Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Op wandel met pop Claire om de luchtkwaliteit te meten
Pop van UAntwerpen meet effect van trage wegen op luchtkwaliteit
Ze huilt niet, moet niks van flesjes weten en aan pampers volgooien, doet ze niet mee. Wel meet ze elke tien seconden hoeveel roet en fijnstof in de lucht hangt, hoe hard de wind waait en op welk moment van de dag ze zich waar precies bevindt. Om maar een handvol parameters te noemen.
Claire is de naam. Van Clean AIR
for Everyone, een citizenscienceproject van de UAntwerpen, de provincie Antwerpen en streekvereniging Zuidrand die deel uitmaakt van Nature Smart Cities. Dat Europese project wil gemeenten duidelijk maken hoe ze zich met groene infrastructuur kunnen wapenen tegen de klimaatverandering.
Rondje wandelen
We zeggen ook citizenscience, want het project rekent letterlijk op de man of vrouw in de straat om een rondje te gaan wandelen met Claire. Alleen zo kan de pientere peuter het effect in kaart brengen van trage (lees: autoloze en groene) wegen op onze luchtkwaliteit.
“Slechte lucht veroorzaakt gezondheidsproblemen zoals astma en chronische hart- en vaatziekten”, zegt Roeland Samson, professor aan het Departement Bioingenieurswetenschappen van de UAntwerpen. “Dat trage wegen een betere luchtkwaliteit hebben, vermoeden we natuurlijk al. Maar hoeveel gezonder zijn ze? Welke rol speelt de afstand ten opzichte van het verkeer? Of welk effect hebben de weersomstandigheden?”
Claire moet de lokale besturen tonen dat zelfs een klein stuk groen het verschil kan maken. “Bomen en planten werken als een filter om fijnstof op te vangen, waardoor de luchtkwaliteit beter zou moeten zijn”, aldus de professor. “Bovendien kunnen we wandelaars aanwijzen welke routes goed en minder goed zijn voor de gezondheid. Dat is een erg actuele zaak, want door de coronacrisis zijn steeds meer mensen beginnen te wandelen.”
Anderhalf uur
Wie dat de komende maanden wil doen met Claire, kan zich via een website kandidaat stellen. De wandelroute loopt door Mortsel en is altijd dezelfde. Het eerste deel is een drukke straat. Het tweede deel is een pad in het groen zonder auto’s. Het derde stuk heeft weinig verkeer en bomen. Totale duur: anderhalf uur.
Dries Lauwers, projectmedewerker van streekvereniging Zuidrand, mocht de route bij wijze van test nog voor Kerstmis afleggen. Hij heeft het over een fijne ervaring. “Je helpt de wetenschap en voelt je ook een beetje een wetenschapper. Al keken sommige mensen raar op toen ze zagen dat er geen echt kind in mijn buggy lag, maar een pop.” Hij moet er nog steeds om lachen.
De wandelaar in kwestie moet niks doen, behalve de pop afhalen in campus Groenenborger van de UAntwerpen. De universiteit voorziet beschermende, reinigende en ontsmettende materialen voor een uitstap in coronaveilige omstandigheden. Onnodig contact wordt vermeden en de planning van de wandelingen wordt voldoende gespreid in de tijd.
De papa’s en mama’s (of oma’s en opa’s) die Claire gelucht hebben, krijgen een beloning: een
e-claire van een bakker uit Mortsel.
Roeland Samson
Professor UAntwerpen
“We vermoeden natuurlijk al dat trage wegen een betere luchtkwaliteit hebben. Maar hoeveel gezonder zijn ze precies?”