Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“Wilders betaalt prijs voor zijn kortdoor-de-bochtprogramma”
VijfmaandennazijngroteverkiezingszegemoetGeertWilders(PVV)blijvenknokkenvooreenplaatsindevolgendeNederlandseregering.“Hijbotstopderancunevandeverliezers”,isdeanalyseophetVlaamsBelang-hoofdkwartier.Daarbereidenzezichv
“Hoe gaat’ie met de formatie?”, zingen de Nederlanders tegenwoordig. Talkshowpresentator Arjen Lubach had amper drie weken nodig om 50.000 streams op Spotify te scoren met het aanstekelijke feestnummer. De bijbehorende clip werd ondertussen 152.000 keer bekeken op YouTube. Om maar te zeggen: de Nederlanders laten de slabakkende regeringsonderhandelingen niet aan hun hart komen. “We zijn België nog niet”, grappen de analisten.
Wilders en zijn radicaal-rechtse PVV timmeren met boerenpartij BBB van Caroline van der Plas, de rechts-liberale VVD van Dilan Yesilgöz en het NSC van Pieter Omtzigt al maanden aan een rechts kabinet. De krijtlijnen liggen vast: de nieuwe Nederlandse regering zal bestaan uit de helft ministers van buiten de politiek en Geert Wilders wordt geen premier. Daarmee is de belangrijkste eis van Omtzigt, een gebruikelijke dwarsligger, ingewilligd. In maart gingen uiteindelijk de inhoudelijke onderhandelingen van start.
Ruzie over de centen
Nu en dan halen die gesprekken het nieuws, vooral als de PVV-leider weer maar eens met slaande deuren de vergaderzaal verlaat. “Ik ben klaar met alleen maar concessies doen. Ze moeten nu leveren”, klonk het vorige week nog op X.
“Er komt weinig naar buiten over de formatie, behalve ellende”, is de samenvatting van Peter Schat. Hij volgt de Nederlandse politiek voor onder meer Noordhollands Dagblad en Leidsch Dagblad. “Normaal neemt de grootste partij de onderhandelingen in handen, maar dat is nu niet het geval. Alle gesprekken gaan via de twee informateurs, Elbert Dijkgraaf en Richard van Zwol. Wilders heeft de controle niet en dat merk je aan zijn felle gedrag. Binnen de PVV hebben ze gewoon te weinig ervaring. De partij vraagt bijvoorbeeld miljardenuitgaven, maar heeft haar programma nooit laten doorrekenen.”
Aangifte
Wilders wil met gulle sociale plannen een streep trekken onder het saneringsbeleid van huidig premier Mark Rutte (VVD). NSC en VVD willen liever de hand op de knip houden. Het geruzie over de centen vormt het grootste struikelblok aan de onderhandelingstafel, meer dan het thema migratie. De vier partijen geven zichzelf tot de zomer om het uit te vechten: 1 juni is de informele deadline. Als er tegen dan geen witte rook is, komt wellicht de tweede grootste partij GroenLinks-PvdA in het veld. Kopman Frans Timmermans profileert zich al volop als de antipode van Wilders.
Zo zei Timmermans tijdens een partijcongres zaterdag “Mensen, onze taak is helder. Wij zullen niets nalaten om te voorkomen dat Wilders in dit land aan de macht komt.” Naar aanleiding van die uitspraak, deed Wilders vandaag aangifte wegens “opruiiing”. “Deze dubbele ontkenning (niets wordt nagelaten) betekent dat alles kan en zal worden ingezet. Hieronder valt (dus) ook enig strafbaar feit”, aldus de officiële aangifte. Timmermans zelf had zondagochtend via X al ontkend dat hij zou hebben opgeroepen tot geweld.
Vlaams Belang
Op het Vlaams Belang-hoofdkwartier volgen ze de politieke schermutselingen in Den Haag met bijzondere belangstelling. De partij wil na 9 juni niet tegen dezelfde muur knallen als haar Nederlandse collega’s. “Wilders betaalt de prijs van zijn kortdoor-de-bocht-programma. Dat van ons is lijviger en meer onderbouwd”, nuanceert een kopstuk. “Bovendien moet Wilders drie coalitiepartners over de streep trekken, in ons scenario is dat er maar eentje: N-VA.”
Enkele weken terug zat Wilders samen met een select kransje Vlaams Belangers. Zijn boodschap aan de Vlaamse zusterpartij: “Wees gerust, we zitten in de laatste, cruciale weken van de onderhandelingen.” Reden genoeg voor Vlaams Belang om toch optimistisch te zijn.
“We horen dat BBB en NSC zich constructief opstellen”, zegt een partijtopper. “Wilders botst vooral op de rancune van grote verliezer VVD. Die blijft dwarsliggen over extra uitgaven. De Nederlandse onderhandelingen bewijzen dat het extra moeilijk is om toegiften af te dwingen van een partij die net klappen heeft gekregen in het stemhokje.”
Ook Schat denkt dat Wilders zich niet naar huis zal laten spelen. “Je voelt dat er energie is om door te gaan”, zegt de analist. “Vergeet ook niet dat de andere partijen Wilders al heel ver hebben gekregen. De man stak eerst zijn anti-islamstandpunten in de koelkast, om dan zijn premierambities op te bergen. Als iemand rond de tafel echt wil mislukken, dan was het al wel gebeurd.”
“Wilders heeft de controle niet en dat merk je aan zijn felle gedrag. Binnen de PVV hebben ze gewoon te weinig ervaring”
Peter Schat Analist