Koperdieven vervuilen Semois: vissen en kajakken verboden

Door een koperdiefstal is in een zijarm van de Semois een grote hoeveelheid vervuilde olie in het water beland. Daarom is nu een verbod afgekondigd op vissen en varen. Een bittere pil voor kajakkers en een aderlating voor verhuurders.

Afgelopen weekend had een feest moeten zijn voor de forelvissers langs de Semois, een Ardense rivier. Het visseizoen zou van start gaan, twee weken vroeger dan normaal als gevolg van de opwarming van de aarde, tot een koperdiefstal langs de Mellier – een zijarm van de rivier – daar een stokje voor stak.

Op 6 februari sloegen kabeldieven namelijk toe in een stelplaats van Infrabel in Marbehan, een gehucht in de provincie Luxemburg. Ze gingen aan de haal met een grote hoeveelheid kabels. Als gevolg van de diefstal kwam een grote hoeveel vervuilde olie in de Mellier terecht. Die olie is vervuild met polychloorbifenyl (PCB’s), een stof die aan olie toegevoegd wordt om die stroperiger te maken. De stof is voor mens en dier zeer giftig. Ze kan leverschade veroorzaken en is ook kankerverwekkend. Omdat die rivier uitmondt in de Semois, werd de visserij ook daar verboden tot de eerste zaterdag van juni, aldus Waals minister van Omgeving Willy Borsus (MR). Afgelopen week traden zijn collega’s, Philippe Henry en Céline Tellier (beiden Ecolo), hem bij en werd ook kajakken verboden.

Bitter pil voor kajakverhuurders

“We wachten nog op analyse van de waterstalen, maar het is een bittere pil om te slikken”, zegt Jonathan Leplang (39), eigenaar van Kayak La Vanne, een verhuurbedrijf in Vresse-sur-Semois. “Als dit verbod pakweg twee weken aanhoudt, valt de schade nog mee, maar anders dreigen we de beste periode te missen. De paasvakantie, het pinksterweekend en al die andere lange lenteweekends zijn zeer belangrijk voor ons.”

De verhuurder is er niet gerust op. “Er is maandag een vergadering gepland met de twee bevoegde ministers, maar ik hoor alvast waaien dat het verbod gelijk zou lopen met dat van de visserij.” Dus tot zaterdag 1 juni. “De natuur lijkt voorlopig niet af te zien. De eenden en planten langs de oever stellen het goed. Bovendien: door de vele regen stroomt de Semois momenteel bijzonder snel. Ruim 10 km per uur. Met dat tempo is de vervuiling al ter hoogte van Maastricht.”

David La Vigne, eigenaar van Kayak La Batifol in Chiny, zit in hetzelfde schuitje. “We hebben het verbod via de pers moeten vernemen. Officiële communicatie van de ministers zagen we nog niet.” La Vigne ontkent niet dat PCB’s bijzonder giftig zijn voor mens en dier. “Maar PCB’s komen via voedsel in ons lichaam terecht. Het is niet dat kajakkers uit de Semois drinken als ze varen.”

“PCB’s in olie zijn echt wel kankerverwekkend. Of alles weggespoeld is, durf ik niet zeggen” Jan Tytgat

Toxicoloog (KU Leuven)

De afgelopen jaren waren verre van vruchtbaar voor de sector. “De varkenspest, de coronapandemie, de droogte… het is de zoveelste tegenslag. En ook voor jullie Vlamingen: om en bij 90 procent van ons cliënteel is Nederlandstalig. Trouwens, olie drijft. En gezien de stroming op de rivier, zou de vervuiling al lang weg moeten zijn.”

Volgens toxicoloog Jan Tytgat zijn de maatregelen niet overdreven. “PCB’s zijn echt wel kankerverwekkend. Of alles weggespoeld is, durf ik niet te zeggen. Je moet niet drinken van een rivier of erin vallen om PCB’s binnen te krijgen. Een opspattende druppel is al voldoende.” Zeker voor de visserij is een verbod verantwoord. “Omdat PCB’s vetoplosbaar zijn, kunnen ze zich opstapelen in vis.” En forel is matig vette vis.

© IVAN PUT Kajakverhuurder Jonathan Leplange zit met de handen in het haar.