Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“Gezondheidscrisis is politieke crisis geworden”
Braziliaanse Antwerpenaren blijven omstreden president Jair Bolsonaro steunen
Na de VS heeft Brazilië het hoogste aantal coronabesmettingen ter wereld. Amerikaans president Donald Trump kondigde zondag aan dat hij de grenzen sluit voor wie van Brazilië komt. Al ruim 22.600 Brazilianen stierven door Covid-19, maar het land zit ook in een politieke crisis. Antwerpse Brazilianen nemen het op voor de rechts-populistische president Jair Bolsonaro, maar zijn ook bezorgd om hun familie.
Heel de wereld volgt de politieke soap die in Brazilië de gemoederen verhit. President Jair Bolsonaro raakte al in opspraak toen hij corona als een griepje bestempelde, hij ontsloeg de minister van Volksgezondheid een maand geleden en diens opvolger stapte twee weken later zelf op uit onvrede met het gevoerde beleid. Bolsonaro ontsloeg ook de chef van de federale politie, waarna de populaire minister van Justitie Sergio Moro opstapte en uit de biecht klapte over manipulaties van de president. Dat leidde tot een onderzoek van het Hooggerechtshof. De beelden die vrijdag uitlekten en voor beroering zorgen in Brazilië maken deel uit van dat onderzoek. Op de beelden is te zien hoe Bolsonaro tekeer gaat tijdens een kabinetsvergadering in april. Hij scheldt ministers en medewerkers uit en bedreigt hen omwille van een onderzoek wegens corruptie van zijn zoons. De gouverneurs van zwaar getroffen deelstaten maakt hij uit voor stront en de bevolking moet zich volgens Bolsonaro kunnen bewapenen tegen de lokale leiders.
De meeste Antwerpse Brazilianen steunen Bolsonaro, weet Lucy Araujo uit Schoten, die de Facebookgroep Brasileiros em Antuérpia, met tweeduizend leden, beheert. “Hij heeft veel gedaan om corruptie te bestrijden en daarom wordt hij nu hard tegengewerkt. De oppositie grijpt alles aan om hem in een slecht daglicht te stellen, dat zet kwaad bloed bij Brazilianen. Ze begrijpen zijn frustratie ten opzichte van de gouverneurs omdat zij meer macht hebben dan de president. Bovendien vinden mensen het oneerlijk dat beelden van een privévergadering gelekt worden. Nergens anders in de wereld wordt een president zo te kijk gezet.”
Wit laken voor hulp
Lucy Araujo vermoedt dat er zoveel besmettingen zijn omdat Brazilianen de regels niet volgen en gewoon zijn blijven feesten. “Nu pas, na 22.000 doden, dringt de ernst van de situatie door en passen mensen hun gedrag aan, maar dat is natuurlijk te laat. Anderzijds zijn Brazilianen enorm zorgzaam voor elkaar. Wie een wit laken uithangt, geeft het signaal dat hij of zij hulp nodig heeft. Anonieme weldoeners zetten dan eten of spullen voor de deur, dat is prachtig. Mijn familie is gelukkig gezond, maar natuurlijk ben ik bezorgd. Mijn moeder verblijft in een rusthuis dat gelukkig vanaf het begin voorzorgsmaatregelen heeft genomen.”
De Braziliaanse journaliste Pethy Mattos, die ook in Antwerpen woont, vindt dat Bolsonaro corona nooit ontkend heeft. “Hij wilde hysterie of paniek voorkomen. Brazilië kent veel arme mensen die net rondkomen door werk in het zwart. Als hun inkomen wegvalt, sterven ze eerder van honger dan door het virus. Dat is de harde realiteit.”
De Antwerps-Braziliaanse Lilian Maria, die met haar Belgische man het Italiaanse restaurant Cucina op het Eilandje runt, ziet dat er veel menselijke slachtoffers vallen door de chaos die is ontstaan. “Brazilië is te laat in actie gekomen. Daardoor vallen er nu duizend slachtoffers per dag. De afgelopen maanden hebben de president, ministers en gouverneurs elkaar voortdurend tegengesproken. De mensen zijn compleet in de war waardoor de richtlijnen ook niet effectief zijn. Een gezondheidscrisis is een politieke crisis geworden in Brazilië. Deze pandemie zal onze economie nog lang pijn doen, al geldt dat ook voor Europese landen.”