Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Hoe ‘goede nieuws’ van de Veiligheidsraad in het gezicht van de politici ontplofte
Hoe beslissing om bezoek toe te laten in woonzorgcentra in gezicht politici ontplofte
“Bewoners van residentiële voorzieningen mogen bezoek ontvangen van één vooraf aangeduide persoon.” Premier Sophie Wilmès (MR) vindt het woensdagavond écht een goed idee, net als een handvol politici die de beslissing in de Nationale Veiligheidsraad mee bedisseld hebben. Nog geen twee uur later noemt Zorgnet-Icuro, de grootste koepel van de woonzorgcentra, dat “een kaakslag” en moet Welzijnsminister Wouter Beke (CD&V) bijsturen. Hij zal de maatregel niet invoeren. Welkom in de bubbel van de Wetstraat.
Het is woensdag iets na de middag als het advies van de Celeval overgemaakt wordt aan de verschillende politici die aanschuiven bij de Nationale Veiligheidsraad. Die evaluatiecel giet, onder leiding van de FOD Volksgezondheid, alle adviezen van de verschillende expertengroepen in richtlijnen die de leidraad vormen voor de Nationale Veiligheidsraad (NVR).
In het advies van die Celeval staan over de woonzorgcentra twee belangrijke passages. Een eerste heeft het over “een onverdroten verderzetting van alle social distancing-maatregelen” tot en met 3 mei. Verderop in het advies blikt de Celeval ook al vooruit op “een volgende fase”: “Een geïndividualiseerde bezoekregeling op afspraak en met social distancing moet mogelijk worden.”
Die laatste drie woorden doen Vlaams Welzijnsminister Wouter Beke (CD&V), die het advies doorgestuurd krijgt van ministerpresident Jan Jambon (N-VA), besluiten dat het nog niet voor meteen is. Hij haast zich naar de plenaire vergadering in het Vlaams Parlement en gaat niet op de rem staan.
Een kilometer verderop, in het Egmontpaleis, komt om 14.30u de Nationale Veiligheidsraad samen. Anders dan bij de twee vorige bijeenkomsten is er amper discussie. “Wat zou er ook: er moest amper iets worden beslist”, zegt een aanwezige. “De verlenging van zowat alle maatregelen lag al zo goed als vast.” Niemand die ook bezwaren maakt tegen de passage van de Celeval over de woonzorgcentra. Het voorstel om één bezoeker toe te laten krijgt bijval en geldt ook voor ouderen die alleen wonen, buiten een WZC. Er gaan stemmen op om bij de communicatie de nadruk te leggen op die mogelijkheid. “Een kwestie van de mensen wat perspectief te geven.” Er klinkt tevredenheid.
Zwaaien aan een raampje
Wanneer de premier in de Wetstraat iets voor 18u stellig aankondigt dat bezoek voortaan mag, wordt naast haar instemmend geknikt. Vicepremier Koen
Geens (CD&V), zelf niet aanwezig op de persconferentie in de Wetstraat 16, stuurt een tweet. “Ik ben heel blij dat voortaan elke oudere die in een rusthuis verblijft of die zich niet kan verplaatsen (...) het bezoek zal kunnen krijgen van één en dezelfde vertrouwenspersoon.” Intussen spinnen verschillende woordvoerders nietsvermoedend dat hun minister mee voor die beslissing heeft gezorgd.
Ook minister-president Jan Jambon (N-VA) toont zich erg opgetogen over die beslissing. Hij weet waarover hij spreekt: in zijn directe omgeving is er iemand die in een WZC zit en al weken geen bezoek kan ontvangen. “Gaan zwaaien aan een raampje, dat is alles”, laat Jambon optekenen. Hij is zichtbaar blij dat hij de kar mee heeft getrokken – en hij is niet de enige.
Paniek bij directies
Buiten de bubbel van de Wetstraat weerklinkt meteen snoeiharde kritiek. Woonzorgcentra zien dat niet haalbaar: ze verzuipen nu al in het werk. Verschillende directies nemen in paniek contact met hun koepels. De communicatie van Margot Cloet, gedelegeerd bestuurder van Zorgnet-Icuro en in het verleden nog kabinetschef op Welzijn, laat niet lang op zich wachten. Beke is zelf ook verrast en wordt gedwongen om bij te sturen. Hij roept op om de beslissing uit te stellen.
Intussen laten verschillende (CD&V-)burgemeesters weten dat ze de beslissing niet zullen uitvoeren. In Brussel en Wallonië, waar de situatie in de WZC’s nog schrijnender is, zijn ze evenmin van plan snel bezoek toe te laten. De chaos is compleet.
Bee Gees
Wat volgt, is damage control. Ministers en woordvoerders verwijzen naar de experts, virologen fronsen op televisie de wenkbrauwen. Achter de schermen wordt het ongenoegen geuit over de felle reactie van de sector en de snelle bijsturing van Beke. Donderdagmorgen wijst premier Wilmès fijntjes naar de andere aanwezigen in de NVR, net als federaal minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open Vld). “Ik dacht: als dat op tafel komt in een NVR, dan is dat overlegd. Dat was dus blijkbaar niet het geval.”
“Zijn er niet stilaan te veel experts en taskforces?”, vraagt een betrokkene die het woensdag vanop de eerste rij zag gebeuren zich af. Hij verwijst naar GEES – de groep onder leiding van professor Erika Vlieghe die de exitstrategie moet bepalen en in de Wetstraat al de Bee Gees gedoopt is – de ontelbare taskforces en de Celeval. “Ze mogen elkaar ook niet voor de voeten lopen.”
Anderen wijzen ook naar de aanwezige ministers. “Beke zit niet in de NVR, maar heeft er wel twee vertegenwoordigers: zijn minister-president en een vicepremier van zijn partij. Dan moet je je laten horen, hè.” En dat is dus niet gebeurd, ook al omdat alle aanwezigen het duidelijk wél een goed idee vonden. “Zo was er tenminste iets om te communiceren.”
Dat het weinige perspectief daarmee helemaal verdween, had niemand woensdagavond kunnen vermoeden. Of toch niet in de bubbel van de Wetstraat.
Vandaag staat er een nieuw overleg gepland met de verschillende regeringen om de situatie uit te klaren. De hoop leeft dat de Vlaamse taskforce die zich buigt over de situatie in de WZC’s dan ook een stem krijgt in de federale adviesraden.
Betrokkene
“Zijn er niet stilaan te veel experts en taskforces? Ze mogen elkaar ook niet voor de voeten lopen.”