Vlaams Belang, de afwezige leider

In een dubbelgesprek in deze krant komen de opiniemakers Bart Maddens, politicoloog en Vlaamsnationalist, en Alain Gerlache, voormalig RTBfjournalist, vanuit twee zeer verschillende werelden tot dezelfde conclusie: er is nood aan nieuwe verkiezingen. Dat is ontluisterend, één jaar nadat we verkiezingen hebben gehad. Ze geven allebei dezelfde redenen: de partijen zijn er niet uitgeraakt en de wereld is intussen fundamenteel veranderd. De politieke partijen moeten zich aanpassen aan een samenleving met corona en een sociaal-economische crisis die niemand ooit heeft meegemaakt en het zou goed zijn dat ze hun oplossingen aan de kiezer voorleggen.

De kans dat het effectief zo ver komt is nog groot ook. De PS en de MR gaven al een inkijk in hun prioriteiten en die staan lijnrecht tegenover mekaar (hogere uitkeringen versus lagere belastingen bijvoorbeeld). En dan zitten we nog maar aan één kant van de taalgrens. Neem er de andere kant bij en de struikelstenen en breekpunten zijn niet meer bij te houden. Ook kersvers Open Vld-voorzitter Egbert Lachaert zou in een eventueel akkoord de PS tot forse slokken water bij hun wijn moeten kunnen bewegen om niet meteen zijn geloofwaardigheid te verliezen. Hoe graag Alexander De Croo ook premier wil worden. Twee partijen doen nooit mee in de gesprekken over het federale bestuur: het Vlaams Belang en de PVDA. En jawel, laat dat nu net de twee partijen zijn die in de nieuwste opiniepeiling van De Standaard en de VRT (weliswaar afgenomen in april) goed scoren. Vooral dan het Vlaams Belang, dat met 24% opnieuw eindigt als grootste Vlaamse partij, voor de tot 20% teruggezakte N-VA. Een troost voor de N-VA: het Vlaams Belang heeft al op 28% gestaan (vlak voor de coronacrisis), de traditionele partijen blijven op verre achterstand en als ze hun stemmen samentellen zouden de twee Vlaams-nationalistische partijen met 44% in theorie al een heel nipte meerderheid kunnen halen bij de zetelverdeling.

Het communautaire is wel wat naar de achtergrond verschoven door de medische en economische crisis, zo constateren ook Maddens en Gerlache. En kiezers van N-VA en Vlaams Belang hebben vaak heel andere motieven dan communautaire. Maar de Vlaamse Leeuw wappert bij beide partijen altijd ergens op de achtergrond. Het zou goed zijn, mocht het tot een nieuwe campagne komen, dat daar een grondig debat over wordt gevoerd, een debat dat verder gaat dan “er is te veel versnippering”. Als de kiezer de kaarten uitdeelt, kunnen de consequenties maar beter glashelder zijn.