Gazet van Antwerpen Stad en Rand
UAntwerpen speurt naar slakken en garnalen in havendokken
Een team van biologen van de UAntwerpen is op zoek naar garnalen, wormen en slakken in het water van de Antwerpse dokken. Duikers installeren deze dagen kleine kooien in het water om te kijken of eerder geïnstalleerde habitats de beestjes effectief aantrekken. Hoe meer organismen er in het water kunnen overleven, hoe beter voor het hele ecosysteem in de Schelde.
Duikers trotseerden woensdag het koude water van de Schelde ter hoogte van de Lillobrug om er garnalen en wormen te zoeken. Ze werken mee aan een onderzoek van de UAntwerpen op vraag van de Antwerpse haven. “We hebben de ambitie om een duurzame haven te zijn”, zegt Agnes Heylen, technisch manager van de haven. “Jaren geleden lieten we daarom een paar verschillende mogelijke habitats te water voor zogenaamde macro-invertebraten. Dat zijn bijvoorbeeld garnalen, slakken, wormen en andere ongewervelden.”
Floating islands
“We lieten floating islands te water – kooien met touwen aan – we spanden touwen rond palen in het water en we maakten kaaimuren ruwer. Die drie technieken moeten ervoor zorgen dat macroinvertebraten zich kunnen vasthechten en verstoppen. Maar al die jaren later weten we nog niet in hoeverre die technieken werken. Dat gaan de biologen van de UAntwerpen nu onderzoeken.”
De duikers lieten kleine kooien met bakstenen in het water zakken in de buurt van de drie habitats. Die blijven een paar weken hangen. Daarna worden ze weer uit het water gehaald en worden alle organismen in en rond de bakstenen geanalyseerd.
“We verwachten positieve resultaten”, zegt Jonas Schoelynck, professor biologie aan de UAntwerpen. “Wetenschappelijk onderzoek wijst al jaren uit dat meer variatie in het onderwaterlandschap, met meer plekjes waar de diertjes zich kunnen verstoppen en vasthechten, leidt tot meer biodiversiteit. Organismen als garnalen en wormen verplaatsen zichzelf bijna niet. Ze drijven mee en lossen vaak van boten of van de poten van watervogels. Als er niets is om zich aan vast te hechten, overleven ze niet. Als nu blijkt dat ze zich wel kunnen hechten aan een van onze drie oplossingen, kan dat interessant zijn voor toekomstige uitbreidingen van de haven. Een gladde kaaimuur kan dan bijvoorbeeld vervangen worden door een grove muur.”
De Antwerpse havendokken doen het de jongste jaren steeds beter op het vlak van waterkwaliteit. Bepaalde vissoorten zijn na jaren teruggekeerd en kweken zelfs opnieuw in het water van de dokken. Er zit meer zuurstof in en er zijn meer nutriënten aanwezig in het water, al vormen de polluenten wel nog een probleem. Macro-invertebraten kunnen op hun beurt een belangrijke rol spelen in het verder zuiveren van het water.
Filterfeeders
“Schelpen bijvoorbeeld zijn wat we noemen Ze filteren het water als kleine natuurlijke waterzuiveringsinstallaties. Maar natuurlijk zijn er veel meer schelpen nodig om dat effect teweeg te brengen. Ze zuiveren het water, waardoor het helderder wordt en het licht er beter door kan schijnen. Daardoor kunnen planten op de bodem dan weer beter groeien. Zo hou je een heel ecosysteem in stand”, aldus professor Schoelynck.
De resultaten van het onderzoek van de UAntwerpen worden dit najaar verwacht.
filterfeeders.