Gazet van Antwerpen Stad en Rand
58% van zoekende kinderen staat intussen op wachtlijst
Buitengewoon basisonderwijs kampt met dramatisch plaatsgebrek
Het plaatstekort in het buitengewoon onderwijs in Antwerpen gaat van kwaad naar erger. Van alle kinderen die een plekje zoeken, is intussen 58% op de wachtlijst beland. Achter dat percentage zitten 533 kinderen die volgend schooljaar nergens terechtkunnen. Ook in het buitengewoon secundair is de situatie schrijnend: 43% van de aangemelde kinderen (204 leerlingen) heeft op dit moment nog geen school op 1 september.
Dat alles blijkt uit de cijfers van de aanmeldingen voor het schooljaar 2022-2023. De nood aan extra plaatsen in het buitengewoon onderwijs in Antwerpen is hoog en neemt elk jaar toe. Vorig jaar kreeg 52% van de aangemelde kinderen geen plaats toegewezen op een buitengewone basisschool. Dit jaar klimt dat percentage naar 58%. De stijging komt niet als een verrassing, aangezien er dit jaar 175 meer kinderen zijn aangemeld.
In het kleuteronderwijs is het capaciteitsprobleem het grootst binnen type 2 voor kinderen met een verstandelijke beperking en in type 9 voor kinderen met een autismespectrumstoornis. Binnen type 2 kregen 170 van de 192 aangemelde kinderen geen plaats toegewezen. Voor type 9 staan er 38 van de 65 aangemelde kinderen op de wachtlijst.
In het lager onderwijs zijn de tekorten bij heel wat types voelbaar: type 2 (115 van de 123 aangemelde kinderen geweigerd), type 9 (70% geweigerd), type 3 (62 % geweigerd) en type 7 (54% geweigerd). Bij type 4 en 6 waren er op voorhand al geen vrije plaatsen meer.
Alarmbel Ilse De Volder, voorzitter van het Lokaal Overlegplatform basisonderwijs, trekt aan de alarmbel. “Het is noodzakelijk, maar vooral
super dringend om extra capaciteit te creëren”, zegt ze. “Alleen zo kunnen we voor ieder kind een plaats garanderen tegen 1 september 2022.”
De problemen in het buitengewoon basisonderwijs, zetten zich ook door in het secundair. Daar is 43%, 204 van de 473 aangemelde kinderen, op de wachtlijst beland. Vorig jaar was dat nog 40%.
Grenzen bereikt
De scholen zelf hebben de afgelopen jaren grote inspanningen gedaan om waar mogelijk extra klassen in te richten. Maar zij stoten nu ook op hun grenzen.
De stad Antwerpen startte dit schooljaar met een proefproject om leerkrachten in het gewone onderwijs te ondersteunen bij de opvang van leerlingen die geen plaats vinden in het buitengewoon onderwijs. Maar al die inspanningen ten spijt, blijft het tekort aan plaatsen nijpend.
“De situatie is schrijnend”, erkent Antwerps schepen van Onderwijs, Jinnih Beels (Vooruit). “Dit zijn kinderen die wij het recht op onderwijs en de nodige zorg ontzeggen.”
“Wij proberen samen met alle betrokken partners oplossingen te zoeken, maar we botsen op de grenzen van wat we als lokaal bestuur kunnen”, zegt Beels nog. “Onze scholen zitten op hun limieten. De regelgeving moet aangepast worden om sneller en eenvoudiger extra plaatsen te kunnen creëren. En er zijn extra mensen en middelen nodig. Dat is gelukt voor de kinderen van Oekraïense vluchtelingen. Dan moet dat ook kunnen voor onderwijs.”
Ook Vlaams minister van Onderwijs, Ben Weyts (N-VA) zoekt naar oplossingen. “Er zijn sinds de start van de regeerperiode al ongeveer vijfduizend plaatsen bijgekomen in het buitengewoon onderwijs”, zegt hij. “Maar het aantal leerlingen steeg nooit zo snel als vandaag, onder meer onder impuls van het M-Decreet. Op korte termijn zoeken we samen met alle partners op creatieve manieren extra plaatsen. Op langere termijn zorgen we structureel voor meer capaciteit. We trekken daarvoor 25 miljoen euro extra uit, goed voor 1.800 extra plaatsen. Het M-Decreet gaat op de schop en wordt vervangen door een systeem dat beter moet werken.”
het buitengewoon