Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Keert tij definitief in voordeel van Oekraïne?
Oekraïense inlichtingendienst beweert dat oorlog eind dit jaar voorbij kan zijn
Het Oekraïense leger heeft de stad Charkov heroverd. Het Russische leger daarentegen zou al één derde van zijn grondtroepen kwijt zijn, en het hoofd van de Oekraiense inlichtingendienst beweert dat de oorlog eind dit jaar voorbij zou kunnen zijn.
De slag om de Donbas lijkt steeds minder op de ‘historische strijd’ die de Russische president Vladimir Poetin voor ogen had. Althans, dat is de teneur van een evaluatie die de Britse militaire inlichtingendiensten gisteren maakten. De conclusie van de evaluatie is vernietigend. “Het momentum van Rusland is voorbij”, staat te lezen. De Britten schatten dat het Russische leger een derde van zijn grondtroepen heeft verloren en beschrijven hoe het achterloopt op (een al aangepast) schema. Onder de huidige omstandigheden zal de Russische opmars in het oosten de komende weken niet verbeteren, klinkt het.
Dat is geen donderslag bij heldere hemel. De fouten stapelen zich sinds het begin van de oorlog op. De meest recente: Russische soldaten die de oversteek in Bilohorivka wagen en in de val worden gelokt. Oekraïners hadden daar de pontonbrug aan flarden gebombardeerd. Honderden Russische soldaten zijn gestorven. Het catastrofale verlies onderstreept het aanhoudende gebrek aan planning en strategie bij het Russische leger. De manschappen zijn te onervaren, de communicatie te inefficiënt, en de bevoorrading te onvolledig.
Rusland dacht door eind maart zijn front te verkleinen meer en sneller succes te boeken om zo te compenseren voor het mislukte offensief in en rond Kyiv. Maar na ruim een maand houdt het Oekraïense leger zich ook recht in het oosten. Sterker nog, vorige week drongen de Oekraïners de Russen terug rond Charkov. Volgens lokale autoriteiten keren daar nu dagelijks tweeduizend Oekraïners terug naar huis. Inmiddels plant het Oekraïense leger een tegenoffensief rondom de stad Izjoem, waar de gevechten nu het hevigst zijn. De Russische troepen die zich uit Charkov hebben teruggetrokken, zouden zich naar die regio hebben verplaatst.
Zo groot als Benelux
Is dit dan het moment in de geschiedenis waarop het tij definitief gekeerd is in het voordeel van Oekraïne? Volgens oud-kolonel Roger Housen is het een gekleurd verhaal.
“We krijgen van Oekraïne heel veel info over de successen die ze boeken. Dat is vooral in het noordoosten van het land. Maar ze vertellen weinig over wat er bijvoorbeeld in het zuiden gebeurt. Daar, tussen Izjoem en Popasna, is het omgekeerde aan de gang. Rusland gaat er stapsgewijs vooruit. Dat gaat zeer geleidelijk
Roger Housen
met kleinere gebieden, maar toch zijn het tikken die de Russen uitdelen.”
Op de kaart van Oekraïne blijft het deel dat de Russen innamen groot, zo groot als de Benelux.
President Zelensky verklaarde zondag dat zijn leger zich voorbereidt op beslissende gevechten in de regio Donbas. Kirilo Boedanov, hoofd van de Oekraïense veiligheidsdienst, voorspelt zelfs dat de oorlog in de tweede helft van augustus in het voordeel van de Oekraïners zal keren. Tegen nieuwjaar zou de oorlog voorbij kunnen zijn.
“Zulke uitspraken moet je met een korrel zout nemen”, zegt Housen. Hij voorspelt dat de komende maanden een wedloop worden, voor beide legers. “Oekraïne zal de komende weken materiaal aanslepen, met steun uit het Westen. Rusland zal troepen aanvoeren. Een lichting van 135.000 dienstplichtigen zouden eind juli inzetbaar zijn.”
“Bommen op Rusland”
“Het wordt interessant om te zien wat er nu rond Charkov zal gebeuren”, zegt Housen. “Het Oekraïense leger is bijna tot aan de grens gevorderd, en dat ligt op zo’n 35 kilometer van de Russische stad Belgorod. Die stad komt dus in het bereik van hun artillerie. Dat is een probleem voor Rusland: Belgorod is een logistieke hub voor brandstof en munitie, maar daar zitten ook de reserves van het Russische leger. Zo’n aanval zou de Russen voor een dilemma plaatsen: zetten ze hun reserves in om een tegenaanval vanuit Charkov te stoppen? Of zetten ze die reserves in in de Donbas?”
Uit de woorden van Zelensky valt op te maken dat Oekraïne nu in de Donbas wil doordrukken. Daar ligt een front van 175 kilometer. “Als Rusland erin slaagt daar een doorbraak te forceren, zit Oekraïne met een probleem.”