Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Minister Bart Somers wil Mechels buddyproject ook in rest van Vlaanderen
Lucas is buddy van nieuwkomer Filimon, Bart Somers wil Mechels project in heel Vlaanderen uitrollen
In Mechelen worden nieuwkomers sinds 2012 begeleid door een buddy, die hen vrijwillig wegwijs maakt in de maatschappij. Vlaams minister van Samenleven Bart Somers (Open Vld) wil het Mechelse systeem ook op Vlaams niveau invoeren. Lucas en Filimon vormen al bijna twee jaar zo’n duo. “Nieuwe vrienden maken en snel integreren in de maatschappij was zonder Lucas waarschijnlijk niet gelukt”, vertelt Filimon.
Sinds de stad Mechelen in 2012 startte met het project, werden er al 312 duo’s gevormd. Lucas Vandeneede (31) is een van die buddy’s of inburgeringscoaches. In het voorjaar van 2018 leerde hij Filimon Kiflay Afwerki (23) kennen. Hij was op 16-jarige leeftijd al soldaat in Eritrea en vluchtte omwille van de vele grensconflicten in zijn land. Op zoek naar een beter leven kwam hij na een helse tocht in België terecht.
“Ik heb Filimon onder mijn vleugels genomen toen hij in Mechelen aankwam en sindsdien zijn we goede vrienden geworden”, zegt Lucas, die zich daarvoor nog niet eerder als buddy engageerde. “Mijn taak bestaat er vooral in om hem wegwijs te maken in onze maatschappij. Filimon kwam hier toe en kende de gebruiken of waarden die wij hier hanteren niet. Daarom heb ik heel veel met hem gepraat, en zijn we vooral ook veel op café geweest. Daar leerde hij meteen mijn vrienden kennen zodat hij extra sociale contacten kon leggen. We gingen ook al samen sporten en hadden een dubbelafspraak met een ander buddyduo.”
Het is de bedoeling dat de nieuwkomers dankzij de buddy’s gemakkelijker integreren en dat de drempel tussen twee verschillende culturen wordt verlaagd. “Dat is zeker gelukt”, vertelt Filimon, die er een erezaak van maakt om alle vragen in het Nederlands te beantwoorden. “Toen ik hier aankwam, had ik niemand en wist ik niet waar ik naartoe kon. Gelukkig kon ik rekenen op de hulp van Lucas. Vooral in het begin was dat belangrijk, om nieuwe vrienden te maken en zo snel mogelijk te integreren in de maatschappij. Nu loop ik op straat en spreken mensen die me kennen van op café me aan. Dat was zonder buddy waarschijnlijk niet gelukt.”
Lucas Vandeneede
Buddy
Grensconflicten
Filimon wilde helemaal niet weg uit Eritrea, maar de situatie was onhoudbaar geworden. “Iedereen moet er in het leger. Ik was op mijn 16de al soldaat en ook mijn papa en zus zitten in het leger. Er waren zo veel gewelddadige grensconflicten, dat was echt verschrikkelijk. Toen ik op een dag uitzonderlijk naar huis kon, besliste ik dat ik nooit nog terug wilde naar het leger. Daarom moest ik vluchten, want anders zou ik opgepakt worden. Ik ging via Ethiopië naar Soedan, waar ik andere vluchtelingen voor mijn ogen heb zien neergeschoten worden.”
Uiteindelijk kwam hij in Libië terecht, waar hij eerst in handen viel van mensensmokkelaars. Die dreigden er zelfs mee zijn organen te verkopen als hij niet zou betalen. Later werd de groep vluchtelingen ook gevangengenomen door IS. “Gelukkig konden we daar ontsnappen door een aanval op de gevangenis. In 2016 kwam ik aan in Italië en een jaar later was ik in België. Hier kon ik, dankzij de hulp van Lucas, beginnen met het heropbouwen van mijn leven.”
Geen gelukszoekers
“Zijn verhaal grijpt me nog steeds naar de keel”, zegt Lucas. “Ik besef dat ik in België in een bevoorrechte positie zit. Net daarom wil ik me zo hard engageren voor anderen die het moeilijker hebben. Ik doe er alles aan om Filimon op te vangen zoals ik zelf opgevangen zou willen worden. Het verhaal van Filimon bewijst dat de vluchtelingen niet zomaar gelukszoekers zijn. Ze zijn op zoek naar een plek waar ze veilig kunnen leven, zonder oorlog of het risico zomaar opgepakt te worden.”
“Ik vind dat er veel meer begrip moet zijn voor vluchtelingen”, zegt hij. “Daarom is het absoluut een goede zaak dat het buddyproject misschien op Vlaams niveau wordt ingevoerd. Het is ook echt een winwinsituatie. De nieuwkomer vindt gemakkelijker zijn weg in een compleet vreemde omgeving en voor de buddy is het een verrijking. Je leert niet alleen nieuwe mensen, maar ook nieuwe culturen kennen en appreciëren.”
Filimon vond intussen zijn draai in België. “In Eritrea studeerde ik geschiedenis en ik had ook een diploma theater, maar dat kan ik hier niet gebruiken”, zegt hij. “Daarom volg ik nu een opleiding tot verpleegkundige. Ik zit dus opnieuw elke dag op school, maar ik vind het belangrijk iets terug te kunnen doen voor de mensen en anderen te helpen. Ik oefen ook nog elke dag mijn Nederlands en ga nog vaak op café. Het is de beste manier om de taal te leren en nieuwe mensen te leren kennen.”
Filimon Kiflay Afwerki
Nieuwkomer
“Ik doe er alles aan om Filimon op te vangen zoals ik zelf opgevangen zou willen worden.”
“In Eritrea was ik op mijn 16de al soldaat. Dankzij de hulp van Lucas kan ik hier mijn leven heropbouwen.”