Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Hindernisparcours
“Er is absoluut geen zekerheid dat de winkels op 11 mei opengaan. Ook het startmoment van 4 mei is er alleen als er groen licht is. We hebben nog twee weken, we gaan stap voor stap.”
Dat zegt premier Sophie Wilmès (MR), die waarschuwt voor te veel optimisme. Want voor het licht op groen gaat, moeten veel voorwaarden vervuld zijn. En we zitten op veel vlakken niet op schema.
1. AANTAL ZIEKENHUISOPNAMES BLIJFT HOOG
“Op 11 mei de winkels open? Volgens alle mathematische modellen kom je dan in de problemen”, zegt viroloog Marc Van Ranst (KU Leuven), die deel uitmaakt van de expertengroep GEES die de regering adviseert over de exitstrategie.
“Het aantal ziekenhuisopnames daalt al een week niet meer en blijft hangen boven de tweehonderd per dag. Dat plateau is waarschijnlijk het gevolg van de feestjes tijdens het paasweekend. Zolang het aantal nieuwe ziekenhuisopnames zo hoog blijft, kan de exitfase niet aanvangen. Hopelijk daalt het tegen begin mei tot vijftig à honderd opnames per dag.”
2. STATISTICI KWAMEN UIT OP 18 MEI
“We hebben 18 mei aanbevolen”, zegt biostatisticus Niel Hens (UHasselt), die als lid van de GEES de mathematische modellen berekent over de evolutie van het aantal bezette ziekenhuisbedden. “Nu is er weinig marge om in te grijpen als de verspreiding van het virus opnieuw versnelt. Bovendien hebben we veertien dagen nodig om de impact van de eerste stap op 4 mei te kunnen inschatten. Dat gaan we op 11 mei nog niet weten.”
3. PRAKTISCHE UITWERKING RAAKT NIET OP TIJD KLAAR
Hoe zorgen we ervoor dat er niet te veel mensen in de winkel zijn? Hoe regelen we in winkelstraten de files aan de ingang van de verschillende winkels? Hoe organiseren we een goede hygiëne? Er zijn zo veel verschillende winkels dat er veel duidelijke richtlijnen moeten zijn. Eén persoon per gezin, verplichte handgels aan de ingang, mondmaskers, extra toezicht, een verbod op promotieacties: het zijn allemaal ideeën waarover nagedacht wordt.
“Twee weken is heel kort om dat allemaal voor te bereiden”, zegt professor Erika Vlieghe, voorzitster
Marc Van Ranst
Viroloog
“Zolang het aantal nieuwe ziekenhuisopnames zo hoog blijft, kan de exitfase niet aanvangen.”
Erika Vlieghe
Voorzitter GEES
“We willen géén volle straten. Een aangename shopnamiddag zit er dus nog niet in.”
Koen Geens
Minister van Justitie
“Ons land heeft onvoldoende naaicapaciteit. Maar een sjaal geeft ook bescherming.”
van GEES. “We willen géén volle straten. Een aangename shopnamiddag zit er dus nog niet in.”
4. OPVANG OP SCHOOL ZO DRUK DAT RISICO OP BESMETTING VERGROOT
Als vanaf 11 mei alle winkelbediendes op hun werkplek worden verwacht, is er ook voor hun kinderen opvang nodig. Daardoor wordt het weer drukker op scholen. “Ik krijg heel veel signalen dat de opening van de scholen ondoenbaar wordt, als die opvang te zeer wordt uitgebreid”, zegt Lieven Boeve, directeur-generaal van Katholieke Onderwijs Vlaanderen. “Wanneer de noodopvang te groot wordt, zullen we moeten nadenken over het primaire doel van onderwijs. En dat is tot nader order niet om opvang op school te organiseren.” (zie ook blz. 5)
In de cijfers is trouwens nu al te zien dat meer kinderen naar de schoolopvang gaan. Een steekproef van het departement onderwijs leert dat afgelopen donderdag 3% van de leerlingen aanwezig was, tegenover 1,5% in de week voor de paasvakantie. Dat heeft ook te maken met het feit dat scholen actiever op zoek gingen naar kwetsbare kinderen om
hen op school te begeleiden.
5. DE TESTS KOMEN NIET VLOT GENOEG BINNEN
Testen, testen, testen: het is cruciaal om te weten wie er besmet is en hen vervolgens af te zonderen. Er is volgens de regering een capaciteit om ruim tienduizend stalen per dag te testen. Tegen 4 mei moeten dat er 25.000 zijn. Volgens de regering is dat haalbaar en is het zelfs mogelijk om 45.000 tests af te nemen.
Maar het gaat om de theoretische labocapaciteit. Het afnemen van die tests en het ter plaatse krijgen, daar gaat een enorme logistieke operatie mee gepaard. De voorbije weken rapporteerde Sciensano geen enkele keer tienduizend tests in één dag. Artsen moeten de juiste middelen krijgen, triagecentra moeten klaarstaan, labo’s moeten ze ter plaatse krijgen en de uitslagen opnieuw rapporteren.
Daarnaast belooft de regering ook zo’n twintigduizend bloedtests per dag, vanaf juni zeventigduizend of meer. Die sporen niet het virus zelf op, wel de antilichamen. Maar er zijn nog grote vragen bij de betrouwbaarheid daarvan. “Honderden bedrijfjes hebben allerhande van die tests op de markt gegooid, maar van de meeste is niet duidelijk hoe performant, gevoelig of specifiek ze zijn”, zegt viroloog Kevin Ariën van het Instituut voor Tropische Geneeskunde. “Wij wachten al weken op dergelijke testkits om er vergelijkende studies op te kunnen uitvoeren en dat is zo in de hele wereld.”
6. DE CONTACTONDERZOEKERS KUNNEN NOG NIET BEGINNEN
Wie een positieve test aflegt, zal de vraag krijgen met wie ze in contact zijn geweest. Al die
Kevin Ariën
Tropisch Instituut “Wij wachten al weken op testkits om vergelijkende studies uit te voeren op tests die door verschillende bedrijfjes zijn ontworpen.”
mensen zullen op hun beurt gecontacteerd moeten worden. Daar zijn tweeduizend ‘coronaspeurders’ voor nodig. En die zijn er nog niet.
“Een federale databank zonder kinderziektes, alle kinken in de kabel eruit en proefgedraaid tegen 4 mei? Dat lijkt me straf. En tegen dan gaan we waarschijnlijk ook geen tweeduizend mensen aangeworven en opgeleid hebben.” Dat zegt Wouter Arrazola de Oñate, die als medisch directeur bij de Vereniging voor Respiratoire Gezondheid en Tuberculose (VRGT) al sinds maart de opstart van ‘contact tracing’ begeleidt. De VRGT doet al 110 jaar aan contact tracing voor onder meer tuberculose.
Ergens half mei is een betere inschatting, zegt Arrazola. “Ik hoop dat ze wachten met het lossen van de maatregelen tot het aantal meldingen nog meer daalt”, zegt hij. “Ik begrijp de economische druk en hoe moeilijk het is voor kleinhandelaren. Maar het zou geen gezonde beslissing zijn om maatregelen te lossen voor het complexe systeem
Wouter Arrazola de Oñate
Begeleider contact tracing “Het zou geen gezonde beslissing zijn om maatregelen te lossen voor het systeem van contactonderzoe k en analyse op punt staat.”
van contactonderzoek en analyse op punt staat.”
7. DE MONDMASKERS ZULLEN NOG NIET GELEVERD ZIJN
Vanaf 4 mei zal het verplicht zijn om in bus, tram en trein uw mond en neus te bedekken. Vanaf 15 mei is het ook voor leerkrachten verplicht. Op andere plaatsen wordt het sterk aanbevolen. Maar waar halen we die vandaan?
“De filters worden nu gefabriceerd en zullen van 4 tot 20 mei worden geleverd”, zegt bevoegd minister Koen Geens (CD&V). Ook de textielmondmaskers zelf zijn er niet. “We hebben in eigen land niet de naaicapaciteit daarvoor, maar ook dat gaat geleidelijk in orde komen.”
Maar niet tegen 4 mei dus. En in afwachting? “Als u kunt naaien, probeer eens te kijken naar www.maakjemondmasker.be”, zegt Geens. “En anders geeft ook een sjaal voldoende bescherming.”