Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“Walter trok jongeren aan die gingen voor hard-coremode”
Expressief, imposant en soms ook confronterend. Met het pensioen van Walter Van Beirendonck (65) eind dit schooljaar verliest de modeopleiding van de Antwerpse Academie zijn meest kleurrijke afdelingshoofd ooit. Letterlijk en figuurlijk. “Walter is een intense en imponerende persoonlijkheid. Maar hij kan ook opdagen met een knallende vest vol motieven van paddenstoelen of teddyberen. Dat is dan zijn manier om zichzelf te relativeren.”
“Ik zou alle studenten van de Antwerpse Modeacademie in dienst nemen”, aldus Tommy Hilfiger in de zomer van 2007. De Amerikaanse modeontwerper was op bezoek in Antwerpen. In geklede vest, verfomfaaide broek, én zeker ook zevenmijlslaarzen. Want een dag later zat het druk gesolliciteerde mode-icoon alweer in Luxemburg. Toch was het voldoende om het instituut dat Walter Van Beirendonck op dat moment leidde naar waarde te schatten.
Ook Walter Van Beirendonck (Brecht, 4 februari 1957) wist de waarde van zijn school te taxeren. Van de vijftig studenten die jaarlijks beginnen aan de wereldvermaarde Antwerpse Modeacademie, zag hij er slechts een vijftiental afstuderen. “Maar die zijn gewapend om de steeds wisselende wereld aan te kunnen en om te slagen”, zei Van Beirendonck ooit. “Voor welke carrière ze ook kiezen: een bekend modehuis, een groot modebedrijf of met een eigen collectie.”
In de jaren 70 zag het er nochtans niet naar uit dat Van Beirendonck en de Antwerpse modeopleiding zouden matchen. Hij buisde voor het toelatingsexamen, maar zette door om in 1980 af te studeren met Dries Van Noten, Ann Demeulemeester en Dirk Van Saene. Samen met Marina Yee (afgestudeerd in 81) en Dirk Bikkembergs (in 82) vormde hij de Antwerpse Zes, een lichting modemakers uit de Antwerpse modeschool die de wereld zouden veroveren. Vijf jaar later wordt hij er docent.
Internationale uitstraling
Als Van Beirendonck op 1 januari 2007 Linda Loppa opvolgt als afdelingshoofd, waakt hij over de lijn van de Antwerpse modeopleiding als kunstopleiding. “In tegenstelling tot andere modeopleidingen in binnen- en buitenland die zich focussen op de markt, de industrie en het commerciële, moest het kunstenaarschap centraal blijven”, zegt Johan Pas, hoofd van de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten Antwerpen, School of Arts van de AP Hogeschool (waar de modeopleiding onderdeel van is). “Walter was daar met zijn profiel de ideale man voor: edgy, expressief, creatief, imposant en soms ook confronterend.”
Met dat profiel plaatst de bekendste baard van Antwerpen de modeopleiding nog meer op de internationale agenda. “Het blijft een kleine opleiding in een klein land”, zegt Johan Pas. “Toch scheren we internationale toppen. Wij ontvangen elk jaar honderden kandidaturen van over de hele wereld, terwijl we maar vijftig studenten kunnen toelaten. Walter zorgde met zijn naam en faam als ontwerper voor internationale uitstraling. Hij trok een specifieke soort studenten aan: de meer expressieve, de jongeren die gingen voor de hardcore-mode.” De jaarlijkse modeshow in juni was een hoogtepunt voor Van Beirendonck.
De vaste prik waar hij enorm veel belang aan hecht. “Voor hem was dat het moment waarop iedereen kon tonen wat er het voorbije jaar verwezenlijkt werd”, zegt Johan Pas. “Het moment waarop de academie letterlijk naar buitenkomt. Hij vond het heel belangrijk dat alle studenten daar gezien werden, van eerstejaars tot laatstejaars. Door het coronavirus hebben we de show twee jaar lang digitaal moeten organiseren. Dat we dat dit jaar opnieuw aan den lijve kunnen meemaken, zal Walter deugd doen.” De studenten van de Antwerpse Modeacademie in voorbereiding van hun jaarlijkse modeshow.
Johan Pas
Hoofd School of Arts AP Hogeschool
Van Beirendonck staat bij zijn collega’s bekend als een teamspeler. Iemand die dicht bij zijn docenten staat. Toen hij in 2007 aan de slag ging als afdelingshoofd, na een carrière van meer dan twintig jaar als docent, bleef hij lesgeven in de laatste twee studiejaren. Ook vandaag is hij nog actief als docent in het derde jaar waar hij de voornamelijk internationale studenten van de Antwerpse Modeacademie begeleidt in het ontwikkelen van hun persoonlijke collectie. In vaak intensieve een-op-eengesprekken ook.
“Hij is streng”, zegt Johan Pas. “Walter is iemand die kwaliteit én persoonlijkheid belangrijk vindt. Maar hij legde de lat zeker even hoog voor zichzelf, als afdelingshoofd en kunstenaar.” Hij was ook altijd op post, daar op de bovenste verdieping van het Modemuseum in de Antwerpse Nationalestraat. “Ondanks zijn internationale carrière als ontwerper konden collega’s én studenten hem daar op vaste momenten aantreffen. Hij geloofde heel erg in persoonlijk contact en kende elke student bij naam en voornaam.”
Zelfdoding student
Van Beirendonck was een boegbeeld en docent met humor, maar was ook gevoelig. Toen de Antwerpse modeopleiding vier jaar geleden in opspraak kwam na de zelfdoding van een student en gelinkt werd aan cocaïnegebruik en depressies, raakte hem dat hard. Zeker omdat een voormalige student de school toen vergeleek met “een sekte, met Walter Van Beirendonck als een soort van god”. “Als de modeopleiding in het vizier kwam, dan werd hij erg kwetsbaar”, zegt Johan Pas. “Zeker als hij beschouwd werd als de oorzaak van wat niet goed ging.” Want, zo zegt Johan Pas, Walter Van Beirendonck kon zichzelf ook relativeren. “Hij is een zeer intense en imposante persoonlijkheid, maar kan tegelijk komen opdagen met een knallende vest vol motieven van paddenstoelen of teddyberen. Dat is dan zijn manier om zichzelf te relativeren. Want hij laat sowieso een indruk na. Door zijn kleurrijke creaties, de zware ringen rond zijn vingers en zijn grote baard heeft hij de visuele présence van een levend kunstwerk.”
Op de vraag wanneer Walter Van Beirendonck gelukkig is, antwoordde hij jaren geleden zelf: “Als ik me voor 100% kan concentreren op mijn collectie. Als ik, zoals vroeger, zonder gestoord te worden een paar dagen kan doorwerken.” Dat is precies wat hij de komende tijd wil doen. “Mijn afscheid van de Modeafdeling betekent niet dat ik stop met mijn andere werk”, zei Van Beirendonck deze week. “Mijn label en al mijn andere projecten lopen gewoon door. Ik heb nog heel veel ideeën en nog veel dromen te realiseren
“Walter is edgy, expressief, creatief, imposant en soms ook confronterend.”