Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Hoe Servisch fotomodel aan top van mestbedrijf terechtkwam
Russische miljardair zet zijn vrouw Aleksandra Melnichenko in om hun rijkdom te beschermen
Meststoffenproducent EuroChem lijkt niet te ontkomen aan de EUsanctielijsten voor Rusland. De vestiging in Antwerpen moest in maart 2022 een tijdje sluiten omdat oligarch Andrey Melnichenko als hoofdbegunstigde aan het roer stond. De nieuwe baas blijkt zijn echtgenote Aleksandra Melnichenko te zijn, een Servisch fotomodel en popzangeres die deze week ook op de EU-sanctielijst werd gezet. Wie is ze en hoe belangrijk is haar rol in het EuroChem-verhaal?
Andrey Melnichenko, de Rus met een geschatte nettowaarde van maar liefst 11,6 miljard dollar, moest in maart 2022 het bedrijf EuroChem verlaten. Door de oorlog in Oekraïne werd hij toegevoegd aan de Europese lijst met oligarchen die een nauwe band hebben met de Russische overheid. Door die sancties kwam de meststoffenproducent in de problemen en moest het bedrijf een tijdje de deuren sluiten. In april gaf de federale regering de toestemming om een deel van de productie opnieuw op te starten, opdat de landbouwsector en het personeel niet zwaar in de problemen zouden komen.
Maar geen Andrey meer, wat betekende dat iemand anders het roer zou moeten overnemen. En ver moest hij niet zoeken: zijn vrouw Aleksandra Melnichenko (45) kwam plots in de spotlights te staan en werd gekozen als de nieuwe eigenaar van zowel kunstmestbedrijf EuroChem Group als steenkoolbedrijf SUEK.
Van Nikolic naar Melnichenko
Wie is deze vrouw? Aleksandra Nikolic groeide op in Belgrado als dochter van een Servische vader en een Kroatische moeder. Op 15-jarige leeftijd begon ze aan haar modellencarrière en twee jaar later werd ze bekend in de Balkan als lid van de meidengroep Models, in de Britse media omschreven als ‘de Spice Girls uit Servië’. Een van hun bekendste hits in 1999 werd pare, pare, pare, vertaald als ‘geld, geld,
geld’.
In de zomer van 2005, twee jaar na hun eerste ontmoeting, stapte Aleksandra met Andrey in het huwelijksbootje en vanaf dat moment gaat ze niet langer als Nikolic maar wel als Melnichenko verder door het leven. Hun trouwfeest aan de Côte d’Azur werd door vele ogen bekeken, want ze haalden drie dagen lang alles uit de kast. Bekende namen zoals Christina Aguilera en Whitney Houston kwamen optreden, terwijl de andere genodigden op hun kosten mochten overnachten in een vijfsterrenhotel. Het koppel heeft intussen twee kinderen: een zoon van 5 jaar en een dochter van 10 jaar.
Monet en superjachten
De Melnichenko’s steken hun rijkdom niet onder stoelen of banken. Het miljardairskoppel heeft een penthouse in New York, een villa aan de Côte d’Azur en bezit ook het Harewood Estate in Berkshire in het Verenigd Koninkrijk. Aan de muren vind je zelfs enkele schilderijen van de wereldberoemde kunstenaar Claude Monet terug.
Net zoals voor hun huwelijk spendeert het koppel maar al te graag een aardige duit aan feestjes. Voor de 30ste verjaardag van zijn vrouw gaf Andrey meer dan een miljoen euro uit om Jennifer Lopez vanuit de VS te laten overkomen voor een optreden op zijn landgoed. En voor hun tienjarige huwelijksjubileum zouden zangeressen Cher en Kylie Minogue hebben opgetreden op een feest in het blitse Saint Moritz in Zwitserland. Reizen naar hun vele woonsten en feestlocaties doen ze met een Boeing 737 BBJ, gedecoreerd met een grote letter A, die hun voornamen representeert.
Maar net als vele andere oligarchen moesten ze door de oorlog in Oekraïne afscheidnemen van enkele extravagante bezittingen. De SYA (Sailing Yacht A), het grootste zeiljacht ter wereld met een geschatte waarde van 530 miljoen euro, werd in Trieste door de Italiaanse politie in beslag genomen. Het jacht van de Melnichenko’s is 143 meter lang, heeft acht dekken, een helikopterplatform en een kamer die onderwater gelegen is. Het werd ontworpen door designer Philippe Starck en er kunnen twintig gasten en 54 bemanningsleden aan boord.
Samen op de sanctielijst
Na haar luxueuze trouw in 2005 verdween Aleksandra grotendeels uit het publieke oog. Ze is niet actief op sociale media en komt af en toe online te staan wanneer ze de voorste rij bekleedt tijdens modeshows in grootsteden als Parijs, Milaan en Londen. Sinds de start van de oorlog in Oekraïne kwam haar man terug in de schijnwerpers te staan omdat hij in maart op de Europese sanctielijst gezet werd. Aleksandra werd toen niet geviseerd, omdat ze zelf geen actieve leidinggevende functie had in de bedrijven van haar man, maar sinds vorige week kwam daar verandering in.
De Europese Commissie kondigde aan dat ze nu ook op de sanctielijst staat “omdat ze verbonden is met een vooraanstaand zakenman die betrokken is bij economische sectoren die een aanzienlijke bron van inkomsten vormen voor de regering van de Russische Federatie”. Aleksandra reageerde via haar woordvoerder. “Dit is een irrationele beslissing, want ik heb nooit de Russische nationaliteit gehad of in Rusland gewoond.”
Of de Melnichenko’s nu volledig een stap opzij moeten zetten van hun bedrijven is nog niet duidelijk. De Federale Overheidsdienst Financiën bevestigde vrijdag dat de heropstart van de installaties van EuroChem Antwerpen verder kan gaan. “We kunnen maandag gewoon gaan werken”, zei een vakbondsman zondagavond.
EuroChem Antwerpen produceert jaarlijks meer dan twee miljoen ton kunstmeststoffen en is een onmisbare schakel in de keten van de voedselproductie. Momenteel zijn daar zo’n vierhonderd mensen aan de slag.