Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“Bestaat Oude Brouwerij nog? Ja dus!”
Vijftigste verjaardag op 1 mei, maar festiviteiten uitgesteld tot 30 augustus
Honderden, nee waarschijnlijk duizenden rustzoekers passeerden de voorbije vijftig jaar in de Oude Brouwerij in Viersel. Het bezinningscentrum dat opgericht werd door pater Luc Versteylen (93), viert op 1 mei zijn halve eeuw. “Bestaat dat hier nog?, vraagt iedereen. Jazeker!”, zegt bestuurslid Walter Lever.
Normaal zou er op 1 mei een groot feest plaats hebben gevonden, maar de coronacrisis strooide roet in het eten. De ontmoetingsdag wordt voorlopig uitgesteld tot 30 augustus, en eventueel nog tot later mocht het nodig zijn. De Oude Brouwerij ook de fysieke bakermat van Agalev en het latere Groen - komt minder in het nieuws. Maar er worden nog altijd leefdagen, jongerenweekends en danslessen georganiseerd. Op de binnenplaats klinkt nog muziek. Wie zin heeft, grijpt een instrument vast. Wie nood heeft aan rust, kan in de tuin komen werken. Of desnoods zoals Walter Lever aan het klussen slaan, want de 150 jaar oude brouwerij ziet er in prima conditie uit.
“Ik heb de voorbije maanden de luiken allemaal herschilderd in groen-wit. Ook de kelder en keuken heb ik helemaal opnieuw gewit”, vertelt Lever. “Een andere vrijwilliger heeft alle ijzeren buitenankers een lik zwarte verf gegeven. In het Brouwershuis is een samenhuisproject met drie personen. Stijn is bijvoorbeeld een jonge Antwerpse theatermaker die nu ook technisch werkloos is en het heerlijk vindt dat hij wat in de tuin kan harken.”
Pater Versteylen
De Oude Brouwerij van Viersel is onlosmakelijk verbonden met pater Luc Versteylen. In 2011 werd hij beschuldigd van seksueel overschrijdend gedrag in het verleden. Klachten die nadien door het parket van Antwerpen geseponeerd werden wegens verjaring. Voor alle betrokkenen was het een inktzwarte periode.
Pater Versteylen is intussen 93 jaar.
“Hij mag hier niet meer komen van de jezuïeten, en het is ook beter zo voor de sereniteit in het bezinningscentrum”, zegt Lever. “Pater Versteylen verblijft in een woonzorgcentrum. Hij is zo goed als blind, maar zijn geest is nog even helder als vroeger. Hij blijft bekommerd om Viersel. Als hij hoort dat ik de luiken geschilderd heb, stuurt hij een bedanking. Zijn levensgezellin Mieke verblijft intussen ook in een rusthuis, in een ander dan Luc. Ze bezoekt hem wel nog.”
De ontstaansgeschiedenis van de Oude Brouwerij is actueler dan ooit, nu sommige kinderen door het verplicht thuisonderwijs schoolachterstand oplopen. Luc Versteylen was godsdienstleerkracht in het Xaveriuscollege in Borgerhout.
“Luc had verfrissende ideeën over onderwijs. Niet alleen de bovenste vijftien centimeter van het kind telde, maar een school moest kinderen ook creatief, gevoelsmatig en lichamelijk ontwikkelen. Hij geloofde dat élk kind wel een bijzonder talent had. In het schooljaar 1969-1970 stelde hij als klastitularis van het derde middelbaar aan zijn klas voor om het schooljaar te laten voortduren tot iédereen geslaagd was in zijn toetsen. Een leerling van die klas vertelde dat zijn grootvader brouwer-burgemeester was geweest in Viersel en er een groot domein had. De pater is toen met zijn leerlingen naar de brouwerij gekomen en heeft het schooljaar hier in de vakantie laten voortduren tot iedereen een goed rapport had en naar het vierde mocht overgaan. Het jaar daarop werd de brouwerij voor anderhalf miljoen frank gekocht door de vzw Leven in de Brouwerij om hier een bezinningscentrum op te richten.”
Trauma
Nabestaanden van vermoorde kinderen, families die een trauma hadden doorgemaakt, kinderen van een ouder die zelfmoord had gepleegd: vele mensen met verschillende motivaties vonden in die halve eeuw de weg naar Viersel. “Die drie kernbegrippen van samenhorigheid, stilte en soberheid zijn er nog altijd. Ik kom hier vanaf mijn veertiende, eerst met mijn ouders, daarna met mijn eigen gezin”, vertelt Lever. “Mijn broer zat in de klas bij Luc Versteylen. De tijdsgeest is veranderd. Jonge mensen die nu op bezinning komen, vragen toch een minimum aan comfort, zoals warm water in het bad. Vroeger was er alleen warm water in het Brouwershuis en stookten we het bad warm met een stoof. Vroeger waren hier soms veertig jongeren, nu zijn het kleinere groepjes. Dat komt omdat Luc Versteylen een charmismatisch figuur was. Anderzijds is de ziel hier nog onveranderd. “Willen we ‘ns iets
doen?”: dat was elke ochtend het uitgangspunt. En nu nog altijd. Bij mij draait het vooral om de goesting om deze Oude Brouwerij in stand te houden, want het blijft een prachtige plek.”