Meer treinen, gezelligere stations en variabele tarieven

Nieuwe beheersovereenkomst NMBS

De NMBS moet over 10 jaar 30% meer reizigers vervoeren, met dank aan meer treinen, extra ruimte voor fietsen, betere gsmontvangst onderweg en levendige stations. Dat staat in het nieuwe beheerscontract met de overheid, waarop al een decennium wordt gewacht.

In 2032 moeten de treinen van de NMBS elk jaar in totaal 92 miljoen kilometer afleggen – of zo’n 10 miljoen kilometer meer dan vandaag. Op weekdagen moet het aantal treinen toenemen van 3.800 naar ruim 4.200. Ze rijden ’s morgens vroeger en ’s avonds later. Twee treinen per uur in elke richting in zowat elk station wordt het minimumaanbod. Dat alles moet de NMBS in staat stellen om 30% meer reizigers aan te trekken.

Dat zijn geen vage ambities, maar harde doelstellingen, die zijn vastgelegd in het ontwerp van het nieuwe beheerscontract tussen de NMBS en de federale overheid. Het contract legt vast welke eisen de overheid aan het spoorbedrijf stelt in ruil voor subsidies. Opeenvolgende ministers van Mobiliteit beten er hun tanden op stuk, waardoor de NMBS – net zoals infrastructuurbeheerder Infrabel – al 10 jaar werkt op basis van een contract uit 2008. Het vernieuwde contract moet een nieuw tijdperk voor het spoor inluiden. Dat is noodzakelijk in het licht van de klimaatuitdagingen.

Lange onderhandelingen

Over het contract werd ruim een jaar onderhandeld tussen de top van het spoorbedrijf en het kabinet van federaal minister van Mobiliteit Georges Gilkinet (Ecolo). Het ontwerpcontract is twee weken geleden unaniem goedgekeurd door de raad van bestuur van de NMBS. Deze week komt het op de tafel van de regering. Als ook die het licht op groen zet, wordt het spoorbeleid van 2023 tot 2032 in steen gebeiteld.

Naast meer aanbod, moet ook de ‘reizigerservaring’ verbeteren. De stations moeten uitgroeien tot “levendige en veilige plaatsen voor uitwisselingen en ontmoetingen”, staat in het contract.

Treinbegeleider blijft

Op de treinen moet de reiziger ook beter af zijn. Tussen nu en 2032 moet de helft van al het rollend materieel vernieuwd worden. Net geen 100% van de treinen zal dan over airco beschikken. De NMBS bestudeert hoe de gsmontvangst aan boord verbeterd kan worden. Van het verdwijnen van de treinbegeleiders kan geen sprake zijn.

Om de combinatie tussen trein en fiets te stimuleren, moet in elke nieuwe trein ruimte zijn voor minstens acht fietsen en extra plaats voor vouwfietsen. Tot slot krijgt de NMBS met het nieuwe contract de vrijheid om een aantal tarieven zelf te bepalen. Zo zal de NMBS lagere tarieven mogen invoeren tijdens daluren, om zo de drukte op de treinen beter te spreiden.

Om al die doelstellingen te realiseren, zegt de NMBS 400 miljoen euro extra nodig te hebben, gespreid over 10 jaar. Dat zou de omvang van het investeringsplan voor de komende 10 jaar op 8,6 miljard euro brengen. De onderhandelingen daarover lopen.