Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Onderzoek naar ‘risicoprofielen’
Sommige kinderen en leraren moeten ook na lockdown thuis blijven
Ook als de scholen heropenen zullen niet alle leerlingen en leerkrachten er onmiddellijk bij zijn. De experten die de overheid adviseren, onderzoeken nog voor welke risicoprofielen het beter is nog een tijd thuis te blijven. Onderwijsminister Ben Weyts richt zich daarvoor op de ‘medische randvoorwaarden’. Kinderen die immuunonderdrukkende medicatie nemen bijvoorbeeld zullen de raad krijgen uit voorzorg niet naar school te gaan. Er wordt nog onderzocht hoe dat zit voor leraren met risicofactoren zoals diabetes, cardiovasculaire aandoeningen, obesitas en hoge bloeddruk.
Ook als de scholen binnenkort zouden heropenen, zullen niet alle leerlingen of leerkrachten daar onmiddellijk bij zijn. Wetenschappers onderzoeken nog welke risicoprofielen beter wat langer thuisblijven.
Volgens viroloog Marc Van Ranst is de GEES (de groep van experts verantwoordelijk voor de exitstrategie) op dit moment bezig met dit vraagstuk. “De beslissing is nog niet genomen. Er ligt een aantal opties op tafel en volgens mathematische modellen wordt gekeken wat telkens de gevolgen kunnen zijn voor de epidemie.”
Woordvoerder Michaël Devoldere van minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) zegt dat voor de medische randvoorwaarden naar het advies van de virologen wordt gekeken. “Zij gaan na wat de grootste risicoprofielen zijn en welke de consequenties zijn. We wachten dat af.”
De Antwerpse microbioloog Herman Goossens zegt dat het een belangrijke kwestie is. “Je moet dit zeker nagaan en eerst de risicoprofielen vastleggen en vervolgens bekijken wat de impact kan zijn.”
Kleine minderheid
Voor de kinderen hadden de Belgische pediaters, verenigd in een speciale taskforce, al een lijst met risicoprofielen opgesteld een paar dagen voor de scholen gesloten werden. “Aan hen werd toen al geadviseerd om thuis te blijven”, zegt professor Stijn Verhulst, diensthoofd van de afdeling pediatrie van het UZA. “Het gaat om kinderen die immuunonderdrukkende medicatie nemen, bijvoorbeeld wanneer ze kanker hebben gehad of bij een chronische aandoening die de immuniteit verzwakt, of om kinderen na een niertransplantatie. Het is een heel kleine minderheid. Voor kinderen met astma zien we geen reden om ze thuis te houden als er
Marc Van Ranst
Viroloog KU Leuven
“Er ligt een aantal opties op tafel en volgens mathematische modellen wordt gekeken wat de gevolgen kunnen zijn.”
Herman Goossens
Microbioloog Universiteit Antwerpen
“Wat je vooral niet mag doen, is scholen zonder meer heropenen en dan maar afwachten.”
een adequate behandeling is en de aandoening onder controle is.” Deze aanbeveling krijgt deze of volgende week een update. “Maar ik verwacht niet direct veranderingen in de nieuwe lijst”, zegt Verhulst.
Volgens de Antwerpse specialist gaat het vooral om voorzorg. “Kinderen in het algemeen raken niet zo snel besmet en ze worden er amper ziek van. We weten nog niet zeker of dat voor deze kinderen ook zo is, dus nemen we geen risico.” Tot vandaag heeft het UZA nog geen enkel kind moeten opnemen met ernstige coronasymptomen. “We hadden alleen een paar zeer jonge kinderen die positief testten en die wat koorts hadden, maar ook zij mochten na een paar dagen observatie naar huis. Er zijn ook geen aanwijzingen dat kinderen fungeren als bron van besmetting voor volwassenen.”
Bednet
Kinderen die thuis blijven zouden kunnen terugvallen op Bednet, het al beproefde concept voor afstandsonderwijs. “Dat werkt goed”, zegt pedagoog Pedro De Bruyckere. “Het is natuurlijk ook maar gericht op een kleine groep. Je kunt het niet vergelijken met de fase van ‘preteaching’ die nu begint voor honderdduizenden
scholieren.”
Voor leerkrachten ligt het vraagstuk van het risicoprofiel nog open. Uit internationaal onderzoek blijkt dat de sterftegraad met ongeveer 30% stijgt als de patiënt een cardiovasculaire aandoening heeft of diabetes, een chronische luchtwegaandoening of te hoge bloeddruk. Ook obesitas is een risicoverzwarende factor en kan sneller tot ademhalingsproblemen leiden. Nog neteliger is de vraag of je ook rekening moeten houden met partners thuis (of ouders) met uitgesproken risicoprofielen.
“De vraag is ook of je kinderen of leerkrachten moet verplichten om naar school te gaan”, zegt Herman Goossens, die voorzitter is van een Europees consortium voor coronabestrijding. “In Zweden doen ze dat zonder te kijken naar risicoprofielen, al worden afwezige leerlingen niet gesanctioneerd. Er zijn kinderen die wegblijven omdat ouders het risico toch niet willen lopen.”
Volgens de lokale media zijn er in Zweden ook leerkrachten met een risicoprofiel die zich ziek melden uit schrik voor het virus.
“Op de scholen gelden strenge maatregelen”, vervolgt Goossens. “Kinderen wordt aangeleerd om afstand te houden en ze moeten hun handen wel tien keer per dag wassen.”
Golven van besmettingen
Ook bij ons heb je volgens Goossens vanaf de eerste dag een hygienebeleid en een teststrategie nodig. “Je moet leerkrachten met symptomen onmiddellijk testen en erop toezien dat ze in quarantaine gaan als ze positief zijn en hun contacten traceren. Daar is een kader voor nodig dat er niet is. Je zou ook het personeel en de kinderen van een klein aantal scholen systematisch kunnen volgen. Wat je vooral niet mag doen, is scholen zonder meer heropenen en dan maar afwachten.”
Wat zeg je tegen ouders of leerkrachten die bang zijn?
“Een nulrisico bestaat niet”, zegt Goossens. “Het enige alternatief is dat je scholen dichthoudt tot er een vaccin is. En we gaan nog golven van besmettingen krijgen na de zomer, dat is zo al bij elke pandemie geweest. Daar moeten we mee leren omgaan. Voor kinderen is het echt zo dat ze niet snel besmet geraken en er in de regel weinig of geen last van hebben. Maar goed, niemand heeft alle wijsheid in pacht. Mijn Europese collega’s zijn het eens dat het verantwoord is om scholen te heropenen. Maar misschien moeten we dat op een dag bijsturen, dat weet je niet. Je mag ook niet vergeten dat de psychosociale tol zwaar is. Ook voor tweeverdieners die thuis telewerken met jonge kinderen thuis wordt het erg lastig zolang de scholen dichtblijven.”
Pedro De Bruyckere
Pedagoog
“Bednet werkt goed, maar is gericht op een kleine groep. Dat is niet te vergelijken met deze fase van preteaching.”