“Leerkrachten kunnen ook nog in juli werken”

Minister Ben Weyts heeft niet-bindend voorstel om leerachterstand in te halen

Als het van minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) afhangt, dan duurt dit schooljaar iets langer dan normaal. Die beslissing ligt finaal bij de school, maar Weyts stelt wel voor om leraars ook nog in juli te laten werken om dan klassenraden en deliberaties te houden, zodat er in juni maximaal tijd is voor lessen en examens. “Dit zou ons niet al te veel pijn doen”, zegt hij.

Als het van minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) afhangt, dan duurt dit schooljaar iets langer dan normaal. Voor leerkrachten dan toch. Hij stelt voor om klassenraden en deliberaties te laten plaatsvinden in juli zodat er in juni maximaal tijd is voor lessen en examens. Maar die beslissing ligt finaal bij de school. “In leertijd uitgedrukt lopen kinderen nu 10% achterstand op. Dat is ingrijpend, maar te corrigeren. Als we creatief zijn.”

En u die gehoopt had dat uw kinderen na de paasvakantie weer naar school konden. Integendeel: vanaf nu begint het afstandsonderwijs pas echt. Weg vrijblijvende schooltaken en gedagdroom tijdens de online les. Ons onderwijs gaat van eerste naar zesde versnelling, van onderhoudsmodus naar nieuwe leerstof.

Preteaching, heet dat, wat zoveel betekent als de leerstof eerst virtueel geven en later nog eens in de klas. “We hebben dat bewust zo opgevat”, zegt Ben Weyts, de minister die dit ongeziene experiment in goede banen moet leiden. “Zo geven we perspectief richting een heropening van de scholen.”

Volgens het katholiek onderwijs moeten de scholen open in mei. Later heeft weinig zin. Akkoord?

Ben Weyts: Ik ga nu geen datum geven. Zoals deze week aangekondigd wil ik volgende week zelf een voorstel doen over de timing en de voorwaarden voor de heropening, als het kan samen met de Franse en Duitstalige Gemeenschap.

Op federaal niveau heeft die vlucht vooruit wrevel opgewekt. Alleen de Veiligheidsraad kan daarover beslissen.

Ja, maar het wordt weleens tijd dát iemand beslist. In plaats van te wachten op de Veiligheidsraad wil ik vanuit het Vlaams onderwijsveld zelf een advies geven. Ik wil niet hetzelfde meemaken als de woonzorgcentra deze week. Een beslissing van de Veiligheidsraad, over de hoofden heen, en daarna de hele sector op zijn achterste poten. De heropening is een keimoeilijke beslissing. Net daarom nemen we het heft in eigen handen.

U overlegt daarover ook met de virologen?

We hebben het advies van de virologen niet nodig om te beslissen wanneer welke soort school opengaat. Zij zijn het daarover zelf onderling oneens. Ik hoorde Herman Goossens (microbioloog aan de Universiteit Antwerpen, red.) ervoor pleiten om de kleuterscholen te heropenen, omdat voor die

kinderen de besmetting niet zo’n probleem is. Maar er zijn ook nog de leerkrachten, hè. We hebben de virologen wel nodig wanneer het over de concrete beschermingsmaatregelen gaat.

Zoals?

Minder kinderen in een grotere ruimte bijvoorbeeld. Of dat je de speeltijd per klas organiseert. En dat je van die gelegenheid gebruikmaakt om alles te desinfecteren.

Veel ouders maken zich zorgen of hun kind nog zal meekunnen. Hoe groot schat u de impact van corona in?

Uitgedrukt in leertijd gaat het om ongeveer 10% van de lesdagen die verloren gaat. Dat is ingrijpend, maar te corrigeren. Als we tenminste creatief omspringen met de resterende tijd. Nu is het zaak om nog zo veel mogelijk les te geven. Door de evaluaties helemaal naar het einde van juni te schuiven. Ik denk zelf ook aan deliberaties in juli.

Een verlenging van het schooljaar dus?

Voor alle duidelijkheid: dit is louter een suggestie. Die beslissing ligt bij het lerarenkorps. Maar ja: dit zou ons niet al te veel pijn doen. Voor de bonden ligt dat moeilijker omdat leerkrachten dan iets langer moeten werken. Maar als ik zie hoeveel mooie dingen leerkrachten nu al doen, dan geloof ik daar in.

Als u meer les wilt, hebben examens dan nog zin?

Ik vind van wel. Hoe zou je zelf zijn als tiener? Als ze zeggen: we gaan nieuwe leerstof geven, maar er komt geen evaluatie, geen examen, niks. Dan haken jongeren mentaal af, want het telt toch niet mee. Examens blijven belangrijk om te stimuleren en te belonen.

U kunt daar niet over beslissen, want scholen zijn autonoom. Frustrerend?

Mijn wettelijke instrumentarium is uitermate beperkt. Je hebt die grondwettelijke vrijheid van onderwijs. Het ambetante is dat ouders en leerlingen dat wel anders bekijken: u beslist dat toch?! Neen dus. Toch slagen we er met het onderwijs in om gemeenschappelijke richtlijnen uit te vaardigen. Daar ben ik heel trots op. Ook al is dat soms na urenlange discussies met dertig, veertig vertegenwoordigers van de koepels, de vakbonden enzovoort.

Ondertussen komen er waarschuwingen dat we de ‘zwakkere’ leerlingen dreigen te verliezen. Wat doet u voor hen?

Ik probeer de mazen van het net zo klein mogelijk te houden. Eerst en vooral met on

ze actie om laptops te verzamelen. We zijn

een beetje het slachtoffer van ons eigen succes. We hadden gemikt op tienduizend laptops, maar kregen intussen twintigduizend aanvragen.”

Van die tienduizend beloofde laptops zouden er wel slechts 85 geleverd

zijn.

Dat klopt niet. Deze week zijn er tweeduizend geleverd en volgende week volgen er nog eens drieduizend. Het is een logistiek huzarenstukje om al die tweedehandse laptops opgekuist en gedistribueerd te krijgen.

Toch zijn ze nog steeds kinderen die scholen niet kunnen bereiken.

Daarom heb ik via Klasse leerkrachten opgeroepen om tijdens de paasvakantie alle leerlingen te contacteren die ze nog niet bereikt hadden. Bel ze, schrijf ze, ga ze desnoods opzoeken. Tot slot gaan we ook de OCMW’s en buurtnetwerken inzetten om aan de deuren te gaan kloppen. Maar ik kan niet garanderen dat er niemand door de mazen van het net glipt. Dit is ook een zaak van ouderlijke verantwoordelijkheid, los van de sociaaleconomische toestand van gezinnen.

Anderzijds zijn er ook scholen die zeggen aan hun lot overgelaten te worden. Die niet weten hoe ze die preteaching moeten organiseren.

Dat frustreert mij dus. Wat we allemaal niet aan informatie linea recta aan de scholen bezorgen. En dan nog krijg ik mails van ouders die zeggen dat ze de school of leerkracht niet horen. We hebben afgesproken met de koepels om daar streng tegen op te treden. Wanneer ik zo’n klacht krijg, dan bezorg ik die aan hen en dan pakken zij dat aan. Als er scholen zijn die blijven stilzitten, dan zal ik dat snel weten.

Deze week is er veel kritiek gekomen op de aanpak van de crisis, zeker in de rusthuizen. Toont deze crisis dat België niet werkt?

Ik denk dat u het met mij eens zult zijn dat de aanpak van de crisis – hoe zegt men dat zo mooi – suboptimaal is. Maar dit is niet het moment om met stenen te gooien.

Uw voorzitter Bart De Wever wilde een noodregering met N-VA maken, maar beet in het zand. Zou de aanpak van de crisis er anders hebben uitgezien?

Er zou in ieder geval meer cohesie en draagvlak zijn geweest. Nu zit een restregering, goed voor 38 van de 150 Kamerzetels, elke zaterdag urenlang te vergaderen met een amalgaam van uiterst-links tot centrum

rechts. Een spektakel waar geen structuur in zit, waar zelfs maatregelen worden besproken die geen rechtsgeldigheid hebben. Die moeite had men zich kunnen besparen. Wij waren bereid om een coronaregering mee gestalte te geven. Daarmee hadden we veel

korter op de bal kunnen spelen. Ik begrijp niet dat hij er zelfs in tijden van een absolute systeemcrisis niet in slaagt om de politieke Rubicon te overbruggen.

Hij? U doelt op PS-voorzitter Paul Magnette?

Dat is een van de hoofdrolspelers die aan zijn kant van de Rubicon zijn blijven staan. Terwijl wij die brug volledig hadden uitgerold. We hadden zelfs met Beëlzebub een coalitie gesloten als het nodig was. Maar als dit zelfs geen motivatie is om een regering te maken, wat dan nog wel?

Dat belooft weinig goeds voor de regeringsvorming, die sowieso weer op tafel komt.

Als men van die overtuiging doordesemd blijft, ziet het er niet goed uit. Je kunt niet blijven je hand uitsteken.

Ben Weyts

Minister van Onderwijs

“Juli ligt voor de bonden moeilijker omdat leerkrachten dan iets langer moeten werken. Maar als ik zie hoeveel mooie dingen ze nu al doen, dan geloof ik daar in.”

“Magnette slaagde er zelfs in tijden van absolute systeemcrisis niet in de politieke Rubicon te overbruggen. Wij hadden zelfs met Beëlzebub een coalitie gesloten.”

FOTO KRIS VAN EXEL