Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“Iedereen met onverwerkt verdriet vindt bij ons een luisterend oor”
Rouwzorg Vlaanderen plant in zomer extra lotgenotengroepen
Jan Somers
Lotgenotengroep Koningshooikt
“De huidige manier van werken voelt aan als een verarming. Een knuffel of een hand op de schouder doet veel meer deugd dan een berichtje op de smartphone.”
Rouwzorg Vlaanderen, dat nabestaanden verenigt in lotgenotengroepen, voorspelt na de coronacrisis een stijgende nood aan begeleiding. De vrijwilligersorganisatie plant extra groepssessies tijdens de zomermaanden, voor zover de exitstrategie dat dan zal toelaten. “Op die manier moeten rouwende mensen na een afscheid van een dierbare niet wachten op de start van het nieuwe werkjaar”, zegt voorzitter Monique Dujardin.
Al bijna veertig jaar ontfermt Rouwzorg Vlaanderen zich over mensen die na een overlijden worstelen met hun verdriet. De vzw doet een beroep op ervaren en geschoolde vrijwilligers. “We organiseren geen zelfhulpgroepen, maar lotgenotengroepen”, legt voorzitter Monique Dujardin uit. “Onze medewerkers stellen zich kosteloos ten dienste van mensen die een rouwproces doormaken en begeleid willen worden. Daarmee onderscheiden we ons van de professionele hulpverlening. Als organisatie worden wij ook niet gehinderd door lange wachtlijsten.”
De vzw is vooral actief in Antwerpen en omgeving, maar behandelt ook hulpvragen uit de andere provincies. “In dat laatste geval verwijzen we meestal door naar lokale initiatieven of instanties. Hoe dan ook, telefonisch zijn we voor iedereen beschikbaar. Wij laten niemand in de steek.”
De aanpak van Rouwzorg Vlaanderen is gericht op het samenbrengen van lotgenoten van wie het rouwproces vaak gelijkenissen vertoont. “Onze werkwijze gaat uit van de nood aan herkenning en erkenning. Voelen dat mensen oog hebben voor het verdriet en het gemis, daar hebben nabestaanden behoefte aan. Het delen van die gevoelens staat tijdens elke sessie centraal.”
Door de lockdown ging bij een aantal actieve groepen de deur vroegtijdig op slot. Een spijtige zaak, meent Dujardin. “Drie groepen hebben hun sessies door de plots ingevoerde coronamaatregelen niet kunnen afwerken. De hamvraag is nu wanneer zij hun samenkomsten kunnen hervatten
en in welke omstandigheden dat kan gebeuren.” Therapeutisch
Volgens Jan Somers, samen met Amy Indjay verantwoordelijk voor een lotgenotengroep in Koningshooikt, belemmert de coronacrisis het normale verloop van een rouwproces. “Tussen deelnemers groeit gaandeweg een hechte vertrouwensband. Niet meer kunnen samenkomen voelt voor hen dan ook aan als een groot gemis.”
Lotgenotengroepen hebben niet zelden een therapeutische waarde. “Niet de begeleiding werkt therapeutisch, maar het samenzijn op zich: het naar elkaar luisteren en samen kunnen reflecteren. ‘Bij een therapeut ben ik een patiënt, maar hier ben ik mezelf’, krijgen wij vaak te horen. Die twee kunnen elkaar perfect aanvullen, maar dan nog blijft dat groepscontact een belangrijk aspect.”
Somers en Indjay schakelden midden maart noodgedwongen over op digitale applicaties als WhatsApp en Messenger. “In zo’n besloten groep kan iedereen kwijt wat en wanneer hij of zij dat wil”, zegt Jan. “Zelf post ik nu elke dag een bemoedigende spreuk, in een poging om het verdriet
Stijging
draaglijker te maken. Toch voelt die manier van werken aan als een verarming. Een knuffel of een hand op de schouder doet veel meer deugd dan een berichtje op de smartphone.”
Toch blijft Somers hoopvol. Eenmaal het virus is overwonnen, pikt de groep de draad weer op. “Wat er ook gebeurt, die hoop blijft overeind. De vraag is wanneer het zover is en hoe we dat gaan organiseren.”
Ook bij Rouwzorg Vlaanderen houden ze rekening met een stijging van het aantal inschrijvingen, eenmaal het coronavirus het land heeft verlaten. “De crisis heeft een remmend effect op het rouwproces”, beseft Dujardin. “Vanuit die optiek verwachten we inderdaad meer aanmeldingen als het gevaar op besmetting is geweken en samenkomsten als de onze weer zijn toegelaten.”
“Dat de behoefte aan begeleiding zal toenemen, is logisch”, vult Somers aan. “Veel mensen hebben niet of niet op de gepaste manier afscheid kunnen nemen. Soms moest dat in een heel beperkte kring. Dat laat sporen na. De nood om daarover te praten, zal ongetwijfeld groot zijn.”
Als de exitstrategie het toelaat, last de organisatie tijdens de zomermaanden extra groepssessies in. “Dat wordt een open groep, wat betekent dat iedereen kan aansluiten wanneer hij of zij dat wil”, legt Monique uit. “Door die ingreep moeten nabestaanden niet wachten op de start van het nieuwe werkjaar, in oktober. In afwachting van die extra bijeenkomsten, kunnen mensen ons telefonisch bereiken, de klok rond én gratis. Iedereen die rouwt zal bij ons een luisterend oor vinden.”