“Hebt u contact gehad met iemand door te kussen?”

Dag 1 in het callcenter van de contactonderzoekers

Sinds dit weekend zijn ruim zevenhonderd “contactonderzoekers” aan de slag voor de Vlaamse overheid. Hun opdracht: besmette mensen uitvragen over hun contacten, en die personen vervolgens verwittigen.

Vorige week werkte ze nog op de klantendienst van energieleverancier Essent. Sinds zaterdag is Murielle Boyen (41) contactonderzoeker voor de Vlaamse overheid. Zij vormt samen met ruim zevenhonderd collega’s “een cruciale schakel in de aanpak van corona”, zoals bevoegd minister Wouter Beke (CD&V) het omschreef. Want om het virus in te dijken, zijn niet alleen tests nodig, maar ook contact

tracing: nagaan met wie je in contact bent gekomen vóór een positieve test. Voorlopig zouden de 700 contactonderzoekers moeten volstaan. Uiteindelijk moeten dat er 1.200 worden.

“De mensen hebben veel begrip wanneer ik hen opbel”, zegt Boyen. “We leggen hen uit wat er op het spel staat, en dat het in het belang van de volksgezondheid is.” Daarna begint het echte werk: “Aan besmette mensen vragen we dat zij al hun contacten doorgeven, vanaf twee dagen voor ze symptomen kregen. Meestal happen ze pas toe nadat ik heb gezegd dat die informatie vertrouwelijk blijft. Daarna moeten ze vaak nadenken, en dan raad ik aan om bijvoorbeeld via de gsm te kijken, of ze via sms een afspraak hebben gemaakt of gebeld hebben om iemand te zien. En als ze naar de winkel zijn geweest, vraag ik door. Of ze met iemand een praatje hebben geslagen of dicht bij iemand zijn gekomen. Tot nog toe blijven de contacten beperkt, twee of drie anderen. De boodschap om in je kot te blijven, heeft duidelijk zijn werk gedaan.”

Verhaal doen

De contactonderzoekers werken in negen verschillende callcenters, van Ieper tot Sint-Truiden. Boyen zit aan de telefoon in Diegem, waar iedereen per twee aan een kantooreiland zit dat voor vier is bedoeld. Sommigen hebben een mondmasker aan. “Hebt u met die persoon fysiek contact gehad?”, klinkt het enkele bureaus verder. “Hebt u via lichaamsvloeistoffen contact gehad, zoals kussen?” Nog een andere collega luistert meelevend: “U had koorts? (...) Ik ben blij dat het intussen beter met u gaat. (...) Ah, u heeft pijn aan de gewrichten. Dan kunt u het best eens met de huisarts contact opnemen.”

“Dat vind ik het leukste aan de job”, zegt Boyen. “Sommige mensen zijn blij hun verhaal te doen.”

Naast de besmette mensen moeten Boyen en haar collega’s ook de ‘contactpersonen’ opbellen, om te melden dat zij een verhoogd risico lopen, zonder daarbij te zeggen met wie, waar of wanneer ze mogelijk besmet zijn geraakt. Als het een vluchtig contact was, dan krijgen ze alleen de raad om voorzichtig te zijn. Als het contact op minder dan anderhalve meter was en langer dan een kwartier duurde, dan is het advies: twee weken quarantaine en bij de minste hoest naar de dokter. Werknemers die niet kunnen telewerken, kunnen een attest aanvragen en worden op tijdelijke werkloosheid gezet. “Al kunnen we hen niet verplichten om ons advies te volgen”, zegt Boyen. “We kunnen het alleen vriendelijk vragen en hopen dat ze het doen.”

Huisarrest

“We rekenen erop dat mensen eerlijk zijn”, aldus Vlaams ministerpresident Jan Jambon (N-VA), die gisteren samen met Beke het callcenter in Diegem bezocht. “We willen geen politiestaat zijn.” De vrees is niet alleen dat besmette mensen uit schroom te weinig contactpersonen opgeven, maar evengoed te veel, waardoor het bedrijf waar ze werken onnodig stilvalt.

Beke houdt wel een slag om de arm. Als mensen zouden weigeren om veertien dagen in hun kot te blijven, kan hij een beroep doen op een wet die in het verleden is toegepast om tbc-patiënten huisarrest te geven. “Maar ik ga ervan uit dat het niet zover komt”, aldus Beke. “We rekenen op de burgerzin.”

Murielle Boyen Contactonderzoeker “Als we uitleggen wat er op het spel staat, hebben mensen veel begrip wanneer ik hen opbel.”

BELGA FOTO Sinds zaterdag is Murielle Boyen een van de zevenhonderd contactonderzoekers voor de Vlaamse overheid.