Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Nog twee turbulente maanden
President Trump blijft op post tot 20 januari: angst neemt toe voor wat hij nog wel en vooral ook níét wijzigt
Hij ging golfen, en hij zweeg. En zwijgen bleef hij doen, de (bijna ex-)president. “IK WON DE VERKIEZINGEN”, had Donald Trump zaterdagavond nog in hoofdletters op Twitter geschreven. Maar hij is stilaan de enige die dat nog gelooft: zelfs zijn vrouw en zijn schoonzoon probeerden hem al op andere gedachten te brengen. Als hij onvermurwbaar blijft, wachten nog twee turbulente maanden.
Een verbeten trek rond de lippen tijdens de handdruk met zijn opvolger: meer was er aan Barack Obama niet te zien toen hij vier jaar geleden Donald Trump ontving in het Witte Huis. “We moeten allemaal supporteren voor het succes van Donald Trump”, had hij de avond voordien gezegd. “Mijn eerste prioriteit voor de komende twee maanden is de overgang faciliteren, zodat de verkozen president succesvol kan beginnen.”
Een toekomstige ex-president nodigt zijn opvolger uit in het Oval Office: zo wil de traditie het. Maar de kans lijkt klein dat het scenario zich in de komende dagen herhaalt, want nog altijd heeft Donald Trump zijn nederlaag niet toegegeven.
Golfen en tweeten Trump was net aangekomen op zijn golfbaan in Virginia, op drie kwartier rijden van het Witte
Huis, toen hij vernam dat achtereenvolgens CNN, de New York Times en Fox News concludeerden dat Biden genoeg kiesmannen had binnengehaald om president te worden.
Gisterochtend was hij op diezelfde golfbaan terug te vinden. Maar terwijl het wassenbeeldenmuseum Madame Tussauds het kostuum van zijn evenbeeld al verving door een golfoutfit, bleef de echte Donald Trump in zijn hoofd in de eerste plaats president.
“IK WON DE VERKIEZINGEN”, had hij zaterdagavond nog in hoofdletters op Twitter geschreven. Met de meeste legale stemmen ooit voor een zittende president, voegde hij eraan toe. En hij gooide er nog een reeks ongefundeerde argumenten tegenaan. Om er gisteren nog een schepje bovenop te doen: “Sinds wanneer zijn het de lamlendige media die
beslissen wie president wordt? We hebben de voorbije twee weken veel geleerd!” Eenzaam
Hij staat het stilaan wel erg eenzaam uit te roepen. Zowel zijn schoonzoon en vertrouwenspersoon Jared Kushner als zijn vrouw Melania zou volgens een bron van CNN al geprobeerd hebben om hem te overtuigen zijn nederlaag toe te geven. Al tweette zij wel toen dat uitkwam dat het Amerikaanse volk eerlijke verkiezingen verdient. “Elke wettige – niet onwettige – stem moet worden geteld.”
Zelfs op zijn trouwe zender Fox News werd daartoe opgeroepen. Zijn nalatenschap zal historisch nog belangrijker worden als hij nu focust op wat komt in 2022 en 2024, was de boodschap.
De Republikeinse ex-president
George W. Bush feliciteerde Joe Biden al. Verschillende Democraten proberen de Republikeinse Partij ervan te overtuigen om Trump tot de orde te roepen. Alleen zijn advocaat Rudy Giuliani en zijn zonen Donald Jr. en Eric staan nog paraat om mee te vechten tegen de uitslag.
Als Trump koppig bij zijn standpunt blijft, kan dat nog grote problemen veroorzaken. Want Donald Trump zit nog 72 dagen aan de knoppen: pas op 20 januari legt Biden de eed af. Hij heeft als president de macht om eigenhandig sleutelfiguren te ontslaan. Viroloog en corona-adviseur Anthony Fauci is in principe beschermd als ambtenaar, maar hoge pionnen binnen de veiligheidsdiensten behoren wel tot de mogelijkheden.
Trump kan ook belangrijke documenten vernietigen en met executive
orders nog snel grondige aanpassingen doorvoeren aan het immigratie- of milieubeleid. Of genadeverzoeken van criminelen goedkeuren – dat doen aftredende presidenten wel vaker, maar Trump zou kunnen proberen om zichzelf gratie te verlenen in lopende rechtszaken. En waar de meeste zenuwachtigheid over bestaat: de president kan zelf beslissen om oorlogen met buitenlandse mogendheden te beginnen.
Geen initiatief
De grootste vrees is net het omgekeerde – dat hij zelf lamlendig wordt en totaal géén initiatief meer neemt. Hij hintte er al op in oktober, door te tweeten dat 4.500 soldaten in Afghanistan “tegen Kerstmis” thuis zouden zijn – als gevolg van die tweet werden de vredesgesprekken met de Taliban onderuitgehaald. De kans bestaat dat landen als China of Israël van het machtsvacuüm gebruikmaken.
Hoe langer het duurt voor hij zijn nederlaag toegeeft, hoe groter de zenuwachtigheid wordt. Maar “hij zal het onvermijdelijke uiteindelijk wel accepteren”, zegt de voormalige Republikeinse presidentskandidaat Mitt Romney. Al zal het tijd kosten, denkt hij: “Je gaat in de laatste dagen van zijn presidentschap zijn aard niet veranderen.”