Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Andere stijl, niet per se andere inhoud
De Europese regeringsleiders struikelden afgelopen weekend over elkaar om Joe Biden en Kamala Harris te feliciteren. In dezelfde adem voegden ze er bijna allemaal aan toe uit te kijken naar de samenwerking. Maar valt er nu plots een grote trendbreuk te ve
“De verpakking zal helemaal anders zijn”, zegt professor David Criekemans, specialist internationale politiek en geopolitiek aan de UAntwerpen. “Joe Biden zal er alles aan doen om de multilaterale samenwerking te herstellen die onder Trump verloren is gegaan.”
Criekemans verwacht al vrij vroeg na de aanstelling van Joe Biden op 20 januari volgend jaar een aantal symbolische beslissingen. “Het zou me niet verbazen als hij op zijn eerste speech aankondigt dat de VS zich opnieuw achter het Klimaatakkoord van Parijs scharen. Ik vermoed ook dat Biden opnieuw tot de WHO zal toetreden en die wil versterken.”
Een andere symbolische quick win voor Biden: snel een Navo-top samenroepen. Al zal de boodschap daar niet zo erg veel verschillen van die van zijn voorganger, denkt Criekemans. “Ook hij zal, net als Trump, de partners oproepen om meer te investeren in defensie.”
Binnenlandse uitdagingen
Maar, waarschuwt Criekemans, de agenda van Biden zal al snel overladen geraken. Ook in het binnenland wachten hem immers enkele serieuze uitdagingen. Na de gezondheidscrisis volgt ongetwijfeld nog een economische crisis waarbij misschien opnieuw enkele banken onder druk komen te staan. Biden heeft het al eens meegemaakt, als vicepresident onder Obama. “Hij heeft al aangekondigd dat hij de middenklasse in de VS opnieuw wil versterken. Dat zal veel energie vragen”, zegt Criekemans.
Sowieso zal Biden zijn blik op Azië blijven houden: hij was de medearchitect van de Pivot to Asia, het plan van Obama om de blik meer naar het Oosten te richten. “Onder Trump was het slechtst mogelijk scenario er een waarbij een competitie ontstond tussen VS en China en Europa er helemaal niet meer aan te pas zou komen”, zegt Criekemans. “De competitie zal altijd blijven, maar Europa en de VS kunnen de handen in elkaar slaan in de gesprekken met China.”
Blijft de vraag wie dat zal doen en wie de geprefereerde gesprekspartner wordt van de VS in Europa. Wordt dat Europees president Charles Michel, of kijkt Biden toch vooral naar Macron of de nieuwe Duitse Bondskanselier die straks Angela Merkel opvolgt? Professor David Criekemans verwacht het laatste. “We zullen ons moeten vastklampen aan Duitsland en Frankrijk om iets gedaan te krijgen.” Het plaatst de tweets van al die politici en staatshoofden die uitkijken naar de samenwerking meteen in een perspectief.