“Bedrijven hebben vooral hun winstmarges vergroot”

Paradepaardjes van regering-Michel hebben niet het gehoopte resultaat

Voor de export hebben de taxshift en de lastenverlaging van de regering-Michel deels hun werk gedaan. Maar ons land verliest wel een deel van de koek aan de buurlanden. Dat blijkt uit een studie van de Nationale Bank. “Vooral in het binnenland hebben bedrijven die maatregelen gewoon gebruikt om hun winstmarges te vergroten”, zegt econoom Paul De Grauwe.

Ondanks de paradepaardjes van de regering-Michel, zoals de taxshift en de verlaging van de belasting op bedrijven, zijn de Belgische bedrijven er niet in geslaagd om een groter deel van de internationale markt te veroveren. Nederland heeft de voorbije jaren een groter marktaandeel bijeengeharkt, Frankrijk en Duitsland konden hun verlies beter beperken dan ons land.

Nochtans slaagde de vorige rege

Paul De Grauwe

Econoom

“In België is er te weinig concurrentie FOTO JIMMY KETS en dus geen druk op de bedrijven om hun prijzen te laten zakken.” “Geloof hoort niet thuis in parlement”, zegt Annick De Ridder (N-VA) over het filmpje dat partijgenoot Michaël Freilich heeft opgenomen in het federaal parlement. Hij had er een menora, een typisch Joodse kandelaar, aangestoken om Vlaanderen het Joodse feest Chanoeka te leren kennen.

ring er wel in om de Belgische loonkosten onder controle te houden en de handicap ten opzichte van de buurlanden weg te werken. Maar, zo noteert de Nationale Bank in een studie, een deel van de maatregelen “komt tot uiting in de winstmarges van de bedrijven”. Die hebben dus de fiscale meevallers gebruikt om hun winsten op te krikken.

Economen stippen aan dat die trend vooral op de binnenlandse markt heeft gespeeld. “Daar hebben de maatregelen van Michel I gewoon niet gewerkt”, zegt professor Paul De Grauwe, econoom aan de London School of Economics. “Het probleem is dat er in België te weinig concurrentie is. Daardoor was er geen druk op de bedrijven om hun prijzen te laten zakken en hebben ze vooral hun winstmarges vergroot.”

Minder koopkracht

Zijn collega Gert Peersman (UGent) maakt die analyse al langer. Hij wijst erop dat de situatie niet onschuldig is. “Het gaat om de winstmarges, niet om de totale winsten”, schrijft hij op Twitter. “De prijzen zijn hoger, de consument heeft minder koopkracht en grijpt naar import, dus is er minder groei in België.”

De Zweedse partijen gaan er nochtans prat op dat de economie is aangezwengeld onder hun bestuur en dat er een recordaantal van 316.000 jobs zijn bijgekomen. “Winst is nodig voor investeringen”, zegt voormalig minister van Financiën Johan Van Overtveldt (N-VA). “Die zijn op hun beurt onontbeerlijk voor een stevige concurrentiepositie.”

Op die lijn zitten ook de werkgeversorganisaties. “De eerste paar jaar ging de jobgroei wat trager, maar nu zitten we bij de besten van de klas”, zegt Bart Van Craeynest, hoofdeconoom bij Voka. “En we zien de investeringsgraad nu weer stijgen. Je mag van een lastenverlaging niet een op een zo veel jobs verwachten. Er spelen nog andere factoren mee.”

Niet onder de indruk

Peersman is niet onder de indruk. “De investeringen zijn in ons land minder gestegen dan je zou verwachten bij een gunstige conjunctuur. Meer winst is prima, zolang dat het gevolg is van een betere productiviteit. Hogere winstmarges die daar niets mee te maken hebben, zijn altijd contraproductief voor een land.”

FOTO BELGA De paradepaardjes van Charles Michel schieten hun doel voorbij.