Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“Bart De Wever camoufleert zijn onmacht met aanvallen op Groen”
“Als ik Vlaams nationalist was, zou ik zwaar teleurgesteld zijn in N-VA.” Meyrem Almaci is vanaf vandaag, zaterdag, geen nationaal voorzitter meer van Groen, maar na acht soms moeilijke jaren heeft ze nog niets van haar gedrevenheid en verontwaardiging ve
Groen kent zaterdag zijn nieuwe voorzitters. De partijleden kiezen uit drie duo’s: Jeremie Vaneeckhout en Nadia Naji; Juan Benjumea-moreno en Elisabeth Meuleman; en Jenna Bouve en Jad Zeitouni. Daarmee komt een einde aan acht jaar voorzitterschap van Almaci. Ze verraste enkele maanden geleden iedereen met de aankondiging van haar ontslag. De tijd was rijp om er opnieuw meer te zijn voor haar gezin, vertelde ze.
“Mijn engagement voor de partij vergde veel van mijn echtgenoot, twee zonen en omgeving. Het was soms een uitdaging, zeker met twee prematuren en een gezinsleven dat extra zorg vraagt. Toch was er altijd dat plichtsbesef bij mij. Ik was er misschien fysiek niet altijd, maar ik was nooit onbereikbaar. Hoe hectisch de dag ook was, ze konden mij steeds bellen. Zij hebben mij de afgelopen jaren altijd gedragen, nu is het aan mij om hen te dragen”, zegt Almaci.
Bent u aan het aftellen?
Meyrem Almaci: “(volmondig) Ja, al sinds ik vorige zomer de knoop doorhakte. Maar denk nu niet dat ik de afgelopen maanden aan het uitbollen was. Er waren nog heel wat dossiers die ik met onze ministers wilde rondkrijgen. Bovendien moest de overdracht naar mijn opvolgers goed worden voorbereid.”
Welk duo krijgt uw stem zaterdag, Benjumea/meuleman, Vaneeckhout/naji of Zeitouni/boeve?
“Een obligate vraag, maar ik ga ze niet beantwoorden. Ik zeg alleen dit: ik zal kiezen voor het duo dat authentiek en integer de waarden van Groen kan vertegenwoordigen.”
Waar kijkt u tevreden op terug als voorzitter?
“Het is mij gelukt om de partij in zeer moeilijke omstandigheden in de regering te krijgen. We hebben het maximum uit onze 10% van de stemmen gehaald, en we hebben nu schitterende ministers in de federale en Brusselse regering.
De partij was een sympathiek winkeltje, ondertussen zijn we een kleine kmo die een duidelijke groene stempel op het regeerakkoord zette. Daar ben ik best trots op.”
Waar bent u minder tevreden over? “Over de verkiezingscampagne in 2019. Dat was een zeer toxische campagne, waarbij sommige partijen veel geld hebben uitgegeven om ons aan te vallen. Ik heb mij daar te veel in laten meeslepen. We hadden toen meer voor ons eigen verhaal moeten gaan.”
Wat is uw advies dan aan uw opvolgers zaterdagavond?
“Dat ze zich zeker niet laten verleiden om in die boksring te stappen. Dat ze wegblijven van de spektakelpolitiek waarbij steevast op zoek wordt gegaan naar een vijand en de polarisatie. Mensen verwachten oplossingen van ons, en wij hebben die. Wij durven moedige beslissingen nemen.” “Het zijn wij die de klimaatproblematiek in het regeerakkoord hebben gebracht, met duidelijke doelstellingen. Het zijn wij die investeren in de trein terwijl Vlaanderen bespaart op De Lijn. Wij die Poetin willen isoleren door onze burgers te helpen om hun huizen beter te isoleren. Wij die durven pleiten voor een snelheidsbeperking van 100 kilometer per uur op de snelwegen. Dat verhoogt niet alleen de verkeersveiligheid, maar spaart ook miljarden uit aan Russische olie.”
Ondertussen lijkt er geen week voorbij te gaan of uw partij wordt onder vuur genomen door N-vavoorzitter Bart De Wever. Het lijkt moeilijk om uit die boksring te blijven.
“We moeten vooral ons hoofd koel houden en ons hart warm. De Wever haalt vaak uit omdat hij weer met iemand een rondje wil boksen. Dat straalt vooral zijn onmacht uit. Die onmacht camoufleert hij met agressieve aanvallen op ons. Het frustreert hem dat hij federaal niet aan het roer staat. Maar hij toont zo wel aan dat we relevant zijn.” “Ondertussen zijn wij met de Vivaldi-regering volop zaken aan het realiseren. We bouwen aan een recordtempo het grootste offshore windmolenpark. Het enige dat nog moet gebeuren, is de stekker erin steken. Alleen talmt Vlaanderen, in de persoon van minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA), weer rond de Ventilus-hoogspanningsleiding. Met de vergroening van de bedrijfswagens sparen we in één jaar meer Co2-uitstoot uit dan de Vlaamse regering met N-VA in de afgelopen vijftien jaar.”
Het klinkt cynisch, maar de oorlog in Oekraïne bood Groen wel een uitweg in het dossier rond de kernuitstap.
“Dat is inderdaad een heel cynische opmerking. Het regeerakkoord was duidelijk. Aan de kernuitstap waren twee voorwaarden verbonden: de prijs en de garantie op levering. Awel, met de oorlog in Oekraïne is de context gewijzigd. Er werd door sommige partijen wel wat blufpoker gespeeld, maar zonder de oorlog was de volledige kernuitstap een feit geweest.”
De Wever beschuldigt uw minister Tinne Van der Straeten van sabotage in de onderhandelingen met Engie over de kerncentrales. Hij vindt dat de staat zich nu moet inkopen in de centrales om ze zo twintig jaar langer open te houden.
“(zucht) Hoeveel tijd heeft hij niet gehad om dat met zijn partij allemaal deftig te regelen? En neen, we gaan geen 41 miljard euro voor Engie op tafel leggen. De Wever zei zes maanden geleden nog dat het langer openhouden van de kerncentrales geld zou opleveren. Nu wil hij er miljarden belastinggeld in steken. Feit is: wij staan met deze regering nu al verder dan de vorige federale regering met N-VA.”
U lijkt nog de enige fan te zijn van Vivaldi.
“Als voorzitter moet je vooral zorgen dat de regering en de coalitiepartners kunnen samenwerken. Dat is iets anders dan fan zijn, want af en toe moet je wel eens de puntjes op de i zetten. Maar dat doe je niet om het de regering moeilijk te maken. Vivaldi is een middel om tot oplossingen te komen voor de uitdagingen in de samenleving. Ik ga dus niet continu obstakels opwerpen, zoals Mr-voorzitter Georges-louis Bouchez.”
“Er is zeker nog een lange weg af te leggen. Ik denk bijvoorbeeld aan het verderzetten van het sociaal tarief voor energie en het belastingkrediet dat de lagere middenklasse ten goede zal komen. Het mag voor mij allemaal wel wat sneller gaan. Rond klimaat, energie en koopkracht moeten er nog knopen worden doorgehakt.”
Maar wat koopt u er voor op dit moment? We zitten onder meer in een onderwijs-, woon-, energieen klimaatcrisis. Allemaal thema’s die in het DNA van uw partij zitten, maar dat vertaalt zich volgens de peilingen niet in een sterke groei van Groen.
“Het klopt dat we ons als partij daar meer in de verf moeten zetten. Alles staat klaar om dat te doen. Dat wordt een opdracht voor mijn opvolgers.”
“U verwijst onder meer naar de crisis in het onderwijs. We zijn daar in een immense impasse beland door het tekort aan leerkrachten. Dat zagen we tien jaar geleden al aankomen. Vanuit de oppositie in het Vlaams Parlement hebben we daar ook steeds voor gewaarschuwd, maar de regering schoof het probleem altijd voor zich uit. Met als gevolg dat we nu tegen een muur knallen. Als we er niet in slagen om de kwaliteit in het onderwijs te verbeteren, zullen onze kinderen daar later de prijs voor betalen op de arbeidsmarkt, zeker in de steden. Wij pleiten voor een beter statuut voor de leerkrachten, want nu stopt een op de drie leerkrachten binnen de vijf jaar.” “Rond klimaatbeleid is Vlaanderen gewoon een fossiel geworden binnen Europa. En wonen ... Tja, een kot is al onbetaalbaar geworden, laat staan een huis, zeker als alleenstaande, zoals in het tv-programma Blind Gekocht pijnlijk duidelijk is geworden. Terwijl Nederland drastisch ingrijpt, blijven wij achter. Terwijl onderwijs en wonen twee van de belangrijkste hefbomen zijn om armoede aan te pakken.”
“Als ik Vlaams-nationalist was, zou ik zwaar teleurgesteld zijn in N-VA. Vlaanderen blinkt echt niet uit, terwijl de partij van De Wever al jaren aan de macht is en de minister-presidenten levert.”
“Mijn echtgenoot en twee zonen hebben mij de afgelopen jaren altijd gedragen, nu is het aan mij om hen te dragen.”
“Met de vergroening van de bedrijfswagens sparen we in één jaar meer Co2uitstoot uit dan de Vlaamse regering met N-VA in de afgelopen vijftien jaar.”
Uw partijgenoot Kristof Calvo vreest een nieuwe Zwarte Zondag bij de verkiezingen in 2024. Deelt u die vrees?
“Ik was 15 jaar op die eerste Zwarte Zondag, ruim dertig jaar geleden. Een op de vier kiezers stemde toen op het Vlaams Blok, nu Vlaams Belang. Er werden toen dure eden gezworen over het dichten van de kloof met de burger. Alleen zag ik hoe extreemrechts werd genormaliseerd. Grimbergen heeft nu een burgemeester met een duidelijk extreemrechtse achtergrond.
Vlaams Belangvoorzitter Tom Van Grieken krijgt een forum om zijn verhaal te doen bij de KU Leuven. Hij mag ook nog eens beweren dat werkgevers mogen discrimineren. Dat is in strijd met het arbeidsrecht, maar toch passeert dat zonder tegenspraak. Centrumpartijen namen niet alleen de retoriek maar ook de programmapunten van Vlaams Belang over, zoals de afschaffing van het gelijkekansencentrum Unia.”
Dat Vlaams Belang zo sterk staat, komt toch omdat de andere partijen er niet in slagen om die kiezers te bereiken? Ook Groen niet?
“Ja, we falen als politici. We moeten aanwezig zijn in de wijken, maar ook structurele maatregelen nemen om het maatschappelijk weefsel te herstellen en mensen perspectief op een betere toekomst te geven. Ik volg de oproep om problemen te benoemen, maar dat kan ook zonder te veralgemenen of bevolkingsgroepen en wijken te stigmatiseren. Bovenal moeten we altijd reageren op racistische en ondemocratische uitspraken.”
“Als ik door Molenbeek rijd, dan voel ik me niet in België.” Wat vond u dan van die uitspraak van Vooruitvoorzitter Conner Rousseau?
“Ik begrijp dat oprecht niet, want het dient alleen maar extreemrechts. Als ik zo’n uitspraak zou doen over Brasschaat, dan zou het kot te klein zijn. En terecht. Het is een betreurenswaardige tactiek. Je doet een straffe uitspraak en dan word je uitgenodigd in tv-studio’s om die te nuanceren. Alleen pikken de mensen dat laatste niet op.”
Zien we u in 2024 een prominente rol spelen in de Antwerpse gemeenteraadsverkiezingen? “(lacht) Ik ben nog maar net gestopt als voorzitter en u vraagt mij al om een versnelling hoger te schakelen. Ik ga me eerst volledig focussen op mijn job als Vlaams Parlementslid en tijd nemen om mijn hoofd weer vrij te maken. We zien wel in 2024. Of zoals ik op zo’n vraag eigenlijk hoor te antwoorden: ik ben beschikbaar als ze mij vragen.”
Ook in Antwerpen spelen heel wat thema’s die van belang zijn voor Groen, maar als grootste oppositiepartij lijken jullie niet te wegen op de meerderheid van N-VA, Vooruit en Open Vld.
“Daar ben ik het niet mee eens. Maar soit: er zitten veel nieuwe mensen van ons in de gemeenteraad. Laat hen maar groeien.”
N-VA en Vooruit hebben elkaar gevonden in Antwerpen, en het lijkt erop dat beide partijen in 2024 samen verder willen. De socialisten proberen vooral om de wind uit de zeilen van Groen te houden.
“De verkiezingen zijn nog ver, en we zullen zien wat iedereen doet als de uitslag plots een andere coalitie zou mogelijk maken. Als Antwerpenaar, moeder van twee kinderen, fietser en gebruiker van het openbaar vervoer zie ik weinig vooruitgang in de stad. Vooruit fulmineerde in de aanloop naar de verkiezingen in 2018 nog over het vastgoedbeleid van de stad. En nu zie ik overal stenen woestijnen opduiken in Antwerpen. Het Operaplein, wat een zielige bedoening is dat? De coalitiepartners laten dat allemaal geruisloos passeren. Al die projecten zijn maar goed voor één groep: de projectontwikkelaars.” “Het stadsbestuur klopt zich nu op de borst dat er 3,5 hectare Ferrarisbos is gered, maar kapte wel al 58 hectare bos voor de Oosterweelverbinding. Vooruit is bevoegd voor de lage-emissiezone, maar laat toe dat vervuilende cruiseschepen tot in het hart van Antwerpen mogen varen. De afvalverbrandingsoven Isvag in Wilrijk zit nu zonder vergunningen voor de huidige én de nog te bouwen installatie. (op cynische toon) Hoe zou dat nu komen? Als ze eens vijf minuten hadden geluisterd naar ons, dan hadden ze geweten dat dat dossier niet voldeed. En ik kan zo nog even doorgaan: Ineos, de autosleuf aan de kaaien ... Intriest.”
U stopt als voorzitter om meer tijd te hebben voor uw gezin. Zijn uw echtgenoot en twee zonen er klaar voor om u meer thuis te zien? “Wel, vraag mij dat over een jaar nog eens, dan kan ik zeggen hoe het is verlopen (lacht).”