Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Overspoeld met werk, en toch in het rood
Coronacrisis kan hospitalen failliet laten gaan
De coronacrisis zal de ziekenhuizen dit jaar diep in de rode cijfers duwen. En van de 91 Belgische ziekenhuizen boekten er vorig jaar al 29 verlies. Als de overheid niet bijspringt om de miljardenfactuur te betalen, dreigen er faillissementen. “De regering moet de ziekenhuizen redden zoals ze Brussels Airlines wil redden”, zegt Margot Cloet (Zorgnet-Icuro).
Meer dan 16.000 opnames van Covid-19-patiënten sinds het begin van de crisis: de ziekenhuizen in ons land worden sinds de uitbraak van de coronapandemie overspoeld met werk. Maar dat doet de kassa niet rinkelen, wel integendeel.
“De ziekenhuizen zitten financieel al jaren op hun tandvlees, met minieme marges. De klap die ze door de coronacrisis krijgen, zal een aantal ervan overkop doen gaan als we niet ingrijpen”, zegt Margot Cloet van koepelorganisatie Zorgnet-Icuro.
Hoe kan dat? Simpel: omdat er de afgelopen maanden veel meer kosten zijn en veel minder inkomsten. Die kosten, dat zijn onder andere beschermingsmateriaal voor het personeel, verbouwingen aan afdelingen om Covid-19patiënten te huisvesten, en extra personeel dat moest worden ingezet. De inkomsten die wegvallen, dat zijn dan de gewone, niet-dringende ingrepen die quasi volledig zijn stopgezet. “We zijn nog maar voorzichtig aan het heropstarten”, zegt Johan Hellings, directeur van het West-Vlaamse AZ Delta.
Lege spaarpot
Extra probleem: de spaarpot is leeg bij veel ziekenhuizen. “De 91 ziekenhuizen in ons land draaien samen een omzet van 15 miljard, maar halen allemaal samen maar een nettowinst van 31 miljoen”, zegt Cloet. “Dat is een marge van 0,2%: een klein duwtje is een financiële ramp. Een op de drie ziekenhuizen zat vorig jaar al in het rood.”
En de coronacrisis is geen duwtje, maar een historische oplawaai. Dan doemt het beeld van faillissementen op, zegt Cloet. Kan een ziekenhuis failliet gaan? Dat kan. Sinds een aanpassing van de wet twee jaar geleden, kunnen ook vzw’s op de fles gaan.
De ziekenhuizen becijferen hoeveel corona hen zal kosten. Het UMC Sint-Pieter in Brussel schat in de krant Le Soir het verlies voor dit jaar op 50 tot 60 miljoen. Het CHR de la Citadelle in Luik raamt het verlies op 70 miljoen. Extrapoleer je dat naar de 91 ziekenhuizen in ons land, kom je aan een miljardenfactuur.
“Ook wij zijn met die berekening bezig”, zegt Hans Rigauts van het Brugse AZ Sint-Jan. “Maar het is nog te vroeg om daar uitspraken over te doen.”
Balans opbouwen
“Het hangt er ook van af welke balans je als ziekenhuis hebt opgebouwd de afgelopen jaren”, zegt Johan Hellings. “Onze financiële structuur is behoorlijk stevig. Het zou wel kunnen dat andere ziekenhuizen die zeer zwaar geïnvesteerd hebben, of niet over voldoende onmiddellijk beschikbaar geld beschikken, in de problemen komen. Wat er dan gebeurt? Dan kun je je leveranciers of personeel niet meer betalen en zit je natuurlijk zwaar in de problemen.”
Daarom is er volgens Cloet nood aan een reddingsplan. “De overheid heeft al 1 miljard euro uitgetrokken om de ergste nood te overbruggen”, zegt ze. “Maar dat was een voorschot op wat ze normaal anders ook gingen krijgen, geen extra budget. Dat zal niet volstaan. Er zal eenzelfde plan nodig zijn als hetgene dat ze voor Brussels Airlines wil opzetten.”
Minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open Vld) laat weten dat ze wacht op de precieze berekening van alle kosten door de ziekenhuizen. “Dan zullen we een duidelijk beeld hebben en kunnen we tot een verdeelsleutel komen. Niet elk ziekenhuis heeft de impact op dezelfde manier gevoeld. En dan moeten we zien wat de budgettaire ruimte is.”
Margot Cloet
Koepelorganisatie Zorgnet-Icuro
“De ziekenhuizen zitten financieel al jaren op hun tandvlees, met minieme marges. De klap die ze door de coronacrisis krijgen, zal een aantal ervan overkop doen gaan als we niet ingrijpen.”