Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“Zij moeten later voor ons zorgen, maar kunnen ze dat wel?”
De leerlingen die volgend jaar afstuderen als zorgkundige zullen niet geleerd hebben hoe ze de bewoners moeten verzorgen. Dat zeggen drie op de vier leerkrachten die de zorgvakken geven. Ook bij woonzorgcentra is er onrust.
“Vroeger gaf ik elke week twaalf uur zorgles in een klas van het vijfde jaar, maar vanaf dit schooljaar zijn dat er nog maar vier. Een gevolg van de onderwijshervorming die van bovenaf is opgelegd. Maar dat zijn de mensen die vanaf volgend jaar voor onze ouderen zorgen. Die later als wij oud zijn voor ons zullen zorgen. Ze zullen een volwaardig diploma zorgkunde hebben, maar zonder genoeg oefening.”
“Geen tijd voor”
Dat zegt leerkracht Veerle Van Hemelen, die zorgkunde geeft in het atheneum van Heist-op-denBerg. “Er is zo hard geknipt in de uren praktijk dat we geen kans meer hebben om te zorgen dat ze het kunnen. Een bedbad geven, wonden verzorgen, trombosemedicatie toedienen… Dat vraagt herhaling, maar daar is geen tijd meer voor.”
Ze verwoordt de bezorgdheid die bij heel veel van haar collega’s leeft. Bijna acht op de tien leerkrachten zeggen in een bevraging dat leerlingen door de onderwijshervorming niet meer goed worden voorbereid op het beroep van zorgkundige. “De opleiding is te veel verschoven richting huishoudkunde”, zegt Paul Cappelier van de Belgische Federatie van Zorgkundigen (Befezo), die de bevraging liet uitvoeren.
“Ook bij de directie van woonzorgcentra is er al misnoegdheid: er is al een tekort aan zorgkundigen, en nu moeten die nog extra instaan voor het opleiden van jonge collega’s.”
Het probleem laat zich zelfs nu al voelen. Leerlingen die zich kandidaat stellen voor vakantiejobs blijken simpelweg nog niet de competenties te hebben om een zorgkundige te vervangen. Uit de bevraging blijkt dat bijna negen op de tien de kloof met de verwachte competenties op de stageplaatsen te groot vindt.
De leerkrachten vrezen zelfs dat de veiligheid in het gedrang komt, zeker nu het takenpakket van zorgkundigen in woonzorgcentra net wordt uitgebreid. “Leerlingen hoeven zelfs niet te slagen voor hun stage om hun beroepsbekwaamheid te behalen: dat kan toch niet?”, zegt een leerkracht die de bevraging invulde. “De nadruk wordt te veel op het logistieke gelegd. Een trieste evolutie van een mooie richting.”
Pijnpunten
“Ik was verbolgen toen Luc Van Gorp (CM-voorzitter, red.) enkele dagen geleden pleitte voor het makkelijker maken van een levenseinde wegens voltooid leven”, zegt Cappelier. “We zitten met een zorginfarct. Als je mensen zou opleiden die ouderen echt ondersteunen in die kwaliteit van leven, gaat die vraag er veel minder zijn. Er wordt totaal niet geïnvesteerd.”
De federatie vraagt aan Vlaams ministers Ben Weyts (Onderwijs, N-VA) en Hilde Crevits (Welzijn, CD&V) om de onderwijshervorming nog eens onder de loep te nemen. “Ik ga zeker in overleg met de sector en op basis van de studie kijken waar de pijnpunten zitten”, zegt Crevits. “Zorgkundigen nemen inderdaad een belangrijke plaats in binnen ons zorglandschap. De opleiding is daarbij zeer belangrijk, waarbij leerlingen zowel tijdens het theoretische onderwijs als tijdens de stages alle kansen moeten kunnen krijgen om bij te leren en hun competenties te oefenen.”
Crevits kondigde meteen ook extra maatregelen aan. “Een stage zou studenten net moeten motiveren om aan de slag te gaan in de sector”, zegt ze. “Het is belangrijk dat zij op hun stageplek alle kansen krijgen om bij te leren en hun competenties in te oefenen. We lanceren daarom een premie voor leerplekondersteuning, zodat het personeel meer tijd en ruimte krijgt om stagiairs kwaliteitsvol te begeleiden.”
“Leerlingen hoeven zelfs niet te slagen voor hun stage om hun beroepsbekwaamheid te behalen: dat kan toch niet?”
Leerkracht zorgkunde