“Holderdebolder hervormen leidt zeker tot gedonder”
N-VA denkt niet dat onderwijshervorming start in september 2018
De hervorming van het secundair onderwijs zorgt alweer voor discussie tussen regeringspartijen N-VA en CD&V. Als die echt op 1 september 2018 moet starten, dan moet er ook meteen worden beslist. “Over enkele dagen, niet over enkele weken”, zegt Lieven Boeve, topman van het katholiek onderwijs. “We hebben nog akkoorden nodig over onder andere studierichtingen, eindtermen en leerplannen”, zegt Koen Daniëls, onderwijsspecialist van N-VA.
Eind mei stelde minister van Onderwijs Hilde Crevits (CD&V) de door de regering goedgekeurde hervorming van het secundair voor. De minister toonde ook een ontwerp van de richtingen in het vernieuwde onderwijs. Want waar iedereen het wel over eens is, is dat de huidige 124 richtingen in de derde graad er veel te veel zijn. In het voorstel van de minister was er sprake van 94 richtingen, verdeeld over acht domeinen of onderwerpen. De onderwijssector kreeg de kans om op dat ontwerp - de zogenaamde matrix - te reageren. De onderwijskoepels vroegen in september vijf domeinen, waaronder ‘taal en cultuur’, dat er bij de minister niet in zat.
“Een aantal elementen uit het voorstel van de koepels is niet gedragen door de scholen zelf”, zegt Koen Daniëls. “Want die zijn pas achteraf ingelicht. De hotelscholen klagen bijvoorbeeld, want ze kunnen hun leerlingen niet vroeg genoeg laten specialiseren. De opleidingen zijn te breed en te algemeen. Een patissier is niet hetzelfde als een slager en toch zouden die veel te lang dezelfde opleiding volgen. Ook de elektrotechnische sector klaagt om dezelfde reden, net als de landbouwscholen. Zelfs over de namen die bepaalde richtingen krijgen, is er nog discussie: economie-talen en economie-wiskunde zijn veel duidelijker dan gewoon
‘economie’.”
Akkoord
Minister Hilde Crevits is anders wel nog altijd van plan om in september 2018 te starten met de eerste graad. “Daarvoor moet je ook wel weten hoe de tweede en de derde graad er uitziet”, zegt Daniëls. “Want in het tweede jaar kan je ook al een aantal vakken kiezen. Want laten we duidelijk zijn over deze onderwijshervorming: er is geen sprake van een brede eerste graad en ook niet van uitstel van studiekeuze.”
De kans dat er tegen het einde van de week een akkoord is, bestaat nog altijd. Maar ook al is dat akkoord er, dan nog betekent dit niet dat het middelbaar onderwijs er in september 2018 al anders zal uitzien. “We hebben eerst nog een akkoord nodig over de studierichtingen, over de basisopties van het tweede jaar, over de zevende jaren, over de inhoud van die richtingen en aan welke eindtermen ze moeten voldoen. Dan moeten er nog leerplannen worden opgesteld, handboeken geschreven, leerkrachten bijgeschoold,... en vervolgens moeten we de jongeren nog helpen bij het kiezen van een richting én hun ouders moeten er wegwijs uit geraken. Als we dat allemaal holderdebolder gaan doen, leidt dat tot gedonder.”
Latijn-Wiskunde
Niet alleen de katholieke koepel, ook die van het Go!-onderwijs, vreest dat september 2018 niet haalbaar is. “Want de discussie over de inhoud van eerste graad moet ook nog gevoerd worden”, stipt ook Raymonda Verdyck, topvrouw van het Go!-onderwijs aan. “Ik hoop dat ze binnenkort beslissen, maar we hebben vooral een goed akkoord nodig.” Uit de matrix van mei konden we afleiden dat de scholen in elk domein Grieks-Latijn kunnen organiseren, als ze dat al zouden willen natuurlijk. “De onderwijsverstrekkers hebben zelf voorgesteld om een logische koppeling te maken tussen studierichtingen en de domeinen waarin ze terechtkomen. Het kan dan ook niet zijn dat één studierichting in elk domein terugkomt”, zegt Verdyck.
Scholen
De scholen zelf lijken in elk geval niet de op hoogte van de laatste manoeuvres in Brussel. “Met deze hervorming willen ze dat jongeren ook nog na het vierde jaar makkelijker kunnen overstappen van de ene richting naar de andere”, legt Marleen Van Dijck uit. Van Dijxk is coördinerend directeur van de scholengemeenschap Sint-Trudo, waar ook de tuinbouwschool bijhoort. “Maar uiteraard is dit een moeilijke oefening en niemand van ons weet hoe die plannen er op dit moment concreet uitzien.” Michel Cardinaels, voorzitter van de werkgroep Limburgse nijverheidscholen en directeur van Technisch Instituut Sint-Michiel, is al aan Crevits gaan uitleggen wat er moet gebeuren. “We hebben domeinscholen nodig waarin je zowel in theorie als in de praktijk rond technologie werkt. Zo krijg je ook een goede sociale mix van leerlingen.” Vindt hij ook dat de specialisaties te laat komen? “Nee. De koepelorganisaties willen natuurlijk dat iedereen speciaal voor hen wordt opgeleid, maar tegenwoordig loopt in de bouw alles door elkaar. De elektriciens hebben kritiek? Ach, in een uur tijd leer ik iemand wel kabels trekken.”
“We zijn het voorstel over het domein taal en cultuur aan het bekijken”, reageert minister van Onderwijs Hilde Crevits (CD&V). “Ook naar de opmerkingen van de landbouw- en hotelscholen hebben we geluisterd.”
De opleidingen zijn te breed. Een patissier is niet hetzelfde als een slager en toch zouden die veel te lang dezelfde opleiding volgen
Koen DANIËLS Onderwijsspecialist N-VA