Niemand hoeft ons de les te lezen

Het coronavirus bezorgt ons vandaag opnieuw een moment dat we nooit hebben meegemaakt: honderdduizenden leerlingen in lager en secundair onderwijs die vanop afstand naar school gaan. Dat wordt wat, voor de kinderen (ingewikkelde planning), voor de leerkrachten (meer voorbereiding, minder feedback), voor de ouders (meer toezicht gevraagd) en voor de hele sector (krijg het maar georganiseerd). Zonder vallen en opstaan zal het niet lukken en dit is precies ook het patroon dat we voor heel de samenleving mogen verwachten voor de komende maanden. In de woorden van de Antwerpse microbioloog Herman Goossens: “We gaan nog veel trial-and-errorbeslissingen moeten nemen.”

De enige zekerheid is dat er een tijd lang geen zekerheiden zullen zijn. Het coronavirus kan altijd weer opflakkeren, bedrijven gaan het werk moeten organiseren zoals ze dat nog nooit gedaan hebben, leerkrachten gaan in mei voor klassen staan waarin mogelijk ook een onzichtbaar virus mee aanschuift, horeca en winkels gaan steeds nadrukkelijker de dagen aftellen (“waarom zij wel en wij niet?”), zorgverleners gaan een tweede, derde en vierde adem moeten vinden, ook voor al die andere patienten die nu niet aan bod komen, en politici gaan de ene lastige knoop na de andere moeten doorhakken, voortgaande op de adviezen van zoveel werkgroepen, taskforces en expertenpanels dat niemand er nog zijn weg in vindt.

Het zal van iedereen koelbloedigheid vergen en begrip voor de onvermijdelijk gebrekkige keuzes die gemaakt worden. En relativeringsvermogen. In het licht van de meer dan honderdduizend doden die door het coronavirus al gevallen zijn in Europa, is de kwestie of tuincentra nu zo essentieel zijn niet van het allergrootste belang. Zelfs hoe we de overlijdens tellen in woonzorgcentra is niet de grootste zorg.

Zoals bekend voert België de wereldranglijst aan van aantal doden per miljoen inwoners (490) en dat komt vooral omdat we ook alle mogelijke coronadoden in rusthuizen meetellen. In sommige landen worden de rusthuisdoden helemaal buiten de statistieken gehouden. In Italië bijvoorbeeld zou het werkelijk aantal doden nog eens de helft hoger liggen dan wat is gerapporteerd. Een Franse tv-correspondent in Florida vertelde hoe de situatie in rusthuizen daar problematisch is, maar dat én de privé-uitbaters (die er veel geld mee verdienen) én de gouverneur (die de kant van ‘de industrie’ kiest, aldus de reporter) weigeren gegevens te verstrekken over welke slachtoffers in welke rusthuizen.

Kortom: we hebben op dit vlak meer lessen te geven dan te krijgen.