De dag dat het zonlicht niet meer scheen

De Vlaamse regering heeft snel gereageerd op het debacle met de terugdraaiende teller, maar die snelheid is minder een stichtend voorbeeld van politieke doortastendheid dan wel het gevolg van schaamte en angst voor de woede van de kiezer. Voor de woede van met name een kleine 600.000 eigenaars die in de voorbije jaren kozen voor zonnepanelen en die nu te horen krijgen dat de stroom die de zon hen gratis schenkt en die ze niet onmiddellijk gebruiken voor hen zelf verloren gaat. Dat leidt onvermijdelijk tot een aanzienlijk financieel verlies en het zal hun leven ook ingewikkelder maken. Er zijn leukere dingen dan continu zitten uitknobbelen hoe je best je stroomverbruik timet en veel marge is er niet voor wie hele dagen weg is voor zijn werk. De compensatie die de regering aankondigt is variabel: wat meer voor wie al een digitale teller heeft en direct het voordeel verliest, wat minder of helemaal niets voor wie nog een analoge teller heeft en al x aantal jaren voordeel heeft gehad. Onder hen ook mensen die nog steeds om de drie maanden honderden euro netto op hun rekening gestort krijgen voor hun oude groenestroomcertificaten. Maar er is ook de grote groep die recenter investeerde, zonder certificaten. Voor hen volgt bovendien een periode van onzekerheid. Fluvius kan blijkbaar morgen al bij hen aanbellen om de digitale meter te installeren of pas over enkele jaren. Wat meteen weer voor een verregaande ongelijkheid zorgt.

Het is een zootje. Aan de basis ligt de politieke cultuur om mooie plannen te maken en dan maar te hopen dat de controlerende instanties het goedkeuren. Noem het casinopolitiek. De verantwoordelijkheid van liberaal minister Lydia Peeters in deze is groot, de vraag rijst of ze geen ontslag moet nemen, maar ze kreeg indertijd de regering en zelfs het hele parlement achter zich. Een ontslag zou wat overkomen als een zoenoffer richting bevolking, al zou het misschien ook de geloofwaardigheid van de politiek ten goede komen. Het vertrouwen dat burgers stelden in hun bestuurders is zwaar geschonden. De compensatie zal de schade altijd maar gedeeltelijk vergoeden en bovendien zijn het álle belastingbetalers die mee opdraaien voor het naar schatting half miljard euro dat zal worden uitbetaald. Diezelfde belastingbetaler, die vaak zelf nog nooit een zonnepaneel van dichtbij heeft gezien en die ook al vele jaren meebetaalt aan de groenestroomcertificaten. Kan dat worden goedgemaakt met een inderhaast in elkaar geknutselde compensatie?