Viroloog Steven Van Gucht: “De kracht van de epidemie zwakt af”

Dagcijfers stijgen niet meer enorm, afvlakking is in zicht

Het record ‘aantal overlijdens in één dag’ werd gebroken en zal de komende dagen nog worden verbeterd. Toch zijn experts almaar positiever. Afgelopen weekend bleef het nog bij een fluisterstem. Nu luidt het met overtuiging: “De kracht van de epidemie neemt af. Dat zien we duidelijk”, aldus Sciensano. En waar zien we dat? In de ziekenhuizen.

Als het deze week lukt om onder de acht- of zelfs zevenhonderd nieuwe hospitalisaties per dag te komen, dan hebben we de stijging afgeremd en zal de curve zichtbaar afvlakken. Dat is de hoop van Steven Van Gucht van Sciensano. Nadien mogen we evenwel geen steile daling verwachten. “De ’piek’ zal een plateau zijn”, zegt Van Gucht. “De cijfers zullen dus nog een tijdje hoog blijven voor ze beginnen af te nemen.”

Voor experts is het aantal hospitalisaties de beste graadmeter die we hebben om de omvang van de epidemie in te schatten. Samen met het aantal IC-patiënten (mensen op intensieve zorgen) en aantal sterfgevallen weerspiegelen ze de omvang van de epidemie beter dan het aantal bevestigde besmettingen. Dat cijfer is sterk afhankelijk van de (wisselende) testcapaciteit.

Verdubbelingstijd

Om het simpel te stellen: stijgt het aantal hospitalisaties snel, dan groeit de uitbraak. Begint die stijging af te remmen, dan neemt de epidemie in kracht af. Net dat laatste is aan het gebeuren, zegt Van Gucht. Hij verwijst daarvoor naar de wiskundige modellen van het wereldvermaarde team van biostatisticus Niel Hens (UHasselt) waarbij ook professor Geert Molenberghs (UHasselt/KU Leuven) betrokken is.

En ook zij verwachten dat het aantal ziekenhuisopnames over enkele dagen zichtbaar gaat afvlakken. “Daarna zal ook de toename van IC-patiënten plafonneren en uiteindelijk ook de overlijdens”, zegt Molenberghs.

Wie goed kijkt kan de naderende ‘piek’ nu al zien in de dagelijkse cijfers. Sinds afgelopen donderdag blijven we hangen tussen ruwweg 490 en 630. “Als we de huidige maatregelen blijven handhaven dan gaan we niet veel hoger meer gaan.”

Een tweede manier om de afvlakking waar te nemen is de verdubbelingstijd. In het begin van de uitbraak verdubbelde het aantal hospitalisaties om de twee dagen. Vorig weekend vertraagde dat naar om de drie dagen. Nu zitten we op om de vier dagen. “Dat gaat naar om de vijf, zes, twaalf, dertig tot oneindig veel dagen. Een afvlakking dus”, legt Molenberghs uit.

IC-afdeling

Een tweede reden voor optimisme is onze capaciteit op de IC-afdeling. Die lijkt te zullen volstaan. “Al zal het nipt zijn”, zegt Van Gucht. “Gelukkig hebben de ziekenhuizen een plan om indien nodig verder op te schalen.”

Voor het helpen van Franse of Nederlandse

patiënten is het nog te vroeg, zegt Molenberghs. “We moeten onze reservecapaciteit koesteren. Pas als we zeker zijn van ‘onze’ piek, kunnen we onze buren helpen.”

Tijd om de maatregelen af te zwakken is het hoegenaamd niet. Dat zou volgens experts pure horror zijn. Het aantal hospitalisaties zou opnieuw versneld toenemen en dan dreigt de IC-afdeling alsnog kopje-onder te gaan. We mogen de teugels niet vieren, zegt infectioloog Steven Callens (UZ Gent). “Dat de epidemie in kracht afneemt hebben we juist te danken aan de maatregelen en de goede opvolging ervan. Ook op het ‘plateau’ moeten we dit blijven volhouden. Pas als er een duidelijke daling is kunnen we de maatregelen stapsgewijs afbouwen – zonder dat wij daarbij de epidemie opnieuw aanwakkeren.”

FOTO ISOPIX