Onzichtbaar én onmisbaar

De directeurs algemeen beleid van regering-De Croo

Twee vrouwen en zes mannen tekenen straks de lijnen uit van de Vivaldi-regering als directeurs algemeen beleid van de topministers. Ze blijven vaak onzichtbaar, maar hun aandeel is niet te onderschatten. “Zij maken het beleid en dienen het compromis op een dienblad aan voor de vicepremiers.”

De personeelsdiensten van de ministeriële kabinetten draaien overuren. Na het regeerakkoord en de ministersploeg wordt nu volop aan de kabinetten gesleuteld. Woordvoerders, kabinetschefs, medewerkers, ... Iedere minister heeft zo zijn of haar voorkeuren en ook de partijen willen hun belangrijkste pionnen een cruciale rol geven. Achter iedere minister of staatssecretaris staat een kabinetschef, maar de zeven vicepremiers hebben ook nog eens recht op een directeur algemeen beleid. Die acht namen zijn sinds gisteren bekend. “Dat zijn de mannen en vrouwen in de schaduw die het voorbereidende werk doen voor hun vicepremiers”, zegt onderzoeker Pieter Moens (UGent), gespecialiseerd in politiek personeel en kabinetten. “Zij kennen de gevoeligheden van alle dossiers, bewaken de partijlijn en proberen op een aparte vergadering al een consensus te vinden.”

Dienblad

Het is immers een misvatting dat ministers over alles zélf vergaderen. Heel veel dossiers worden voorbereid en afgeklopt in een IKW, een Inter-Kabinetaire Werkgroep, waarin kabinetsmedewerkers samenkomen. In een Directie Algemeen Beleid (DAB), zeg maar een super-IKW, komen de acht directeurs samen om het kernkabinet voor te bereiden. Dat is de beperkte ministerraad met de premier en zijn zeven vicepremiers. “Zij maken het beleid en dienen het compromis op een dienblad aan voor de vicepremiers”, zegt Pieter Moens. “Alleen over de grote dossiers gaan vicepremiers dan nog wheelen en dealen. Wat naar buiten komt, is vaak slechts het topje van de ijsberg, de

rest wordt onder de waterlijn beslist door die directeurs.” Twee vrouwen

Die acht spinnen in het web van de besluitvorming zijn opvallend mannelijk. Net als bij de vicepremiers, zijn er ook bij de algemeen directeurs slechts twee vrouwen: oude bekende Els Van Weert en Karla Basselier, die overkomt van de diamantwereld. Vooral die eerste naam is een verrassing. Groen, dat niet kan bogen op een grote poel medewerkers, zocht en vond lokaal politieke ervaring. In

Lier vond de partij Els Van Weert, die – nadat haar man verkozen werd in de gemeenteraad – vooral achter de schermen betrokken bleef. Van Weert was tussen 2004 en 2007 staatssecretaris voor Duurzame Ontwikkeling en Sociale Economie in de regering-Verhofstadt. Ze zetelde toen nog voor Volksunie-erfgenaam Spirit, dat in kartel met sp.a naar de kiezer was getrokken. Pas in 2011 maakte ze de overstap naar Groen, dat haar nu terughaalt naar de Wetstraat.