Zonder conducteur op de trein kan ook

Wist je dat er in heel wat treinstations nog lage perrons liggen? Waardoor reizigers zich bij sommige treinen letterlijk naar boven moeten hijsen en er nadien alleen met een sprongetje weer af geraken? Daar zal iets aan gedaan worden volgens het nieuwe beheerscontract met de NMBS dat voorligt. Daaraan en aan nog een hoop andere dingen, zo blijkt uit het ontwerp van het nieuwe beheerscontract dat De Standaard kon inkijken: binnen dit en tien jaar moet de NMBS een pak meer reizigers vervoeren, veel meer kilometer afleggen per dag en meer treinen inleggen elke dag. Minimaal twee treinen per uur in elke richting in zowat elk station, daar moet het naartoe. En de reizigerservaring moet verbeteren. Stations moeten ‘levendige plaatsen voor uitwisselingen en ontmoetingen’ worden.

Het beheerscontract geeft aan wat de overheid vraagt van de NMBS in ruil voor het belastinggeld dat ze krijgt. Het ontwerp van minister van Mobiliteit Georges Gilkinet (Ecolo) is al goedgekeurd door de NMBS en moet nu nog de zegen krijgen van de voltallige regering. Maar vooral: moet daarna haalbaar blijken in de praktijk. Want grootse plannen voor de spoorwegen zijn al vaker gesmeed. Tot er betaald moet worden, of intern hervormd, of gepraat met de vakbonden. De bijkomende ambities zouden 400 miljoen euro kosten, die bovenop de slordige 8 miljard euro komen die al zijn vastgelegd voor de komende tien jaar. Het is niet duidelijk waar dat geld precies vandaan moet komen, in tijden dat op diverse departementen dringend meer geld wordt gevraagd. De vrome voornemens staan ook in schril contrast met de realiteit van de staking dinsdag en de bijbehorende klaagzangen over te weinig personeel (waardoor zelfs treinen in piekuren moeten worden afgeschaft), over een weinig efficiënte organisatie en over te slechte werkvoorwaarden. Typisch voor de eeuwige compromissen is dat in het ontwerp staat dat de conducteur moet blijven. Op alle lijnen, ook in de stop- en voorstadstreinen. In Duitsland, de regio Parijs en op korte trajecten in Zwitserland (het voorbeeldland voor spoorverkeer) doen ze het al langer zonder, net als bij ons op tram en metro. Dat gaat even goed en je kunt meer verbindingen inleggen met even veel personeel, precies wat nodig zal zijn om de steile ambities waar te maken. Hoe kun je op papier zetten dat er zoveel meer moet gereden worden als je vandaag al geen personeel vindt en dan toch vasthouden aan de conducteur? Met dit soort van ongerijmdheden blijf je vastzitten in die sukkelgang die het spoor al zo lang kent.