President herstelt, populariteit niet

Donald Trump dacht hart van kiezer te raken met zijn besmetting, maar verknalt het met arrogante grootspraak

Donald Trump probeert uit alle macht zijn besmetting te gebruiken voor zijn herverkiezing. Tijdens zijn verblijf in het ziekenhuis werkten zijn raadgevers een scenario uit hoe het moment waarop zijn zwakte werd getoond zijn imago kon versterken. “Ik weet wat jullie doormaken”, moest de baseline worden. Maar de grootspraak die hij niet kon laten, heeft Trumps imago een nieuwe deuk gegeven.

Elke dag worden Amerikanen bevraagd over hoe president Trump het in hun ogen doet. De populariteitsbarometer is een gevoelig instrument. Op donderdag 1 oktober kondigde Trump aan dat hij en first lady Melania besmet waren met corona. In de VS heerste niet alleen een shock maar ook wat medeleven. De presidentiële waardering steeg, de afkeuring daalde.

Een dag later, toen Trump naar het ziekenhuis Walter Reed werd overgevlogen, zette die trend zich sneller door. Mensen hadden te doen met hun president. Volgens een peiling overheersten de gevoelens “triest” en “ongerust” bij geregistreerde kiezers, uiteraard vooral onder Republikeinen. Van het moment werd gebruikgemaakt om de burgers te bestoken met mails om de campagne van Trump financieel te steunen.

“Eerste getuige”

Terwijl Trump in het ziekenhuis lag, zochten zijn campagneleden koortsachtig naar een manier om de besmetting om te keren tot een pluspunt voor zijn herverkiezing. Op de Republikeinse Conventie hadden familie, kennissen en trouwe politici er al alles aan gedaan om hem als een empathisch man neer te zetten. Want de president moet vooral de harten zien te winnen van de zwevende kiezers. De blanke vrouwen uit de middenklasse in de betere buurten van de voorsteden lustten zijn agressieve stijl zoals in het eerste debat niet. Maar net hen moet hij proberen te raken. Corona bood een nieuwe kans, met de empathische boodschap: “Ik weet wat jullie doormaken.”

Newt Gingrich, voormalig Republikeins voorzitter van het Huis en adviseur van Trump, legde uit hoe het zou zijn. “Hij is nu een eerste getuige. Hij kreeg het en raakte erdoor. Hij is een man zonder angst. We zijn geen land van timide mensen noch van angsthazen.”

Winst in één klap weg

Het liep vlot. Tot Trump terugkeerde naar het Witte Huis, zijn mondmasker afrukte en de coronavoorzorgen weer aan zijn laars lapte. Zijn “goede raad” was de doodsteek. Zijn advies “laat het virus je leven niet bepalen” kon er nog mee door. Maar Trump vervolgde: “Je moet er geen schrik voor hebben.” Dat viel slecht in een land waar dagelijks veertigduizend besmettingen bij komen en waar al meer dan 210.000 mensen zijn gestorven van Covid19. De gemaakte winst was in één klap weg. Het aantal Amerikanen dat Trump niet moet, is met 53% weer hoger dan vóór hij ziek werd en een kwetsbare sterveling leek.

Uit een peiling van Politico na de opmerkelijke terugkeer, blijkt dat 60% van de geregistreerde kiezers het met Trumps “heb geen angst” absoluut oneens is. Slechts 28% steunt hem. Het vervelende voor de president is dat de eerste groep vooral bestaat uit vrouwen en inwoners van de voorsteden. Ruim de helft (53%) is zelfs bijzonder ongerust over de pandemie. Drie op de vijf kiezers vinden dat de president het zelf gezocht heeft door de preventiemaatregelen niet te volgen en dat hij zijn entourage in gevaar bracht.

Hoe Trump omgaat met zijn besmetting valt dus slecht. Er is maar één positief effect van zijn besmetting, maar dat helpt de president zelf niet vooruit. Meer dan de helft van de ondervraagden zegt het mondmasker meer te dragen en sociale afstand meer te respecteren, sinds de president ziek werd. Zijn besmetting maakt ook nog eens duidelijk hoe gespleten de VS zijn door de persoon Trump. Toen Eisenhower in 1955 een hartaanval kreeg en Reagan in 1981 werd neergeschoten, sloten de burgers over de partijgrenzen de rangen. Nu zegt meer dan 40% van de Democraten dat de gezondheidstoestand van de leider hen ijskoud laat.

Boze getuigenissen

Er is niet alleen de peiling die aantoont dat Trump de verkeerde toon heeft aangeslagen. Een kans om de besmetting naar zijn hand te zetten, lijkt verspeeld. De Amerikaanse media werden woensdag overspoeld met trieste en boze persoonlijke verhalen. Van nabestaanden van de overledenen en mensen die zwaar hebben geleden onder hun besmetting. Ze stoorden zich vooral aan de arrogantie waarmee Trump vanuit zijn bevoorrechte positie sprak.

De president heeft een leger specialisten – ook in het Witte Huis – de klok rond ter beschikking. Hij krijgt de beste behandeling en zelfs experimentele therapieën.

Het steekt schril af tegen de verhalen van mensen die ziek werden, maar hun dokter slechts één keer te spreken kregen via Zoom. Of de klachten van patiënten voor wie geen test beschikbaar was of die er bij gebrek aan een ziekteverzekering geen geld voor hadden. In de zomer moest in sommige staten nog twee weken gewacht worden op resultaat. Mensen sloten zich uit voorzorg wekenlang op in hun slaapkamer, terwijl hun maaltijden aan de deur werden gezet. In het Witte Huis werd onmiddellijk getest en was het verdict in enkele uren bekend.

Anderen fulmineerden dat ze zichzelf thuis moesten verzorgen met alleen wat pijnstillers. Ze beschrijven de doodsangsten die ze hebben uitgestaan toen het ademen moeilijk werd. In detail zetten ze de gevolgen uiteen die tweehonderd dagen later hun leven nog beperken. Een van de aangrijpendste getuigenissen kwam van een vrouw uit Brooklyn. Na een pijnlijke strijd was haar vader gestorven. Ze kreeg een factuur van 3.500 euro voor de gebruikte medicijnen mee naar huis.

FOTO PN Een groot deel van de Amerikanen stoort zich eraan dat Trump zijn mondmasker afneemt en de regels met de voeten treedt.