Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Eindelijk nog eens een ander soort superheldenfilm
Hijverschijntpasinoktober,maardeeerstebeeldenwordenalopgejuichBinnenkort onthaald. is het aan Joaquin Phoenix, ofwel ‘Joker’, om de superhelden een stamp onder hun gat te geven.Netalsvijfjaargeleden.
De gouden jaren van de superheldenfilms lijken voorbij. De laatste Marvel-film geraakte niet eens uit de kosten, na jaren aanmodderen wil concurrent DC volgend jaar nog maar eens proberen om een geslaagde Superman-f ilm op poten te zetten. Toch wordt naar één exemplaar reikhalzend uitgekeken.
De trailer stond amper een halve dag online, of hij was al meer dan vijf miljoen keer bekeken op Youtube. Mensen zitten duidelijk te wachten op Joker: folie à deux, het vervolg op de kaskraker uit 2019. Vlak nadat Avengers: endgame – destijds het summum van tien jaar aan Marvel-films – het tot best bekeken f ilm aller tijden schopte, keerde Joker het superheldengenre binnenstebuiten.
Er was ook geen andere optie, vond regisseur Todd Phillips. In 2016, toen de Hangover-f ilms zijn voornaamste wapenfeit waren, stapte hij naar DC Comics. Toen al probeerden ze uit alle macht concurrent Marvel in te halen, maar de films uit hun eigen superheldenuniversum brachten niet de gewenste resultaten. Volgens Phillips moesten ze een radicaal andere weg inslaan.
Miljard dollar opbrengst
‘Leef niet in de schaduw van het beest, maar doe wat het beest niet kan’ was de leuze. Geen Marvel-klonen voor snel gewin, maar intiemere films waarin je de accenten van een regisseur herkent. Films waarin je gekende figuren in een andere context kon zetten. Hij richtte zijn pijlen op The Joker, de aartsvijand van Batman en de meest iconische schurk uit de stripgeschiedenis.
In Joker leerden we een fel vermagerde Joaquin Phoenix kennen als Arthur Fleck, een eeuwige loser die droomt van een carrière als stand-upcomedian. Zijn afdaling in razernij en waanzin stond haaks op het door speciale effecten gedreven vertier waar superhelden doorgaans voor zorgen. Deze psychologische thriller was een hommage aan de films Martin Scorsese.
De film raasde als een wervelwind door het filmfestival van Venetië, waar hij de prestigieuze Gouden Leeuw wegkaapte. Hij werd genomineerd voor elf Oscars en won er twee, waarvan eentje voor Phoenix. Hij werd de allereerste R-rated film (ongeschikt voor kinderen onder de 17 jaar, red.) die meer dan een miljard dollar in het laatje bracht. Klinkende namen als Ridley Scott, Jessica Chastain en David Fincher waren fan.
Er was ook kritiek. Waar de ene in al het expliciete geweld een aanklacht tegen onze maatschappij vond, zag de ander net een verheerlijking van radicalisme. Opiniestukken en analyses waren legio, maar het kwam de publiciteit enkel ten goede. Warner Bros., het moederhuis van DC, gebruikte de slechte recensies zelfs ter promotie. Wat je er ook van vond, Joker had zijn vinger pal op de wonden van de tijdgeest gelegd.
Musical
Hoewel de studio er destijds prat op ging dat het bij een eenmalig project zou blijven, bleek een opbrengst van 1 miljard dollar onmogelijk te weerstaan. In de luwte smeedden Phoenix en Phillips plannen voor een vervolg. “We hielden te veel van het personage van Arthur. Maar we wisten dat we voorzichtig moesten zijn als we die eerste film niet onderuit wilden halen.”
De acteur en regisseur zijn vastbesloten niet in de val van andere superheldenfilms te trappen. Lees: hetzelfde kunstje nog eens willen overdoen. Van de intieme aanpak uit het eerste deel is alvast geen sprake meer. Kostte Joker nog een bescheiden 70 miljoen dollar, dan gooiden DC en Warner Bros. er dit keer maar liefst 200 miljoen tegenaan. Een aanzienlijk deel daarvan gaat wellicht naar de gage van Phoenix’ nieuwe tegenspeelster: Lady Gaga.
Zij speelt Jokers (bijna) even iconische sidekick Harley Quinn, hier een patiënte die hij leert kennen in een inrichting. En ja, er zal ook worden gedanst en gezongen. In de trailer is te zien hoe ze zich door decors bewegen die zo uit Singin’ in the rain kunnen komen. Volgens Phillips is de film geen ‘echte’ musical, maar kunnen kijkers wel een vijftiental muzikale nummers verwachten. Een superheldenfilm die tegelijk psychologische thriller én musical is? Dat is werkelijk iets nieuws.
i ‘Joker: folie à deux’ Verschijnt op 2 oktober in de bioscopen