Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Finland wil na 73 jaar wél toetreden tot de NAVO
Rusland dreigt met represailles tegen buurland
Finland wil NAVO-lid worden. Het land gaat daarvoor een van de dagen officieel een aanvraag indienen. Dat hebben de Finse president en premier gisteren gezegd. Maar waarom waren de Finnen eigenlijk nog geen lid? En wat zou de toetreding betekenen voor Rusland en de NAVO zelf?
Wat hebben de Finnen beslist?
“Finland moet onmiddellijk het lidmaatschap van de NAVO aanvragen.” Dat hebben de Finse president Sauli Niinistö en premier Sanna Marin gisteren in een gezamenlijk statement gezegd. De volgende stappen om hun beslissing officieel te maken, worden vanaf zondag genomen. Als Finland de aanvraag heeft ingediend, moeten de NAVO-lidstaten dat lidmaatschap nog goedkeuren. Maar dat kan snel gaan. “Als alles in goede banen loopt, zal de toetreding tegen het einde van dit jaar rond zijn”, zegt Europakenner Steven Van Hecke (KU Leuven).
Waarom was Finland nog geen lid van de NAVO?
“Dat heeft alles te maken met de periode net voor, tijdens én na de Tweede Wereldoorlog”, zegt Van Hecke. “Na het Fins-Russische conflict en WO II was er een afspraak dat de voormalige SovjetUnie geen bedreiging zou vormen voor Finland, in ruil voor de neutrale status van het land. Na de implosie van de Sovjet-Unie werd de bestaansreden van de NAVO ook in vraag gesteld. Een toetreding leek voor Finland dan ook weinig nuttig. Maar sinds de inval van Rusland in Oekraïne is de oorspronkelijke missie van de NAVO weer actueel: een gewapende alliantie vormen tegen Rusland.”
Waarom wil Finland nu plots wel lid worden?
Terwijl Rusland vroeger een land was dat garant stond voor de Finse onafhankelijkheid, zien de Finnen hun lange grens met Rusland nu als een bedreiging voor hun onafhankelijkheid, soevereiniteit en territoriale integriteit”, zegt Europakenner Steven Van Hecke. “Finland heeft een sterk leger en er gaat veel geld naar defensie, maar tegenover Rusland blijft het een zwak broertje. Vooral artikel 5 van de NAVO – dat zegt dat een aanval op een van de leden een aanval op álle lidstaten is – is voor Finland interessant. Door toe te treden tot de NAVO wordt een onevenwicht in hun nadeel omgekeerd in een onevenwicht
Europakenner
“Finland ziet hun lange grens met Rusland nu als een bedreiging voor hun onafhankelijkheid, soevereiniteit en territoriale integriteit.”
Steven Van Hecke
in hun voordeel. Daarbij wil Finland de toetreding zo spoedig mogelijk concreet maken, omdat Rusland momenteel niet in staat is om op te rukken tegen Finland. Het heeft de handen immers vol met Oekraïne.”
Heeft Rusland al gereageerd?
Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken heeft gezegd dat Moskou gedwongen zal zijn om represailles te nemen. In een statement zeggen ze dat een toetreding ernstige schade toebrengt aan de Russisch-Finse relaties. Volgens het ministerie is het doel van de NAVO ook om uit te breiden tot aan de Russische grenzen, om zo een nieuwe flank te creëren voor een militaire dreiging.
“Het sterkt Rusland in het idee dat de NAVO anti-Russisch is en Moskou op de knieën wil krijgen”, zegt Van Hecke. “Maar dat is geen reden voor de Finnen of de NAVO om de toetreding niet te laten doorgaan.”
“De ironie van de zaak is dat Poetin Oekraïne is binnengevallen omdat hij wilde voorkomen dat ze zich zouden aansluiten bij de NAVO. Nu versterkt hij de onderlinge samenhang tussen de NAVO-landen juist, en zorgt hij er zelfs voor dat de reikwijdte uitbreidt.”
En wat vindt de NAVO zelf?
Volgens Van Hecke is de NAVO heel enthousiast over de toetreding van Finland. “Een extra lidstaat betekent versterking. Niet per se qua inwoners, maar geostrategisch is Finland van groot belang voor de NAVO. Daarnaast hebben ze een operationeel leger met hoogtechnologisch materieel.”
Wat de lidstaten betreft, hebben de Baltische staten, Polen en de Europese Unie zich al positief uitgesproken over Finlands voornemen om snel toe te treden tot de NAVO. “Maar vermoedelijk zijn er ook landen die hun twijfels hebben bij de toetreding. Omdat het een provocatie is ten opzichte van Rusland”, zegt Van Hecke.
Zal Zweden het Finse voorbeeld volgen?
Verwacht wordt dat ook Zweden de komende dagen een beslissing neemt over NAVO-lidmaatschap. De Zweedse krant schrijft dat de regering daar maandag een buitengewone vergadering over houdt. Onmiddellijk daarna zou de aanvraag normaal worden ingediend.
Expressen
Voormalige Turkse magistraat
“Het regime maakte van de mislukte staatsgreep handig gebruik om onafhankelijke rechters en magistraten opzij te schuiven.”