Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Enige mogelijke beslissing, maar ze wringt voor velen
Werkstraffen en boetes voor 18 leden studentenclub voor hun aandeel in de dood van Sanda Dia
Het hof van beroep veroordeelde vrijdag achttien leden van de studentenclub Reuzegom voor hun aandeel in de dood van Sanda Dia (20) bij een doopritueel. Ze krijgen een zware werkstraf en een geldboete.
“Het enige voordeel van een arrest is dat de rouw daarna echt kan beginnen.” Jorgen Van Laer, de advocaat van Reuzegommer Q.W., staat bovenaan de trappen van het hof van beroep in Antwerpen. Iets verderop, in het hof , zijn de nabestaanden van Sanda Dia en hun advocaten de beslissing nog aan het lezen over wie er schuld treft aan Dia’s dood. Onderaan de trappen staat de pers de buitenkomende advocaten en familieleden op te wachten.
Bijna vijf jaar na het overlijden van het goedlachse zondagskind Sanda Dia is de juridische beslissing gevallen. In een arrest van 118 pagina’s hebben drie rechters de knoop doorgehakt en achttien Reuzegommers veroordeeld voor onopzettelijke doding en mensonterende behandeling. Er wacht hen elk tussen de 225 en 300 uren werkstraf, ze moeten een boete betalen en daarnaast zijn ze veroordeeld tot een schadevergoeding aan Dia’s nabestaanden.
Geldboetes
De ene advocaat na de andere passeert, op weg naar een volgende zaak. Veel hebben ze nog niet te zeggen. “Ik moet het arrest nog in detail doornemen”, zegt John Maes, die twee Reuzegommers verdedigde. Kris Luyckx, advocaat van de twee medeschachten van Sanda Dia, is vooral opgelucht voor zijn cliënten. “Dit is een eerlijke beslissing, zij kunnen nu eindelijk verder met hun leven.” Een werkstraf voor alle Reuzegommers dus, een stevige bovendien, en een geldboete. De straf is een middenweg, maar tegelijk wringt ze voor velen. Ze is niet hoog genoeg voor de Reuzegommers om nog naar het Hof van Cassatie te willen stappen, maar het gaat wel om een effectieve straf, niet om opschorting, uitstel of om een autonome probatiestraf. Ze zal dus uitgevoerd moeten worden. Niemand moet naar de gevangenis, de familie van Sanda Dia wou dat zelf ook niet. Of toch? Sven Mary, de advocaat van de vader van Dia, heeft zijn bedenkingen: “Er zijn geen ant
woorden gekomen over wat er in die dagen van de doop is gebeurd. Daar moet de familie nu mee leven”, zei hij toen de nabestaanden en hun advocaten naar buiten kwamen.
Al ondergane tuchtsancties
In het arrest staat te lezen dat de rechters ook rekening hebben gehouden met de al ondergane tuchtsancties (opgelegd door de KU Leuven), de negatieve berichtgeving op sociale media en het lange aanslepen van de procedure. Ook de jonge leeftijd van de Reuzegommers, net als hun blanco strafregister, werden meegenomen in de overweging. Toch bleef er op het einde van een van de meest complexe en moeilijke processen in lange tijd onduidelijkheid bestaan. Sven Mary beweerde dat een werkstraf, als ze uitgesproken wordt in combinatie met een geldboete, wel degelijk op het strafblad van de Reuzegommers komt.
Zo zou er een “brandmerk” voor de Reuzegommers komen, zoals hij had gevraagd in zijn pleidooien. Maar volgens de persrechter komt zo’n werkstraf niet op het strafblad. Dat zou betekenen dat Reuzegommers een getuigschrift van goed zedelijk gedrag kunnen voorleggen aan toekomstige werkgevers.
Niet op strafblad
Later op de middag bevestigde de FOD Justitie dat: in principe wordt een werkstraf niet op zo'n getuigschrift vermeld, zelfs al is er een geldboete uitgesproken. De Reuzegommers worden niet veroordeeld voor toediening van schadelijke stoffen en voor schuldig verzuim. De rechtbank is van oordeel dat de clubleden niet op de hoogte waren van de schadelijkheid van grote dosissen vissaus. Dat product is vrij verkrijgbaar en op de verpakking staat geen vermelding dat de saus iemand ernstige medische schade kan toebrengen. De rechtbank voert ook aan dat een overdosis zout geen algemeen bekende doodsoorzaak is, en er niet verwacht kan worden van studenten dat zij wisten dat het hoge zoutgehalte van de vissaus dodelijk kan zijn. Er zou ook geen sprake zijn van schuldig verzuim, omdat er volgens de rechtbank wel is ingegrepen op het ogenblik dat het besef doordrong dat Dia er beroerd aan toe was. Bij onopzettelijke doding, waarvoor de beklaagden wel veroordeeld werden, kan elke fout die in een dood eindigt, “hoe licht ook”, in rekemigrantenjongeren ning worden genomen. Voor die kwalificatie doet het er niet toe of de Reuzegommers wisten hoe schadelijk de vissaus kon zijn, en of ze de bedoeling gehad hebben om Dia te doden. Ook doet het er niet toe of Dia nu wel of niet vrijwillig meedeed aan de doop. “Een eventuele fout van het slachtoffer zelf sluit evenmin het misdrijf uit”, staat in het arrest te lezen.
Jorgen Van Laer
Advocaat van Reuzegommer Q.W.
“Justitie kan de pijn geen plaats geven, noch de waarde van het verlies van een jongeman zoals Sanda bepalen. Dat is nu aan de nabestaanden.”
Mensonterende behandeling
Voor de veroordeling voor mensonterende behandeling speelt het geen rol dat Dia en zijn medeschachten wisten dat het er bij de doop van Reuzegom heftig aan toe ging en er toch mee instemden om die doop te ondergaan. Of er nu instemming is of niet, plassen op stomdronken medestudenten of mensen urenlang in de koude in een put steken, geldt als een mensonterende behandeling.
Mary weet nog niet of de familie cassatieberoep zal aantekenen: “De weg voor deze mensen is al lang geweest. Als we naar Cassatie stappen, zou het tot acht jaar duren na de dood van Sanda voor we een beslissing krijgen. Dat maakt hun rugzak nog zwaarder. Moet ik dat deze mensen aanraden? Ik weet niet of ik hen daarmee een dienst bewijs.”
Jorgen Van Laer, de advocaat van Reuzegommer Q.W. die veertien jaar geleden zijn zus verloor en ervaring heeft met een pijnlijk proces, kan erover meepraten: “Justitie kan de pijn geen plaats geven, noch de waarde van het verlies van een jongeman zoals Sanda bepalen. Dat is nu aan de nabestaanden.”