GEZONDHEIDSSYSTEEM

Coronacommissaris Pedro Facon (39) dreigt gefrustreerd te verdrinken in moeras van overheidsstructuren

De frustraties laaien hoog op bij Pedro Facon (39). Hij is pas vier weken nationale coronacommissaris, maar dreigt te verdrinken in een moeras van overheidsstructuren. De biecht van een frontliniesoldaat zonder wapens. Een schietschijf ook voor alles wat fout loopt. “Ik ben terechtgekomen in een systeem dat ik al lang wil hervormen.”

“It won’t get any tougher than this. Echt waar. Het commissariaat heeft een vliegende start moeten nemen, maar een aantal randvoorwaarden om onze rol degelijk te kunnen spelen, zijn nog niet vervuld. Ik heb er alleszins nog geen plezier aan beleefd. Ook al doen we dit voor de burgers en de gezondheidswerkers op het terrein. Ik heb voor deze job wel ontslag moeten nemen als directeurgeneraal gezondheidszorg van de FOD Volksgezondheid, hè.” De nieuwe regering heeft Pedro Facon midden in een coronatsunami gebombardeerd tot coronacommissaris: een man die orde moet scheppen in de versnipperde strijd tegen het virus. Hij moet de olie in de machine zijn, vooral waar de verschillende overheden in ons land botsen. Maar dat loopt vooralsnog niet van een leien dakje. “Of ik meer impact had als topman van de FOD dan nu? Vraag me dat op het einde van de rit nog eens. Ik zit hier op dit moment echt te krabben en ben heel veel grondwerk aan het verrichten.”

Koffiehoekje

8 uur ’s ochtends. Facon veegt de slaap uit zijn ogen. De eerste koffie komt als geroepen. Hij werkt nog steeds op zijn vertrouwde bureau op de Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, ondanks zijn recente promotie. Hij kijkt in zijn hoekkantoor met hoog opgetrokken ramen uit over Molenbeek, een plek waar het coronavirus diepe wonden heeft geslagen. Niet dat de wereld buiten deze gebouwen hem niet kan deren, maar lang staat hij niet stil bij het uitzicht. De rest van de dag gaat zijn aandacht volledig naar zijn computerscherm en telefoon. Niet onlogisch, want ook voor de coronacommisaris is telewerk de norm. De vergaderingen met de ministers, de premier en andere topambtenaren: hier verloopt alles via Zoom. Enkel een assistente en zijn rechterhand komen nog geregeld over de vloer. “Ik moet toch zorgen dat ik mijn eigen regels respecteer”, zegt Facon, terwijl enkel uit een subtiele trek van zijn linkermondhoek valt op te maken dat hij probeert te glimlachen. Je kan het hem niet kwalijk nemen: er is tegenwoordig weinig reden tot lachen. “Het kot staat in de fik. We moeten zorgen dat ons land niet als een kaartenhuisje ineenstort. Alle overheden – zowel op het niveau van de regeringen als hun administraties – zijn in ademnood.”

Een crisisberaad met de top van het gezondheidsbeleid is de eerste afspraak op Facons agenda. Tekenen present: vertegenwoordigers van Sciensano, de FOD Volksgezondheid, het geneesmiddelenagentschap en het kabinet van minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (sp.a).

Wie denkt dat zo’n vergadering gemoedelijk verloopt, stelt zijn beeld beter bij. Ook Facon zelf raakt vrij snel gepikeerd. “Artsen in Luik willen patiënten per TGV naar Frankrijk transporteren. Allemaal goed en wel, maar eerst moeten we wel de mogelijkheden voor binnenlandse transfers uitputten. Elders in België is er nog plaats, terwijl de Luikse ziekenhuizen aan een saturatie van 88% zitten. Dit is geen experiment, hè. Straks sturen we patiënten per boot naar de Verenigde Staten, terwijl er in Leuven nog plaats is.” Facon zet het geluid van de Zoomvergadering uit en belt naar Christie Morreale (PS), de Waalse minister van Volksgezondheid. “Ça avance, mais pas assez vite. De Luikse ziekenhuizen moeten

FOTO BART DEWAELE