Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Bijna 60.000 langdurig zieken in provincie Antwerpen
Stijging van 16% in vier jaar tijd
In vier jaar tijd is het aantal langdurig zieke werknemers in onze provincie met 16% gestegen. Dat blijkt uit cijfers van het Riziv. Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) hamert op de verantwoordelijkheid van bedrijven, arbeidsartsen én de arbeidsongeschikten zelf. “Maar we maken helemaal geen jacht op zieke mensen.”
Op 31 december 2020 waren in de provincie Antwerpen 58.877 loontrekkenden langer dan een jaar thuis door ziekte. Vier jaar eerder waren dat er 49.774, een verschil van meer dan negenduizend mensen. In heel België gaat het om bijna een half miljoen langdurig zieken.
Van de vorig jaar aangekondigde Terug naar Werk-coördinatoren in minister Frank Vandenbrouckes plan om langdurig zieken weer naar de arbeidsmarkt te begeleiden, zijn er intussen zeventig aan de slag. “Zij maken mensen wegwijs in de mogelijkheden, te beginnen met een vragenlijst over hun situatie”, legt Vandenbroucke uit.
Kritiek
Volgens het plan van de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid kunnen mensen die pertinent weigeren die vragenlijst in te vullen, 2,5% van hun uitkering verliezen. In de Kamercommissie Sociale Zaken verzette de oppositie, in het bijzonder de PVDA, zich afgelopen woensdag opnieuw fel tegen een dergelijke sanctionering. “De kritiek van de oppositie raakt kant nog wal”, reageert Vandenbroucke. “Want wie vandaag weigert om een adviserend arts te zien, verliest simpelweg 100% van zijn of haar uitkering. Bovendien zijn er hier heel wat stappen – telefoontjes en meerdere uitnodigingen om op gesprek te komen – vooraleer de sanctie effectief ingaat. Wij maken geen jacht op zieke mensen.”
Wel moet het aantal reïntegratietrajecten stevig omhoog. Momenteel start de VDAB jaarlijks vijfduizend van dergelijke trajecten op, 30% daarvan loopt met succes af. Volgens het plan van de minister moeten dat er in 2024 twaalfduizend zijn én moet de succesratio omhoog.
Zo zal het voor terugkeerders mogelijk zijn om heel geleidelijk weer aan het werk te gaan. “Momenteel laat de wetgeving niet toe om een paar uren per week weer te gaan werken, om te proeven hoe dat gaat. Die drempel verlagen we na de zomer: mensen kunnen bijvoorbeeld acht uur per week gaan werken in combinatie met een ziekteuitkering. De arbeidsarts zal met de patiënt bekijken wat wel kan, in plaats van te focussen op wat niet lukt.”
Inzetten op activeringsbeleid
Ook de bedrijven krijgen meer verantwoordelijkheid. “We zien tussen bedrijven heel grote verschillen in het aantal personeelsleden op ziekteverlof, zelfs binnen dezelfde sector. Vanaf 2023 zullen bedrijven met meer dan vijftig werknemers en veel langdurig zieken een sanctie kunnen krijgen als ze niets doen om dat aan te pakken.”
Om de Belgische activiteitsgraad op te krikken, pleiten sommige economen ervoor om de werkloosheidsuitkering na verloop van tijd af te bouwen. Maar daar is de vicepremier geen voorstander van. “Wel moeten de overheden nog sterker inzetten op een activeringsbeleid, bijvoorbeeld door Brusselse werklozen gemakkelijker aan het werk te zetten in Vlaanderen. Maar die discussie laat ik aan de ministers van Werk.”
Frank Vandenbroucke
Minister van Volksgezondheid
“Momenteel laat de wetgeving niet toe om een paar uren per week weer te gaan werken, om te proeven hoe dat gaat. Die drempel verlagen we na de zomer.”