Hoe dan ook een dieptepunt

Hoera, we hebben een Brexit-deal! EU commissievoorzitter Jean-Claude Juncker en de Britse premier Boris Johnson wisten gisteren met hun opluchting en vreugde geen blijf. Nu gewoon het akkoord nog even door het Britse Lagerhuis loodsen en we kunnen die Brexit eindelijk uit ons hoofd zetten en ons bezighouden met de zaken die de Britten en de Europeanen echt beroeren. Dat was de hoera-sfeer die gisterenmorgen heerste nadat de eerste tweets over een akkoord wereldwijd op de smartphones waren verschenen en de twee gelukkige ‘winnaars’ op het podium waren geklommen. Al gauw volgde de ontnuchtering. Er is helemaal nog geen Brexit-deal. En als hij er zou zijn, is er nog altijd weinig reden tot feesten.

Boris Johnson heeft een deal op zak die erg lijkt op die van zijn voorganger Theresa May. En die werd tot drie keer toe door het Britse parlement afgewezen. De kans bestaat nog altijd dat Johnson hetzelfde overkomt. Weinig Britse parlementsleden hebben zich tot nu toe positief uitgelaten over het akkoord. Johnson heeft nog tot zaterdag de tijd om aanhangers bij elkaar te zoeken in de verschillende verdeelde partijen. Als dat niet lukt, begint dan het hele circus van indienen en afwijzen gewoon opnieuw? Krijgen we verkiezingen? Of stevenen we dan af op een harde Brexit op 31 oktober? Wat de EU betreft wel, het geduld van Juncker en de anderen is op. Wat Johnson betreft ook, maar het Britse parlement heeft wel een wet gestemd waardoor de premier kan worden verplicht om opnieuw uitstel te vragen. Hoe moet dat dan weer? Wilt u het na drie jaar palaveren eigenlijk nog weten?

Maar stel dat de deal in het parlement wordt goedgekeurd, dan kan de vertrekprocedure voor de Britten worden gestart. Positief daaraan is dat er dan eindelijk duidelijkheid is. Voor veel bedrijfsleiders aan beide zijden van het Kanaal is dat het belangrijkste. De onzekerheid over de Brexit heeft veel bedrijven al miljoenen gekost en de beurzen al diep in het rood doen gaan. De Europese economie heeft al enorm veel schade geleden. “Zelfs in de gunstigste Brexit-scenario’s is de impact negatief voor Vlaanderen”, zegt Hans Maertens van Voka. Hij spreekt over een verlies voor de Vlaamse bedrijven van 1,8 miljard aan toegevoegde waarde en 6.500 jobs die in gevaar zijn. Je wilt er niet aan denken wat de gevolgen van een harde uitstap zouden zijn. Het is dan ook een regelrechte schande dat die optie na drie jaar onderhandelen nog altijd bestaat.

Maar zelfs als we de deadline van 31 oktober halen, en dit bejubelde akkoord wordt uitgevoerd, blijft die hele Brexit een dieptepunt in de politieke geschiedenis van de Europese Unie.