Georgia kan Biden maken of kraken

Heel Amerika kijkt naar de staat waar nog twee senaatszetels op het spel staan

Of Georgia nu naar Trump gaat of naar Biden: eigenlijk doet het er weinig toe. En toch is de staat de komende twee maanden het politieke zwaartepunt van de VS. Wie hier in januari tot de Senaat verkozen wordt, kan Biden als president maken of kraken. Straf voor een staat met minder inwoners dan België, waar tien jaar geleden niemand campagne ging voeren.

Vergeet even Trump versus Biden. Tot 5 januari wacht iedereen nagelbijtend de uitkomst af van twee andere duels. Voor de twee vacante zetels van Georgia in de Senaat neemt Republikein Kelly Loeffler het op tegen Democraat Raphael Warnock en Republikein David Perdue tegen Democraat Jon Ossoff. De staat heeft de regel dat als geen van de kandidaten een absolute meerderheid behaalt, er een tweede verkiezing volgt. Die vindt plaats in januari.

Niet zomaar een triviale, lokale aangelegenheid: als de voorlopige kiesuitslag blijft zoals die nu is, dan bepalen die twee zetels of de Senaat een Democratische of een Republikeinse meerderheid krijgt. En of Joe Biden de komende jaren als president dus enige slagkracht heeft, of vooral moet opboksen en toegeven.

Het wordt een bitse campagnestrijd. Beide partijen zullen er vlotjes een paar miljoen tegenaan gooien. “Ze gaan voor elke stem moeten vechten. Straat per straat, en het resultaat kan alle kanten uitgaan”, zegt voormalig Democratisch gouverneur Roy Barnes in

The New York Times.

Tussen perziken en Coca-Cola

Dat het zo’n dubbeltje op zijn kant wordt, is op zich al opmerkelijk. Niet eens zo lang geleden was Georgia een veilige haven voor de Republikeinen. De tevens de staat van Coca-Cola, Ray Charles, katoenpluk, slavernij en segregatie. Een conservatief bolwerk, waar de laatste vijftig jaar alleen in 1976 en 1992 een Democratische presidentskandidaat het had gehaald.

Tot een nieuwe wind de Republikeinse almacht er deed afbrokkelen. Barack Obama gaf de voorzet, Hillary Clinton zette de trend voort, Joe Biden kopt nu allicht binnen. Een afkeer van Trump

Peach

State, speelt een rol. Vooral hoogopgeleide witte vrouwen zouden zich daardoor ook van de Republikeinse partij hebben afgekeerd. Maar Biden heeft vooral veel te danken aan de zwarte bevolking en de strijd van één vrouw om hun stem te laten gelden.

Even terug naar 2016. Toen het stof van de verkiezingen weer ging liggen, konden de Democraten in Georgia toch een streepje hoop ontwaren. Clinton had het er niet eens zo slecht gedaan, tegen de verwachtingen in. Zowel de Republikeinen als de Democraten hadden zich er geschikt in een lange status quo, maar waren daarbij de grote demografische veranderingen van de staat uit het oog verloren. Zo nam de bevolking fors toe: van 7,9 miljoen in 2000 tot 10,6 miljoen in 2019. In 2004 was volgens de exitpolls 70% van de kiezers wit. Dit jaar is dat nog 60%. De buitenwijken

Miljoen kiezers geschrapt

Alleen hebben de Republikeinen er lang alles aan gedaan om de stem van die jongere zwarte bevolking te verstommen. Dat stelt alleszins Stacey Abrams (46). De Democrate deed in 2018 mee aan de verkiezingen om gouverneur te worden van Georgia. Haar Republikeinse tegenstander was Brian Kemp, toen staatssecretaris en in die functie verantwoordelijk voor het organiseren van de verkiezing. Ze verloor nipt, maar legde zich daar aanvankelijk niet bij neer. Er waren massaal zwarte stemmen onderdrukt, zei ze. Zo waren er in vergelijking met 2013 10% minder stembureaus, ook al waren er twee miljoen meer stemgerechtigden. En er werden letterlijk een miljoen mensen van de kieslijsten gegooid. Omdat er een fout in hun adres zou staan, of om nog onduidelijker reden. Onderzoek van persagentschap AP bracht aan het licht dat 70% van die geschrapte kiezers zwart waren.

Uiteindelijk gebruikte Abrams haar nederlaag om initiatieven op te richten om zwarte kiezers naar de stembus te krijgen. Door haar toedoen waren er dit jaar 800.000 méér kiezers geregistreerd dan in 2016. Exitpolls tonen aan dat 87% van de zwarte kiezers voor Biden koos.

“We zien vooral een grote opkomst in wijken en gemeenschappen die kandidaten normaal niet belangrijk vinden. Maar nu zijn die gemeenschappen geëngageerd en weten ze dat hun stem telt”, aldus Abrams op verkiezingsdag. Met een verschil van amper 10.000 stemmen tussen Biden en Trump in Georgia lijkt het er effectief op dat elke stem het verschil kan maken. Ook in januari. Niemand die zich nu nog kan permitteren om de staat zomaar over het hoofd te zien.

FOTO'S AFP In Georgia zijn de tellingen nog steeds aan de gang.

Stacey Abrams kreeg zwarte kiezers massaal naar de stembus.