De belangrijkste taak van vicepresident Harris: wachten

Nog voor ze goed en wel begonnen is, schrijft Kamala Harris (56) geschiedenis. Ze is niet alleen de allereerste vrouwelijke vicepresident, ze is ook de eerste vicepresident met AfrikaansAziatische roots.

Kamala Harris is een vrouw van primeurs. In 2003 werd ze de eerste vrouwelijke openbare aanklager van San Francisco, en de eerste zwarte. In 2010 de eerste vrouwelijke en de eerste zwarte procureur-generaal van Californië. In 2016 werd ze de eerste Aziatisch-Amerikaanse vrouw in de Senaat. En nu is ze opnieuw de eerste: de eerste vrouwelijke vicepresident van Amerika, én de eerste van Afrikaans-Aziatische afkomst.

Harris weet wat ze wil en wat ze ervoor moet doen. “Ze heeft de reputatie een no-nonsensevrouw te zijn, ze weet van aanpakken”, zegt politicoloog Peter Van Aelst (UAntwerpen). “Het was daarom verrassend dat ze electoraal niet sterk overkwam tijdens de voorverkiezingen. Op basis van haar capaciteiten heeft ze snel afgehaakt als presidentskandidaat. Al past de rol die ze nu vervult haar eigenlijk beter.”

Dat heeft dan weer alles te maken met haar profiel. “Ze is een uitgesproken persoonlijkheid, ze heeft een kleur en ze is een pak jonger dan Biden”, zegt Van Aelst. “Ze kan een ander publiek bereiken en dat maakt haar een interessante brugfiguur.”

Als dochter van twee immigranten – een Indiaas-Amerikaanse moeder en een vader uit Jamaica – groeide Harris op in een zwarte wijk van Berkeley, Californië. Ze nam de bus naar een witte lagere school verder in de stad. Haar moeder, die vroeg van haar vader scheidde en haar twee dochters alleen opvoedde, nam de jonge Kamala en haar zusje Maya ook mee naar burgerrechtenprotesten. Ervaringen die

Harris ertoe bewogen rechten te studeren en, drie diploma’s later, een carrière in de politiek te ambiëren. “Ik ben dan wel de eerste vrouwelijke vicepresident, ik zal zeker niet de laatste zijn. Elk meisje dat vanavond toekijkt, ziet nu dat dit een land van vele mogelijkheden is”, zei Harris tijdens haar overwinningstoespraak.

Binnenlandse agenda

Hoe ze haar functie precies zal invullen, is nog vrij onduidelijk. “De verwachting is dat ze een rol zal spelen op de binnenlandse agenda”, zegt professor Amerikaanse politiek Bart Kerremans (KU Leuven). “De interesses van Biden liggen vooral op buitenlands vlak, maar hij wil ook fel inzetten op binnenlands beleid en daar zal hij Harris voor aanspreken.”

Volgens Kerremans heeft Harris slechts één duidelijke, formele taak. “Wachten. Tot ze moet inspringen om Biden te vervangen, hetzij omdat hij ziek wordt, hetzij omdat hij zijn taken om een of andere reden niet meer kan uitvoeren. En er is natuurlijk het voorzitterschap in de Senaat.” Daar hebben de Democraten dankzij hun vicepresident een extra stem en dus de meerderheid.

Dat wachten mag niet onderschat worden. Biden was al duidelijk over zijn ambitie: hij zal maar één termijn doen. “Wat betekent dat men Harris in poleposition zal brengen om zijn taak over te nemen in 2024”, zegt Kerremans. “Al is dat geen garantie op succes: er zijn nog andere ambitieuze mensen binnen de Democratische partij.”

Zelf zegt Harris over haar rol dat ze “de eerste en de laatste in de kamer zal zijn”. Biden beaamt dat. In een interview met CNN zei hij: “Ik heb nog geen enkele beslissing genomen over hoe het verder moet zonder het te bespreken met Kamala.”