Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Zo doods was het hier haast nooit
In Houthulst en Merkem moet burgemeester Britse variant bedwingen
Meer dan 130 besmettingen en vier doden. Het eerste Belgische slagveld van de Britse virusmutatie ligt in Houthulst, in de weidse westhoek van het land. Hoe dat in vredesnaam mogelijk is? Een antwoord op die vraag proberen contactonderzoekers nog uit te zoeken. Alle andere vragen zijn in afwachting voor Joris Hindryckx, de burgemeester die iedereen in het dorp bij voornaam kent. “Om 6u vanmorgen waren er al die belden om te vragen of ze naar de supermarkt mochten.”
Houthulst, waar cafés nog Sportkring heten en de burgemeester koffie uit een thermoskan aanbiedt. We staan voor het gemeentehuis dat tijdelijk als ‘crisiscentrum’ geldt. Het ligt pal naast een woonzorgcentrum dat uitkijkt op het kerkhof naast de kerk. Het lijkt bizar, maar het is doodgewoon hier. “Wij zijn nog zo’n dorp waar het kerkhof in de dorpskern ligt”, zegt Joris Hindryckx (57) met de glimlach.
De kalmte van de man is welhaast intimiderend. In een ander woonzorgcentrum enkele kilometers verderop is een eerste clusterbom van de Britse virusvariant gevallen, maar de burgemeester blijft even beheerst. “Ik heb dat van m’n moeder”, zegt hij. “Kalm zijn zit in m’n natuur. Op sociale media is het blijkbaar drukker. In een week tijd is het aantal besmettingen inderdaad exponentieel gestegen. Maar sinds zondag is ook de contact tracing verdrievoudigd, omdat zelfs mensen met een laagrisicocontact nu ook aangespoord worden om zich te laten testen. Of we de bron van de ‘Britse’ besmettingen gaan vinden, betwijfel ik. In elk geval: wie in Houthulst géén sms krijgt van een contactonderzoeker, kan er met grotere zekerheid dan elders vanuit gaan dat hij negatief is. Niet levensnoodzakelijke dingen als de bibliotheek en het skatepark zijn gesloten. Aan de mensen is gevraagd om zo veel mogelijk binnen te blijven. Om 6u vanmorgen had ik al inwoners die belden: mogen we nog naar de supermarkt gaan?
(lachje) De scholen sluiten doe ik liever niet. Dan verplicht je de mensen bijna om niet te werken.”
Onzichtbare vijand
De burgemeester staat zelf in het onderwijs. Of beter: een beetje erboven, als algemeen directeur van de Vives-hogeschool. Opgeteld is Hindryckx al twaalf jaar burgemeester, in een gemeente die al 25 jaar christendemocratisch kleurt. Dat Hindryckx z’n parochianen vaderlijk kan aanspreken, lijkt de hysterie in Houthulst mee in te dijken. “Iedereen kent mijn voornaam, en ik ken ook veel voornamen van de goed tienduizend inwoners hier. En als ik er een niet ken, vraag ik hoe het in hun straat gaat. De mensen zijn vriendelijk en zeggen goeiendag. Tegenwoordig stoppen ze zelfs doodsprentjes in m’n brievenbus, omdat ze weten dat ik vóór corona vaak naar begrafenissen ging. Eigenlijk is het leven redelijk eenvoudig hier.”
Tot nu dus. De vorige keer dat Houthulst nationale aandacht kreeg, was in 1999, herinnert Hindryckx zich. Een dodelijk ongeval met een motorrijder zorgde er toen voor dat de bolle verkeersspiegel uit het Vlaamse straatbeeld zou verdwijnen. Vandaag is de vijand helemaal onzichtbaar en staat zelfs France 3 voor het gemeentehuis. Wie zou denken dat zoiets voor angstige schimmen in het straatbeeld zorgt, houdt evenwel geen rekening met de nuchterheid van de Houthulstenaren. De bakker zegt niet minder volk dan anders te zien. In de bloemenwinkel klinkt het dat je tegen de Britse variatie niet veel méér kan doen dan vroeger. Een passant zegt goeiendag en neemt de bus.
Vlees aan huis
Zo doodgewoon het leven in Houthulst centrum lijkt, zo doods is het in deelgemeente Merkem, waar het getroffen woonzorgcentrum ligt. De stilte slaat je om de oren als je in de verlaten hoofdstraat staat. Hier blijven inwoners écht binnen. “Zo doods heb ik het hier nog niet veel gezien”, zegt Brenda van slagerij De Biekorf. “Maar ja, het is te begrijpen dat veel mensen hier bang zijn. Op een morgen sprak een klant over 23 besmettingen, tegen de middag had iemand anders het al over meer dan veertig. Ondertussen kreeg ik ook al de vraag of ik vlees aan huis wil brengen. Wel ja, ik wil dat doen. Ze moeten me dan nadien maar betalen, als ze weer naar de beenhouwerij durven te komen.”
Wim is zo’n zeldzame klant die – met mondmasker – de tocht naar de winkel waagt. Hij blijkt een buur van het woonzorgcentrum waar zondag een vierde dode viel. “Ik ben niet banger dan anders omdat ik lees dat die Britse variant in vergelijking niet voor hogere sterftecijfers zorgt. En die lockdown is ook niet zó erg als je nog kunt werken, heel jonge kinderen hebt en ondertussen nog verbouwt.”
Tegen de avond is duidelijk wat een Teams-meeting met onder anderen de burgemeester en Erika Vlieghe opleverde: leerlingen van twaalf scholen in de regio Houthulst – sommigen gerelateerd aan besmettingen binnen het woonzorgcentrum – worden vandaag en morgen getest. De scholen kunnen tot nader order openblijven, twee scholen in Ieper en Diksmuide die eerst leerlingen uit Houthulst weigerden, worden zo ook geruster. De burgemeester haalt een slag thuis, maar de slag om Houthulst is nog niet voorbij.
“Om 6u waren er al inwoners die belden om te vragen of ze naar de supermarkt mochten gaan.”