Niels laat alles achter om boer te worden in Zweden

2024-02-17 - Tekst: Hanna Van Thienen Foto’s: Joren De Weerdt, RR INFO www.stilleben.nu/zijninstilleben

Een droom hebben en daar volledig voor gaan. Zelfs wanneer je er je huis, je job en je vertrouwde leven voor moet opgeven. Dat is exact wat een jong koppel uit Turnhout doet. Niels De Ceulaer (35) en Anke Turelinckx (35) laten alles achter om een nieuw leven te starten op een boerderij in Zweden.

Dat het raar is, je hele hebben en houden in dozen moeten stoppen. Want zoals het cliché het zegt: een mens verzamelt wat in zijn leven. “We hebben vijf jaar in dit huis gewoond, het kost dus wel even tijd om te beslissen wat blijft en wat gaat”, zegt Anke. Ze staat in de leefruimte van hun prachtige herenhuis in Turnhout. Niels is nog volop spullen bij elkaar aan het zoeken. De vloer is bezaaid met half ingepakte dozen en spullen die nog een nieuwe plek moeten krijgen bij familie, vrienden of de kringloopwinkel. Aan de muur hangen de oorspronkelijke ontwerpplannen van de architect. “Die laten we hangen, ook de grotere meubels blijven staan. Kennissen zullen een jaar in ons huis komen wonen. Duiken er in die tussentijd de juiste mensen op die het willen kopen, dan staan we daarvoor open. Het huis verdient nieuwe bewoners die er evenveel van houden als wij al die jaren hebben gedaan.”

Over enkele weken trekken Anke en Niels de deur van hun vertrouwde thuis achter zich dicht en verhuizen ze naar Holmsveden, een dorp twee uur ten noorden van Stockholm. Niels zal er gaan werken als boer op een melkveebedrijf. “Aanvankelijk in loondienst bij de huidige boerin, maar wel met de bedoeling om het bedrijf op termijn over te nemen”, zegt hij. “Dat eerste jaar kunnen we in een huisje op de boerderij wonen.”

Voorlopig is Niels nog even aan de slag op de boerderij van Widar, een dorpsgemeenschap in Merksplas waar mensen met en zonder beperking werken en samenwonen. “Ook daar ben ik aan de slag als boer, na een carrière van elf jaar in het jeugdwerk. Ik voelde dat ik niet langer aan een bureau wilde zitten, maar fysiek bezig wilde zijn. Stap voor stap ben ik zo op het pad van de landbouw gekomen. Ik heb net een opleiding biologische en dynamische landbouw bij Landwijzer gevolgd.”

Terug naar de essentie

In Zweden zal Niels zowat vijftig koeien onder zijn hoede krijgen, op een kleinschalig biologisch melkveebedrijf. “Marianne, de boerin die het bedrijf vandaag runt, is 67 jaar en wil de verantwoordelijkheid stilaan niet meer alleen dragen”, zegt Niels. “Via via kwam ze bij mij terecht. Hier in België is het voor ons niet haalbaar om een boerderij te starten, alleen de grondprijs al ligt veel te hoog. Dus stond het buitenland wel op mijn radar. Marianne vroeg of ik eens wilde komen proefdraaien op haar boerderij.”

Nog voor de vraag vanuit Zweden kwam, hadden Niels en Anke al veel lange gesprekken over Niels’ landbouwersdroom. “We zijn zelfs in Frankrijk gaan kijken naar een boerderij die over te nemen stond, maar bij aankomst voelde dat niet goed”, zegt Anke. “Echt concreet zijn die plannen dus nooit geworden. Op een gegeven moment hebben we het losgelaten. Als er een boerderij voor ons was in het buitenland,

“Hier in België is het voor ons niet haalbaar om een boerderij te starten, alleen de grondprijs al ligt veel te hoog”

Niels De Ceulaer

bioboer

dan zou die wel op ons pad komen. En dat is exact wat er is gebeurd.” “Vorige zomer zijn we voor het eerst een week naar Holmsveden gegaan en dat was heel fijn”, zegt Niels. “Marianne en haar familie hebben ons met open armen ontvangen. Het klikte, en ook haar visie op landbouw en de koe strookt met de mijne. Ze werkt al dertig jaar biologisch.”

Naar binnen keren

Naast de boerderij zelf speelde ook de omgeving waar ze terecht zouden komen in Zweden een grote rol. Zeker voor Anke. “Ik vind het belangrijk dat we op een plek wonen waar rust heerst. En dat is zo, vlak achter de boerderij ligt een meer. In de zomer kan je daar zwemmen. Alles voelde meteen heel goed aan.”

Dus gingen Anke en Niels na dat eerste bezoek nog een tweede keer terug. En een derde, afgelopen kerstvakantie. “Tegen dan was de knoop eigenlijk al doorgehakt, maar we wilden toch nog even gaan ontdekken hoe het ons zou bevallen in de winter, wanneer er sneeuw ligt en het om 16 uur donker is”, zegt Niels. “Uiteindelijk viel dat zo goed mee dat de winter in Zweden nu zelfs mijn favoriete seizoen is. Doordat het zo snel donker wordt, ben je verplicht om naar binnen te keren en stil te staan bij het afgelopen jaar en seizoen. Dat past mooi bij het ritme van de landbouw.”

Leven op het ritme van de natuur en de seizoenen, dat is precies waar Niels naartoe wil. “Ik voel de nood om terug te gaan naar die essentie. Tegenwoordig zijn de meeste landbouwbedrijven gefocust op één tak: melkvee, varkens, kippen, groenten. Nog geen honderd jaar geleden werd op elke boerderij gemengd gewerkt waardoor er meer evenwicht was. Mijn droom is om opnieuw naar een gesloten kringloop toe te werken, het liefst samen met anderen.”

Ook de koe heeft haar plaats in dat systeem, vindt Niels. “Koeien hebben tegenwoordig een slechte reputatie, terwijl ze heel waardevol zijn. Koeien kunnen perfect arme gronden begrazen en geven ons melk en vlees. Bovendien is hun stalmest een goede bodemverbeteraar. Daarnaast zijn het heel zachtaardige dieren, je wordt simpelweg rustig van bij hen te zijn. Ik heb mijn hart verloren aan de koe.” Anke glimlacht. “Ik vind het altijd heel inspirerend om Niels bezig te horen over koeien. Als hij omschrijft hoe nieuwsgierig ze zijn, zachtaardig en observerend, dan herken ik daar veel eigenschappen in van hemzelf.” Anke volgt Niels visie, maar heeft niet dezelfde landbouwdroom. “Ik heb altijd gezegd dat ik geen boerin ga worden en daar blijf ik bij”, glimlacht ze. “Maar ik kan me wel helemaal vinden in de levensstijl. Voor mij liggen er in Zweden ook kansen. Het land heeft me bovendien altijd al aangetrokken. Ik heb een tijdje in Stockholm gewoond voor een stage.”

Net zoals Niels gaat Anke in haar job ook terug naar de essentie. Ze is spiritueel raadgever. “Wanneer ik dat uitspreek, doen sommige mensen spontaan een stap achteruit”, glimlacht ze. “Omdat ze niet weten wat het inhoudt of omdat het spannend lijkt. Het komt erop neer dat ik mensen de mogelijkheid bied om zich door mij te laten begeleiden terwijl ze hun eigen pad uitstippelen en vormgeven. Ik geef geen stappenplan, maar gebruik mijn eigen spiritualiteit en down-to-earth wijsheid om hen te helpen hun leven te begrijpen en vertrouwen te hebben. Dat doe ik eigenlijk al van kinds af, maar het duurde even voor ik er volop voor durfde uit te komen en er mijn beroep van maakte.”

Retreats

Ook in Zweden wil Anke haar verhaal voortzetten. “Ik heb het plan opgevat om retreats te organiseren voor kleine groepen mensen, samen met een koppel uit het Gentse dat ook in Zweden woont en een klein hotel uitbaat in de buurt van onze boerderij. De eerste retreat vindt plaats in mei.”

Dat hun verhuizing naar Zweden een avontuur zal worden, staat vast. En eentje dat Anke en Niels vol overtuiging samen aangaan. “Ons samenzijn maakt ons sterker”, zegt Niels. “Ik heb Anke gesteund toen zij haar pad van spiritueel raadgever verder wilde ontplooien, zij geeft mij nu de ruimte om te bouwen aan mijn droom. Ik denk niet dat we los van elkaar even grote stappen zouden zetten.”

Anke: “Niels en ik zijn ondertussen negentien jaar samen. We hebben al veel doorstaan. Jobtwijfels, onze kinderwens die niet als vanzelf vervuld raakt... Tijdens zulke momenten is het waardevol om iemand naast je te hebben. Want zelfs wanneer er zich stilaan een pad voor je ontvouwt, blijft er nog altijd die angst: is dit het wel? Dat we op elkaar kunnen rekenen, geeft ons de durf om dit avontuur aan te gaan. En moest het mislukken, dan nog hoeven we niet alleen recht te komen. Ook dan doen we het samen.”

“De winter in Zweden is mijn favoriete seizoen. Doordat het zo snel donker wordt, ben je verplicht om naar binnen te keren en stil te staan bij het afgelopen jaar en seizoen”