Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Een cadeautje Napoleon III van
Wat heeft de parure van gravin Vilain XIIII met de Belgische onafhankelijkheid te maken en zet een molenbeker aan tot drankmisbruik? DIVA-directeur Eva Olde Monnikhof weet het antwoord en vertelt twee bijzondere verhalen bij de objecten die ze uit de museumcollectie selecteerde.
Het sieraad van gravin Vilain XIIII bestaat uit een halsketting van 24 gouden schakels. “De schakels zijn bezet met een ovale amethist. Deze steen wordt afgewisseld met een entourage van oud-briljant geslepen diamanten. Bij de ketting horen bijpassende oorhangers”, zegt Eva Olde Monnikhof. “De parure zit in een zwart lederen etui met het goudopdruk parure d’Amethystes, et
Brillans en met het wapenschild van keizer Napoleon. De gravin kreeg de juwelen van Napoleon III, die een neef was van de grote Napoleon, bij de doop van diens zoon. DIVA heeft de juwelen in bruikleen van de kerkfabriek.”
Tijdens een tocht is een van de briljanten uit de ketting gevallen. “De gravin vond het steentje tussen de kasseien, maar heeft het nooit opnieuw in de ketting laten zetten. Tot op heden mogen we de briljant nog steeds niet in het juweel laten zetten. Alles moet blijven zoals het is.”
De man van de gravin, Philippe Vilain XIII, speelde trouwens een rol bij de onafhankelijkheid van België in 1830. “Groots was die rol niet. Maar hij was wel bij het ontstaan van het land betrokken”, zegt Eva Olde Monnikhof.
Drankspelletjes
De molenbeker die de directeur van DIVA selecteerde, zal bij een aantal mensen ongetwijfeld tot de verbeelding spreken. “Het is een zilveren exemplaar en dit soort van bekers werden in de 16de en de 17de de eeuw gebruikt om drankspelletjes mee te spelen.
“De drinker doet de wieken van de molen draaien door in een buisje te blazen. Vervolgens moet de speler de beker leegdrinken voordat de wieken stopten met draaien. Anders moest de drinker een aantal strafbekers legen”, verduidelijkt Eva Olde Monnikhof.
Het drinken van grote hoeveelheden alcohol was een teken van mannelijkheid. “Het is misschien een idee om in deze periode een moderne variant op de molenbeker te maken als gezelschapsspel. Het is hoe dan ook een voorwerp uit de Nederlanden. In het zuidelijke deel waren de bekers vooral verbonden aan gilden zoals de Antwerpse schuttersgilde.”
Zonder corona had u tot gisteren in DIVA naar de negentiende Zilvertriënnale kunnen gaan kijken.
De tentoonstelling bood een overzicht van het werk van de beste zilversmeden en ontwerpers van dit moment, onder wie twee Belgische ontwerpers. “Het museum is helaas dicht en we weten nog niet of de tentoonstelling kan verlengd worden.
Maar gelukkig is er de website. Daarop is een aantal werken uit de Zilvertriënnale te zien”, zegt Eva Olde Monnikhof.
Eva Olde Monnikhof,
Directeur DIVA
“De speler moest de beker leegdrinken voordat de wieken stopten met draaien.”