Weinig tijd, weinig impact, weinig steun

Zo’n negenhonderd gemeenteraadsleden zijn sinds verkiezingen gestopt

Sinds de lokale verkiezingen van 2018 hebben 563 gemeenteraadsleden hun mandaat niet opgenomen en nog eens 331 andere hebben ontslag genomen. Samen is dat 12% van alle raadsleden. Het probleem? Een mix van weinig tijd, weinig impact en weinig steun.

“Het is frustrerend om urenlang met een dossier bezig te zijn en het dan in de gemeenteraad na vijf minuten van tafel geveegd te zien worden.” Johnny Ceyssens (Groen) uit Lummen heeft er negen jaar in de gemeenteraad op zitten. Eind vorig jaar nam hij ontslag. “Je probeert alles goed voor te bereiden, maar dan kom je op de gemeenteraad tegenover een schepen te staan die zijn administratie aan het werk heeft gezet en over informatie beschikt die jij niet hebt. Ik begrijp wel dat het vanuit de oppositie moeilijker is, maar ik zag hetzelfde bij collega’s van de meerderheid. Ik ben afgehaakt. Het moet zin hebben.”

Ceyssens is lang niet alleen. Sinds 2018 hebben in heel Vlaanderen 894 verkozen gemeenteraadsleden afgehaakt: 563 hebben hun mandaat niet opgenomen en 331 hebben ontslag genomen. Dat blijkt uit cijfers die Vlaams Parlementslid Brecht Warnez (CD&V) heeft opgevraagd. Op een totaal van 7.359 gemeenteraadsleden in Vlaanderen is dat 12%. Een deel van hen heeft Warnez ook via een enquête bevraagd.

Verloning niet de reden

“Opvallend is dat de verloning nauwelijks als reden wordt gegeven”, zegt hij. “De drie belangrijkste redenen zijn: te weinig tijd, te weinig impact en te weinig ondersteuning.”

Tijdgebrek was voor Shanna Jacops (de stadslijst, VldGroen-M+) de reden om al na een jaar haar ontslag in te dienen in Mechelen. “Ik was voor een stukje teleurgesteld, maar mijn professionele situatie wijzigde ook waardoor ik het heel druk kreeg.” De keuze was snel gemaakt om het ambt over te laten aan een meer gedreven kandidaat.

Om het tij te keren, heeft Warnez een actieplan opgesteld. Een van zijn voorstellen is om gemeenteraadsleden maandelijks twee tot vier dagen politiek verlof te geven, afhankelijk van de grootte van de gemeente. “Daarvoor zouden ze ook een vergoeding krijgen, naar analogie met het ouderschapsverlof, en hebben ze meer tijd voor de politiek.”

Een ander voorstel is om de gemeenteraadsleden meer inzicht te geven in de meerjarenplanning. “In Nederland bestaat een digitaal systeem waarin de raadsleden transparant de planning kunnen opvolgen”, zegt Warnez. “Dat zou beter zijn dan de ingewikkelde plannen die vandaag in Vlaanderen bestaan.”