Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Disney heerst meer dan ooit over Hollywood
7 van de 8 best opbrengende films in 2019 waren van de entertainmentgroep
Disney heeft er een historisch jaar op zitten. De dominantie van het filmhuis in Hollywood was ongezien in 2019, met zeven films in de top acht van meest opbrengende prenten. Het is veel meer dan de sprookjesfabriek van weleer. “Disney heeft een gigantisch imperium gecreëerd”, zeggen filmkenners.
“Duizelingwekkende cijfers”, noemt filmjournalist Ward Verrijcken ze. Het afgelopen jaar was er simpelweg geen ontkomen aan Disney. In de lijst met best scorende films (zie kader) staat het filmhuis met liefst zeven films in de top acht.
Avengers: Endgame, The Lion
King, Frozen 2 , Toy story 4 en ga zo maar door: stuk voor stuk brachten ze wereldwijd meer dan een miljard dollar op. Alleen Joker kon er zich tussen wurmen. En dan sluipt de komende dagen wellicht nog Star Wars: The Rise of
Skywalker in de top tien. Dominantie, noemen ze zoiets.
Miljardenomzet
Het bedrijf dat Walt Disney in 1923 oprichtte, was aanvankelijk nochtans een bescheiden speler op de filmmarkt met vooral animatiefilms. Vandaag is het een entertainmentgroep met naast films ook themaparken, tv-series, games en een ongeziene voorraad merchandising – van T-shirts en mokken tot snoepjes en meubels – die allemaal draaien rond dezelfde films en personages. Het levert Disney elk jaar een miljardenomzet op, waardoor het de concurrentie op alle vlakken voorbijgesneld is.
Slimme overnames
De exponentiële groei op de filmmarkt kwam op gang door enkele slimme overnames: die van Pixar in 2006, Marvel in 2009 en LucasFilms in 2012. Plots had Disney er een pak superhelden, animatiefilms én Star Wars bij. Opportuniteiten genoeg voor extra merchandising, maar ook voor remakes, vervolgfilms en spinoffs.
“Je weet nochtans nooit zeker of de mensen zitten te wachten op een nieuwe Toy Story, Spiderman of Star Wars”, zegt Verrijcken. “Maar de bazen bij Disney hebben dat perfect ingeschat en hebben door al die kleinere imperia op te kopen een gigantisch filmimperium gecreëerd.”
Een blik op de films die het voorbije jaar goed scoorden, verraadt inderdaad een trend die al langer zichtbaar is. “Disney investeert in dingen waar het 100% zeker van weet dat ze geld gaan opbrengen”, zegt Verrijcken. Volgens professor Cinemastudies Daniel Biltereyst (UGent) is het inderdaad daardoor dat Disney zo dominant geworden is in Hollywood. “Het waren strategische overnames, en niemand kan beter het maximale uit een film halen dan Disney.”
Het succes blijkt ook uit de cijfers. De overnames waarvan sprake, kostten Disney ruim 15 miljard dollar, maar de films die sindsdien uitgebracht werden, brachten wel al ongeveer 28 miljard op. “Als ik bij een ander filmhuis zou werken, ik zou er wanhopig van worden”, zegt Verrijcken.
Tegenvallende recensies
Toch is er ook kritiek: het maken van remakes en vervolgfilms getuigt volgens velen niet van grote inspiratie of kunde. Dat lijken ook de vaak tegenvallende recensies te zeggen, zoals bij de nieuwste
Star Wars-film. “Maar er zitten toch ook heel goede films tussen, hoor. Black Panther (de superheldenfilm uit 2018, red.) bijvoorbeeld”, zegt Verrijcken.
In 2020 lijkt de strijd van Disney zich trouwens uit te breiden van de bioscoop naar het kleinere scherm. “Met Disney+ gaat het de strijd met Netflix aan”, zegt professor Biltereyst. “Het brengt een enorme catalogus van films, tv-programma’s en series in stelling. Als je weet dat Netflix moeilijk break-even draait, is het interessant om te zien wat een mastodont als Disney teweeg zal brengen. Wie weet, komt het wel tot een overname.”
Daniel Biltereyst
Professor Cinemastudies
“De overnames zijn strategisch, en niemand kan beter het maximale uit een film halen dan Disney.”