Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Gebrek aan noodplan leidt tot ruzie
Italië verwijt Nederland “benepen nationaal egoïsme” en waarschuwt voor breuk binnen EU
Corona doet ook de EU daveren op haar grondvesten. In een open brief waarschuwen Italiaanse burgemeesters, gouverneurs en wetenschappers ervoor dat de Unie uit elkaar zal vallen als er niet snel een noodfonds tegen corona komt. Nederland is daarbij kop van Jut omdat het land een klein groepje trekt dat een financieel noodplan blokkeert. “Egoïstisch, en het toont een gebrek aan ethiek.” Terwijl China, Rusland en zelfs Cuba hulp naar Italië sturen, is het binnen de Europese Unie ieder voor zich.
Al sinds eind vorige week wordt vanuit Italië met scherp geschoten op Nederland. Premier Mark Rutte is daar de stuwende kracht achter het verzet tegen een noodplan. Met zogenoemde ‘coronabonds’ zouden landen die in zware problemen zitten, de mogelijkheid moeten krijgen om Europees geld te lenen. Het systeem is gebaseerd op een solidariteitsmechanisme tussen rijke en arme landen. Hoe hoger de schuld, hoe lager de rente is. En hoe lager de schuld, hoe hoger die is. Vooral Italië, maar ook Spanje, zullen miljarden nodig hebben om corona boven te komen. En net die Zuid-Europese landen zaten al krap bij kas. Maar Rutte houdt voet bij stuk: niet met ons belastinggeld. De Nederlandse minister van Financiën, Wopke Hoekstra (CDA), draaide het mes nog eens in de wonde door de Zuid-Europese landen de les te spellen. In de voorbije economische heropleving had men maar meer buffers moeten opbouwen, klonk het.
“Weerzinwekkend”, reageerde de Portugese minister van Financiën op die uitspraken. David Sassoli, voorzitter van het Europees Parlement, dreigde op zijn beurt met een boycot tegen Nederlandse producten. “Wie gaat jullie tulpen nog kopen na de crisis?”, is overal te horen. Die verwijzing is niet toevallig. Nederland blokkeert na
melijk noodhulp, maar vraagt intussen wel Europese financiële steun om zijn siertelers te helpen. Noodkreet in Duitse krant
Gisteren verscheen in de Frankfurter Allgemeine Zeitung een paginagrote advertentie gericht aan de Duitsers. Twaalf gouverneurs en burgemeesters uit de zwaarst getroffen Italiaanse regio’s waarschuwden dat de EU het grootste slachtoffer zal worden van de coronacrisis. “De Unie heeft nu niet de middelen voor een gezamenlijk antwoord op de crisis. Maar als ze nu niet bewijst dat ze bestaat, dan zal ze ophouden te bestaan.” Daarom moet er zo snel mogelijk een noodfonds komen, maar Nederland vindt dat “te vroeg”.
In de brief vragen de schrijvers aan de Duitse regering om de Nederlandse houding niet te volgen. “Het is een voorbeeld van gebrek aan ethiek en solidariteit. Jullie plaats is aan de kant van de Europese instellingen. Niet als volger van benepen nationaal egoïsme.” Er wordt ook nog gewezen op het feit dat Nederland een afwijkend fiscaal beleid voert, om “de belastinginningen van de belangrijkste Europese landen te ontnemen”. “Het zijn onze openbare begrotingen en de sociaal zwakkeren in onze landen die daarvoor de prijs moeten betalen.” Tegelijkertijd herinnert men de Duitsers eraan dat de schulden van het land na de Tweede Wereldoorlog werden kwijtgescholden.
Duits bondskanselier Angela Merkel is geen fan van de coronabonds, maar is wel bereid om het Europees Stabiliteitsmechanisme (ESM) in te zetten. Het dateert nog uit de tijd van de financiële crisis en bevat nog 400 miljard euro. Maar een beslissing is door de onenigheid op de lange baan geschoven. Voor noodingrepen is het nog te vroeg, vindt Rutte.
De Italiaanse president Sergio Mattarella haalde in een toespraak ook al ongemeen fel uit naar Nederland en Duitsland. “Ik hoop dat iedereen, voordat het te laat is, volledig de ernst van de bedreiging voor Europa begrijpt.”
Het enthousiasme voor de EU is in Zuid-Europa – en zeker in Italië – flink geslonken, populistische en extreemrechtse partijen profiteren daarvan.
Het is dan ook al de derde keer dat het land middenin een crisis wandelen wordt gestuurd. Na de financiële crisis moest Italië net als Spanje zwaar bloeden van de EU, en tijdens de migratiecrisis lieten de andere lidstaten het land eveneens in de steek.