ASTERIX EN OBELIX VERLIEZEN HUN GEESTELIJKE VADER

‘Asterix & Obelix’-tekenaar Uderzo overleden op zijn 92ste

“Mijn moeder overleed toen ze 100 was, mijn vader werd 97”, zei hij vorig jaar nog in een interview. Zelf is hij 92 geworden, Albert Uderzo. De wereldberoemde tekenaar van de bekendste Galliërs aller tijden is maandagnacht thuis in Neuilly sur Seine overleden aan een hartaanval.

Het avontuur van Asterix en Obelix begon in 1959, in de sociale huurflat van Uderzo, in een van die oer-Franse woonblokken in Pantin bij Bobigny, een troosteloze voorstad van Parijs. Uderzo brainstormt er met scenarioschrijver René Goscinny over een nieuwe stripreeks met een historische inslag. “Wat waren de meest tot de verbeelding sprekende periodes uit de geschiedenis van Frankrijk”, vraagt Goscinny, terwijl hij zijn zoveelste sigaret opsteekt. “Wel, euh, je hebt de prehistorie…”, zegt Uderzo, tussen twee slokken pastis door. “Nee, die is al gebruikt”, antwoordt Goscinny. Waarop Uderzo: “Gallië en de Galliers dan maar?” De ogen van Goscinny beginnen te twinkelen.

Een kwartiertje later staan de contouren van een besnorde Galliër, diens dikke vriend met een klein schoothondje en een ommuurd dorpje vol huisjes met rieten daken op papier. Asterix en Obelix zijn geboren.

Zoon van Italiaanse migranten Alberto Aleandro Uderzo ziet op 25 april 1927 in het dorpje Fismes (bij Reims) het levenslicht als

zoon van Italiaanse migranten. Wanneer de Tweede Wereldoorlog uitbreekt, start hij als manusje-van-alles bij de Parijse uitgeverij SPE. Na de oorlog gaat hij aan de slag als assistent animatie bij de Studios Renan Devella, maar tekenfilms zijn niet echt zijn ding. Hij wil strips tekenen, hoewel hij deels kleurenblind is. Met veel bloed, zweet en tranen slaagt hij erin om zijn eerste tekeningen te verkopen aan kranten en weekbladen als OK, France Soir en ook de

Belgische krant La Libre Belgique.

Wanneer een damesweekblad hem vraagt om een lifestylerubriek te illustreren, loopt hij de Franse schrijver, humorist en scenarist René Goscinny tegen het lijf. Het klikt meteen.

Hun eerste gezamenlijke ‘kindje’ wordt

Hoempa Pa. Een reeks rond de beresterke indiaan Hoempa Pa en zijn vriend, de Franse kolonist Hubert Bladerdeeg alias ‘dubbele scalp’ (vanwege zijn eeuwige pruik). Het

verhaal

FOTO AFP speelt zich af in het Amerika van de achttiende eeuw, ten tijde van de Franse kolonisatie. Het wordt een flop. Ze raken de strip aan de straatstenen niet kwijt, zelfs de Amerikanen moeten er niets van weten. Uiteindelijk publiceert stripblad Kuifje de verhalen alsnog. Maar het succes blijft uit en na vijf nummers is het over en uit.

Meest succesvolle strip ooit

Intussen werkt het duo aan een strip rond de twee Gallische vrienden voor het nieuwe stripmagazine Pilote, waar Uderzo en Goscinny mee aan de wieg van staan. In oktober 1959 verschijnt de eerste aflevering. Nog geen twee jaar later ligt het eerste album in de winkel en kan het succesverhaal beginnen. De combinatie van geschiedenis, slimme humor en onvergetelijke personages als druïde Panoramix, stamhoofd Abraracourcix en bard Assurancetourix slaat wereldwijd aan. Met meer dan 370 miljoen verkochte exemplaren van de alles samen 38 albums is Asterix de meest succesvolle Franse strip aller tijden, met een lengte voorsprong op ‘onze’ Kuifje, waarvan er ‘maar’ 240 miljoen stuks over de toonbank gingen.

Asterix is vertaald in 111 talen en dialecten, er kwamen elf animatiefilms en vijf ‘live-actionfilms’ (met onder anderen Gérard Depardieu in de rol van zijn leven als Obelix). Het duo kreeg ook een eigen pretpark en een gigantisch golf aan andere merchandising.

Sinds het overlijden van zijn kompaan Goscinny in 1977 – de scenarist werd amper 51 – tekende Uderzo niet alleen de strip, hij schreef ook de scenario’s. In 1979 richtte hij zijn eigen uitgeverij op, de Editions Albert René, die hij eind 2008 verkocht aan de Franse groep Hachette. Maar hij bleef wel in hoogsteigen persoon toezien op de nieuwe avonturen waarvoor de uitgeverij scenarist Jean-Yves Ferri en tekenaar Didier Conrad inhuurde. Vorig jaar verscheen nog De Dochter

Van De Veldheer. Of dat met de dood van Uderzo ook het allerlaatste Asterix-album was, is onduidelijk. Onlangs hintte Uderzo daar zelf nog op. Voor de fans wordt het nog even bang afwachten.

Geheim recept

Gevraagd naar zijn verklaring voor het enorme succes, antwoordde Uderzo eind 2018 in een interview met Le Parisien: “Tja, dan kan je me evengoed het recept vragen van de toverdrank van de druïde. Asterix spreekt alle generaties aan en heeft een vrije geest. Maar ik moet toegeven dat ik dit succes nooit écht heb kunnen verklaren. En ik had al zeker niet gedacht dat het zo lang zou aanhouden. René zei ooit: We lijken wel een stel idioten die niet weten wat ze gefabriceerd hebben. Maar het was wel degelijk hard werken: succes komt niet zonder uren noeste arbeid.”

FOTO UDERZO Gevraagd naar zijn verklaring voor het enorme succes, antwoordde Uderzo eind 2018 in een interview met Le Parisien: “Tja, dan kan je me evengoed het recept vragen van de toverdrank van de druïde.”