Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Gft apart? Nog niet meteen in regio’s Lier en Mechelen
Gescheiden ophaling voedselresten verplicht vanaf 1 januari 2024, veel gemeenten halen deadline niet
In een op de vier Vlaamse steden en gemeenten verdwijnt organisch afval nu nog bij het restafval, maar vanaf 1 januari 2024 moet het gft apart opgehaald worden. Dat besliste OVAM. Onder meer in de Mechelse en Lierse regio moet er daarom snel gezocht worden naar een oplossing, al lijkt het nu al duidelijk dat intercommunale Ivarem de deadline wellicht niet zal halen.
Voedselresten moeten in principe vanaf 1 januari 2024 bij het groente-, fruit- en tuinafval (gft) of op de composthoop. Dat besliste de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM). De maatregel moet ervoor zorgen dat er minder organisch afval bij het restafval terechtkomt. Als voedselresten apart opgehaald worden, kunnen ze namelijk nog gebruikt worden om compost of biogas van te maken. Wanneer ze in de gewone vuilniszak belanden, kan dat niet.
Momenteel wordt het organisch afval in ongeveer een op de vier gemeenten nog niet apart opgehaald. Zo onder meer in de steden en gemeenten in het werkingsgebied van intercommunale Ivarem. Dat is de afvalbeheerder voor Berlaar, Bonheiden, Bornem, Duffel, Lier, Mechelen, Putte, Puurs-Sint-Amands, Sint-Katelijke-Waver en Willebroek, of bijna de volledige regio Rivierenland. De komende maanden zullen de lokale besturen aan Ivarem laten weten hoe zij de ophaling van het gft-afval precies zien. Ten laatste op 1 januari moet daarover een beslissing zijn, klinkt het bij Ivarem. Zo kan er in de loop van 2024 gestart worden met de gescheiden ophaling.
Niet voor de deadline van 1 januari 2024 dus. “Er bestaat een mogelijkheid tot gemotiveerde afwijking”, verduidelijkt Jan Verheyen, woordvoerder van OVAM. “Dat houdt in dat lokale besturen en intercommunales een uitzondering kunnen vragen waardoor ze pas later starten met de gescheiden ophaling. Die kan uitgesteld worden tot ten laatste 1 januari 2026. Maar het is niet omdat er een afwijking aangevraagd wordt, dat die ook toegestaan wordt. Er moet een gegronde reden zijn.”
Dubbel zo veel vrachtwagens
De lokale besturen moeten eerst nog een beheersoverdracht goedkeuren”, zegt Ivarem-voorzitter Koen Anciaux (Open Vld). “Die bestaat nu al voor de recyclageparken en voor het ophalen van het huisvuil, met uitzondering van de afvalophaling in Puurs-Sint-Amands. Hierin moeten de besturen aangeven hoe het afval opgehaald moet worden. Dat kan bijvoorbeeld in bakken of containers, maar ook in zakken. Al zullen de afvalzakken onder druk van Europa op termijn wellicht helemaal verdwijnen.”
Het is ook nog niet duidelijk hoe vaak het afval opgehaald zal worden. “Het is zeker nog niet defini-
Ivo Andries Schepen voor Afvalbeleid in Lier en bestuurder bij Ivarem
“Ik geloof nooit dat we in ons werkingsgebied klaar geraken voor 1 januari. Het is zelfs nog niet duidelijk waar het gft-afval naartoe moet. De termijn om alles klaar te krijgen is wel erg kort.”
tief, maar we denken eraan om de gft-ophaling en het ophalen van het restafval altererend en om de twee weken te organiseren”, zegt Anciaux. “Als we beide afvalsoorten iedere week moeten ophalen, dan betekent dat dubbel zo veel vrachtwagens en personeel. Dat is gewoonweg niet haalbaar. Bovendien moeten we dan ook extra vuilniswagens aankopen. Op de levering van een gewone wagen wacht je soms al een jaar, bij vrachtwagens is de wachttijd vaak nog langer.”
Financieel interessant
“Ik geloof nooit dat we in ons werkingsgebied klaar geraken voor 1 januari 2024”, zegt Liers schepen voor Afvalbeleid Ivo Andries (Open Vld), die ook bestuurder is bij Ivarem. “Er is zeker draagvlak voor een aparte ophaling, maar er zijn heel wat zaken die eerst uitgeklaard moeten worden. Zo is zelfs nog niet duidelijk waar het opgehaalde gft-afval naartoe moet. De verklaring van OVAM dat de verplichte gescheiden ophaling in 2024 ingaat, kwam eigenlijk als een verrassing. De termijn om alles klaar te krijgen is wel erg kort. Op de volgende raad van bestuur zal de omschakeling dan ook zeker verder vorm moeten krijgen.”
In de regio Rivierenland zijn alleen Nijlen en Heist-op-den-Berg niet aangesloten bij Ivarem. Zij rekenen voor de afvalverwerking op de Kempense afvalbeheerder IOK. “Wij zijn in de loop van de jaren negentig al gestart met de gescheiden ophaling van organisch afval en ander restafval. We waren destijds pionier”, zegt woordvoerster Katleen Mertens. “We moedigen mensen financieel aan om juist te sorteren. Een kilogram gft ophalen kost namelijk 10 eurocent, terwijl dat bij restafval 26 eurocent is. Dat maakt dat we in de Kempen heel erg weinig restafval hebben.”