Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“Jeanne blijft een medisch wonder”
Geriater Lucien De Cock schrijft naslagwerk over Jeanne Calment (122) omdat Russische wetenschappers beweren dat ze op 86-jarige leeftijd stierf
De aantijgingen door zogenaamde Russische wetenschappers dat Jeanne Calment niet 122 jaar, maar ‘slechts’ 86 jaar oud was bij haar overlijden in 1997, raakten geriater Lucien De Cock (72) en zijn vrouw Helga (70) als een dolk recht in het hart. Van de weeromstuit schreven ze een naslagwerk over het leven van de oudste mens ooit, in combinatie met hun liefde voor de Provence en Vincent van Gogh.
Dokter Lucien De Cock is gestopt met zijn praktijk op 1 maart. Zelfs zijn laatste week werkte hij nog 120 uren. Dat stoppen is zeer relatief. “Ik kan altijd nog iets doen.” Normaal had hij nu met zijn vrouw Helga Michiels twee maanden in hun tweede verblijf, de prachtige molen Moulin Daudet d’Arlinde, nabij Arles gezeten. De coronacrisis steekt daar een stokje voor. Die rust stelde het echtpaar, dat voor het eerst samen een boek schreef, in staat om hun hommage aan Jeanne Calment en hun geliefde vakantiegebied de Provence Romaine sneller af te ronden. Naast een boek over de oudste, bekende mens op aarde ooit en een reisgids, is het als grote Van Gogh-bewonderaars ook een boek over de periode van Vincent in Arles en Saint-Rémy-de-Provence geworden.
Dokter Lucien De Cock en Helga ontvangen ons in de Provençaalse kamer van hun eeuwenoude boerderij in de schaduw van het kasteel van Laarne, tussen de namaakzonnebloemen. Hij met zonnebloemenstropdas, zij in geel shirt met aangepaste broek. Het lijkt erop alsof elk moment de cicaden kunnen beginnen zingen.
Eigenlijk wil hij liefst direct over hun goede vriendin Jeanne Calment (1875-1997) praten. Helga en Lucien De Cock waren zeventien jaar lang bevriend met de vrouw. Haar goede naam werd in 2018 door het slijk gehaald door twee Russen die beweerden dat het niet Jeanne was die op 122-jarige leeftijd overleed, maar haar dochter Yvonne die zelf op 36-jarige leeftijd stierf. Om notariskosten te omzeilen zou ze de identiteit van haar overleden moeder aangenomen hebben. Lulkoek volgens de dokter. “Vooral het feit dat zo’n rechtschapen vrouw als Jeanne van frauduleuze praktijken werd beschuldigd door die twee Russische pseudowetenschappers heeft ons diep gekwetst. Haar geboorteakte is bewaard. De manier waarop zij heel haar leven om haar enig kind is blijven rouwen, was geen toneel. On n’oublie jamais la mort de son enfant, heeft Jeanne wel honderd keer tegen ons gezegd.”
Eenzaam mens
De dokter windt zich op. “Ze is La doyenne de l’humanité, de ouderdomsdeken der mensheid. Ze heeft de Bijbelse voorspelling dat de mens nooit ouder zou worden dan 120 jaar verpulverd. En die Russen hebben haar reputatie met één onnozel ‘onderzoekje’ onnoemelijk beschadigd. Amerika, Japan, China: in alle landen hebben ze dat artikel gepubliceerd. Ineens was ze een leugenares, een fraudeur! Dat ze haar lichaam niet aan de wetenschap heeft willen schenken, komt omdat Jeanne begraven wou worden in het familiegraf, met de foto van haar dochter Yvonne op haar linkerborst. Wij hebben haar zeventien jaar gekend, en Jeanne Calment was een eerzaam mens. Volgens mij zitten heel rijke Russen, die jacht maken op haar DNA, achter dit crapuleus verhaal. Wij hebben dit boek geschreven uit eerherstel. Sinds haar dood leggen wij nog elk jaar zonnebloemen op haar graf, zoals we haar plechtig beloofd hebben. De liefde voor zonnebloemen was het enige dat Jeanneke gemeen had met Vincent van Gogh, die ze nog persoonlijk gekend heeft en ze maar een vies ventje vond. Een artiest? Van Gogh? Die dronkaard! Die hoerenloper!, zei Jeanne over Van Gogh. Alleen op dat vlak kwamen wij niet overeen.”
Ei zo na was Jeanne Calment geen 122 jaar, maar slechts 105 geworden. Dat zou ze dan volledig aan geriater De Cock te danken hebben. Hun eerste ontmoeting liep bijna fataal af. “Ik heb haar op de trappen van de kathedraal in Arles waar ze dagelijks kwam bidden omvergelopen, maar kon haar nog net opvangen. Om het goed te maken, zijn we haar de volgende dag een boeket zonnebloemen gaan brengen. Het begin van een zeventien jaar durende gewoonte.”
Appartement
Voor een supereeuwelingexpert als De Cock was het interessant om te zien hoe Jeanne bleef leven en 122 jaar en vijf maanden oud werd. “Voor mij blijft ze een medisch wonder. Le bon Dieu m’a oublié, zei ze altijd. Weet u waar ik eeuwig spijt van heb? Ze had haar appartement in Arles op lijfrente aan notaris Raffray verkocht, maar ze heeft hem nog 46 jaar overleefd. Zijn familie wou die betalingen niet blijven doen en wou van dat appartement af. Jeanne Calment wou absoluut dat wij dat kochten. De koop was al beklonken, Helga en ik hadden er een glas op gedronken, maar de volgende dag heb ik mijn staart ingetrokken. Ik zag het al in de krant staan: geriater koopt appartement Jeanne Calment. Ook maar de minste verdachtmaking dat onze vriendschap uit opportunisme zou zijn, had ik verschrikkelijk gevonden. Dus heb ik dat, tot ontgoocheling van Jeanne, afgezegd. We zijn nu heel blij met onze molen, maar het is een beslissing die ik tot op vandaag betreur.”
Coronavirus
Na enig aandringen wil geriater De Cock toch iets over de aanpak van de coronacrisis kwijt, en hij is niet mals. “Ik heb veel respect voor viroloog Marc Van Ranst. Dat zal wel een uitstekende professor zijn. Maar hij heeft zich op geriatrisch vlak vergist. Ik mis in dat expertenteam mensen met veldervaring in ziekenhuizen en rusthuizen. Er hadden honderden doden vermeden kunnen worden.”
Hoe dan? “Ten eerste is men veel te laat beginnen selecteren en isoleren in de rusthuizen. Wat ik ook mis in heel dit debat is het enorme belang aan voldoende eten en drinken. Bij die grote griepgolven merkte ik altijd hoe belangrijk het is dat zeker in de geriatrie de mensen voldoende blijven eten en drinken, anders drogen ze uit. De verpleegkundigen krijgen hun werk nu al niet rond. En de familie die normaal helpt bij het eten geven en drinken, kan niet meer komen. Wie zit er achter het raam te zwaaien? Dat zijn alleen de besten die je ziet. De meeste van die ouderen die ziek worden, zijn al helemaal gedehydrateerd en te zwak om nog geïntubeerd te worden. Iedereen praat over beademingstoestellingen en mondmaskers, terwijl ik niks hoor over baxters.”
Lucien De Cock zucht. Die nutteloze honderden doden zitten hem duidelijk dwars. “Weet je wat mooi zou zijn? Als iedereen nu een zonnepit plant en die zonnebloemen op 11 juli op het graf van een coronadode gaat leggen. Kunnen jullie die oproep in Gazet van Antwerpen lanceren?”
Onze goede vriendin Jeanne Calment, dokter Lucien De Cock en Helga Michiels, 266 bladzijden, uitgeverij Kolektiva, www.kolektiva.be
Lucien De Cock
Geriater “Ze heeft de Bijbelse voorspelling dat de mens nooit ouder zou worden dan 120 jaar verpulverd. Die Russen hebben haar reputatie met één onnozel ‘onderzoekje’ onnoemelijk beschadigd. “