Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Aantal leerlingen Latijn en Grieks gaat weer naar omlaag
Al sinds 2000 elk jaar minder inschrijvingen
In de provincie Antwerpen volgen dit schooljaar 7.896 scholieren Latijn of Grieks. Met 6,15% van het totaal aantal leerlingen is dat iets minder dan het Vlaams gemiddelde. In heel Vlaanderen en Brussel zijn het er dit jaar 32.718 en dat cijfer daalt al enkele jaren langzaam.
Het gaat om voorlopige aantallen van het Agentschap voor Onderwijsdiensten AgODi, pas in februari worden de definitieve leerlingenaantallen geteld. Maar normaal zal er voor de studierichtingen Latijn en Grieks niet meer veel veranderen. In heel Vlaanderen en Brussel studeren 32.718 middelbare scholieren Latijn of Grieks, dat is 7,11% van het totaal aantal leerlingen. Voor de provincie Antwerpen is dat dit schooljaar 6,15% of 7.896 leerlingen. De schooljaren voorheen waren het er hier telkens nog meer dan 8.000 en dat is exemplarisch. Want het aantal scholieren dat voor Latijn of Grieks kiest, daalt al jaren, zij het licht.
Concurrentie van STEM
“Niet dramatisch”, zegt Christian Laes, voorzitter van Euroclassica en hoogleraar GrieksRomeinse geschiedenis aan de Universiteit Antwerpen en de University of Manchester in het Verenigd Koninkrijk. “Op Europees niveau haalt ons land een mooi leerlingenaantal. De studie van het Latijn en het Grieks is bij ons een sterke traditie die niet zomaar zal verdwijnen. Het is jammer dat er bij velen het idee is ingeslopen dat het óf klassieke talen is óf STEM
Engineering red.), (Science, Technology, en Mathematics,
dat sterk gepromoot wordt. Maar het ene sluit het andere absoluut niet uit.”
Wel een probleem is de terugloop van de studenten klassieke talen aan de unief: de leerkrachten Latijn en Grieks in spe. Enkel
Joy Bosmans
nog aan de universiteiten van Leuven en Gent is die studie mogelijk. “En in het secundair onderwijs schreeuwt men om leerkrachten klassieke talen”, zegt Laes. “Zij die afstuderen, zullen sowieso werk vinden.”
Wat waren de hoogdagen van Latijn en Oudgrieks in ons onderwijs? “Vanaf circa 2000 zien we een daling in de cijfers”, zegt Laes. “Tot ergens jaren vijftig werd je enkel aan de universiteit toegelaten als je Grieks-Latijn had gestudeerd, maar dat was natuurlijk een heel andere context.”
Meer meisjes
Leerkracht Latijn en Grieks Joy Bosmans (41) uit Kasterlee geeft les aan het GO! Atheneum in Mol, waar enkel Latijn wordt gegeven. Maar dit jaar is in het tweede jaar wel een verplicht uurtje extra Grieks ingevoerd voor de leerlingen Latijn “en dat wordt gesmaakt”. De latinisten zijn een kleine minderheid op de school, één klas. “Normaal starten we in het eerste jaar met achttien nieuwe leerlingen. Dit schooljaar zijn het er dertien, vooral omdat we door corona geen beurs hebben kunnen organiseren om nieuwkomers te overtuigen voor Latijn te kiezen.”
“Wat vaak terugkomt als reden om met Latijn te beginnen, is dat de ouders het zelf ook hebben gedaan. Opmerkelijk meer meisjes kiezen voor en blijven bij Latijn. Dat komt misschien omdat ze wat meer plichtbewust en volhardend zijn en omdat jongens toch nog meer tot STEM zijn aangetrokken.”
Leerkracht Latijn en Grieks
“Wat vaak terugkomt als reden om met Latijn te beginnen, is dat de ouders het zelf ook hebben gedaan.”
www.classicavlaanderen.be
Samuel, Charlotte, Helena-Victoria en Rani, zesdejaars van Sint-Ludgardis in Antwerpen, zijn ware ambassadeurs voor Latijn en Grieks.
Samuel Finé (16) uit Antwerpen, Latijn-wiskunde:
“Ik heb de Romeinse en Griekse cultuur en geschiedenis altijd wel interessant gevonden, maar in mijn eerste en tweede jaar Latijn heb ik het toch lastig gehad. De exacte vakken lagen mij beter, maar ik besloot toch voort te doen. In het derde jaar, met een heel fijne leerkracht ook, veranderde alles. In het derde trimester haalde ik plots vlot 70% en dat is zo gebleven. Latijn is alleen maar interessanter geworden, heeft mij leren studeren, heeft mijn andere talen verbeterd en leren analytisch denken. Ook al ga ik voort in de wetenschappen, toch zal mijn Latijn nooit weg zijn. Op reis op bezoek in kerken vind ik het heel fijn om Latijnse teksten te ontdekken en te vertalen voor mijn familie.”
Charlotte Janssens (17) uit Melsele, Grieks-Latijn:
“Als kind was ik niet geïnteresseerd in geschiedenis en talen, dus toen ik Latijn en een jaar later ook Grieks koos, vonden mijn ouders dat heel raar. Maar het kwam door de infodag op school. De leerkrachten Latijn en Grieks konden hun verhaal zó goed brengen, dat ik helemaal geïnteresseerd raakte. Je leert ook zoveel meer dan taal. Je kunt de democratie bij de Grieken vergelijken met onze principes nu. Je kunt zien dat er toen ook al verhalen zoals nu rond Bart De Pauw waren. Ik vind dat heel leuk en ik hoop dat de richting snel de stempels ‘saai’ en ‘nutteloos’ verliest.”
Helena-Victoria Herman (17) uit Antwerpen, Grieks-Latijn:
“Ik ben vooral enorm gebeten door Grieks: de taal, de cultuur, de filosofie, de politiek… Ik moet daar ook geen moeite voor doen. Dat gaat voor mij heel natuurlijk. Bij geen enkel ander vak is het ook mogelijk om klasdiscussies over de aangesneden onderwerpen te voeren waardoor je een eigen mening leert vormen. Volgend jaar ga ik een sabbatjaar doen aan een Franse universiteit, waar ik mij nog meer in het Grieks wil verdiepen. Om daarna waarschijnlijk toch in de wetenschappen verder te gaan.”
“Velen in mijn familie hebben Latijn gestudeerd, dus voor mij was het ook een logische keuze om dat te proberen. Het eerste jaar was best moeilijk, maar eens je beet hebt hoe je de zinnen ontleedt, past alles als een puzzel in elkaar. Nu vind ik het vertalen echt leuk: dat het klopt en dat er mooie zinnen uitkomen. Maar ook de poëzie en de psychologie in Latijnse teksten spreken mij aan. Op school vormen we een hechte groep latinisten, en dat is heel fijn.”
Rani Rogé (17) uit Antwerpen, Latijn-wiskunde:
Els Koyen
Moeder van Rein
“Ik denk dat het saaier zou zijn als ik Rein in mijn eentje moet opvoeden.”